(1 Ağustos 2018 tarihli Maliye Postası Dergisi'nde yayımlanmıştır)

Temmuz 2023 tarihli Maliye Postası Dergisi'nde yayımlananan Motorlu Kara Taşıtı Alım Satım İşlemlerinde Kdv Uygulamaları  başlıklı yazıyı okumak için tıklayın.

Katma Değer Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi kitabımız için tıklayın.

1- GİRİŞ:

7104 sk ile KDVK’ nın 23. maddesine yeni bir (f) bendi eklenmiş ve bu bent ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile uğraşan mükelleflerin, KDV mükellefi olmayanlardan veya KDV mükellefi olanlardan KDV istisnası kapsamında alınarak, vasfında esaslı değişiklik yapılmadan satılan ikinci el kara taşıtlarında KDV matrahının, aracın satış bedelinden alış bedeli düşülerek kalan tutarın, özel matrah esasına göre KDV matrahı olacağı öngörülmüştür.

Bu konuda, KDV Genel Uygulama Tebliğinin III/A-4 bölümüne, 19 no.lu KDVGenel Tebliği ile 4.9 no.lu yeni bir bölüm eklenmiş ve bu bölüm ile ikinci el araç satışında özel matrah şeklinin ne şekilde uygulanacağı açıklanmıştır.

Biz bu çalışmamızda, ikinci el araç satışında, “galerici” diye tabi edilen mükelleflerce alınıp-satılan motorlu kara taşıtlarında özel matrah esasına göre, KDV matrahının nasıl belirleneceğini ve uygulanacak KDV oranını irdelemeye çalışacağız.

Bu konuya girmeden önce, araç alım-satımında çok ayrıntılı bir makalemiz, 15.06.2017 tarihli ve 882 Maliye Postası Dergimizde yayınlanmıştı. Bu makalemizde konu, tüm ayrıntıları ile incelenmişti.

Öncelikle belirtmek isteriz; bu makalemizde yer alan belge düzeni, alım-satımda esas alınacak emsal değer ve diğer açıklamalarımız ve KDV oranı ile ilgili görüşümüz aynen geçerlidir.

Bu çalışmamız ise, önceki çalışmamızın devamı niteliğinde olup, yeni yapılan düzenlemeleri ve faturanın nasıl düzenleneceğini ve özel matraha göre belirlenen matrahın nasıl beyan edileceğini açıklamaya çalışacağız.

2- ÖZEL MATRAH UYGULAMASINDAN KİMLER YARARLANIR:

Bu uygulamadan, 13.02.2018 tarihli ve 30331 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Hk. Yönetmelik kapsamında yetki belgesi olan tacirler ile esnaf yararlanır.

Yönetmeliğe göre, yetki belgesi, Ticaret İl Müdürlüğünden alınır. Yönetmeliğin geçici 1. maddesinde, bu geçici maddenin yürürlüğe girdiği (13.02.2018’den) tarihten itibaren bir yıl içinde yetki belgesini alınması gerektiği öngörülmüştür.(Bu süre 31 Ağustos 2020'ye uzatılmıştır. Yetki belgesi alma zorunluluğu hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayın.) 

Verilen bu bir yıllık sürede, yani 31 Ağustos 2020 tarihine kadar, ikinci el araç ticareti ile uğraşan mükellefler, yetki belgesi de olmaksızın özel matraha göre, matrah hesaplayabileceklerdir. Bu süre dolduktan sonra yetki belgesi şartı aranılır.

Bu mükelleflerin, ikinci el aracı, KDV ödemeden; ya KDV mükellefi olmayan veya KDV mükellefi olmakla birlikte KDV istisnası kapsamında teslim yapan kimselerden alması gerekir.

Özetle, ikinci el aracı KDV ödemeden ve araç üzerinde esaslı değişiklik yapmadan satan galerici diye tabir edilen mükellefler yararlanacaktır.

3- İKİNCİ EL ARAÇ ALIM VE SATIMINDA BELGE DÜZENİ:

Yukarıda belirttiğimiz makalemizde alım-satımda hangi belgelerin düzenleneceği açık bir şekilde belirtilmişiti.

Yeniden belirtirsek, vergi mükellefi olmayan kimselerden yani özel mülkiyete konu aracın galerici tarafından satın alınmasında, VUK md. 234’e göre gider pusulası düzenlenmesi gerekir.

KDV ödenmeden vergisiz alınabilecek diğer bir grup ise, KDV mükellefiyeti olmayan dernek ve vakıfların envanterinde kayıtlı ve kendilerinin kullandıkları taşıtların satışıdır.

Bu taşıtların alımında bize göre gider pusulası düzenlenemez. Bu taşıtlar, trafik siciline kayıtlı olduğu için satış sözleşmesinin noterde yapılması gerekir. Ancak, noterde yapılan sözleşmeler, VUK’a göre geçerli belge değildir. Denilebilir ki, VUK md. 242’de mukavele de yer almaktadır ve o halde geçerli belge sayılamaz mı? Bize göre, 242 de mukavelenin saklanması ve ileride delil olarak kullanılabilmesi öngörülüyor. Bu konu, VUK mük. md. 257’ye göre, idare yetkisini kullanarak, noterde düzenlenen satış senetleri geçerli belge kabul edilebilir ve sorun çözülür.

İkinci el araçların galerici mükelleflerce satışında, VUK md. 229 ve izleyen maddelere göre fatura düzenlenmesi zorunludur.

Fatura düzenlenirken, faturada aracın satış bedelinin tamamının gösterilmesi ve özel matrah esasına göre hesaplanan matrah üzerinden KDV’nin hesaplanıp, faturada yer alması gerekir.

Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin 2007/13033 Sayılı Karara göre ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce %18 vergi oranı uygulanarak satın alınan araçların teslimi ile özel matrah uygulanarak yapılan teslimlerde, %18 KDV oranı uygulanır.

Örnek:

KDV oranlarının belirlendiği 2007/13033 Sayılı Karara göre  ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal eden mükelleflerin  özel matrah uygulanarak yaptıkları  kullanılmış araç teslimlerinde KDV oranı % 20'dir. (10 Temmuz 2023 tarihinde itibaren)

Öte yandan ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce başka bir yetkili satıcıdan özel matrah uygulanarak satın alınan binek otomobiller, %18 KDV oranı (10 Temmuz 2023 tarihinde itibaren %20) uygulanarak satın alınan binek otomobil olarak değerlendirilmeyecek. Bu araçların tesliminde satış bedelinin tamamı üzerinden (özel matrah uygulanmaksızın) %1 oranında KDV hesaplanacak.

Satılan araç binek aracı değilde, başka bir araç ise, kamyonet, minibüs gibi diğer şartların da sağlanması halinde özel matrah şekli uygulanır.

4- ÖZEL MATRAHA GÖRE BELİRLENEN KDV’ NİN BEYANI:

Vergi, SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda sorularınıza cevap almak; uygulamaya yönelik  makaleleri düzenli olarak takip etmek  için siz de abonemiz olun.

 Abonemiz Olmak İçin Tıklayın.

Temmuz 2023 tarihli Maliye Postası Dergisi'nde yayımlananan Motorlu Kara Taşıtı Alım Satım İşlemlerinde Kdv Uygulamaları  başlıklı yazıyı okumak için tıklayın.

Katma Değer Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi kitabımız için tıklayın.

Bu ve diğer konularda abonelerimizin sorularına  verdiğimiz cevapları  okumak  için tıklayın.

Dergimizde yayımlanmış bazı makaleler için tıklayın.

Yayımladığımız Özelge ve Danıştay Kararlarını incelemek için tıklayın.

TAŞIT ALIM - SATIMINDA KDV VE ÖTV UYGULAMASI yazısının geri kalanını okumak için tıklayın.