Yakup USLU -   E.Gelirler Gn.Md. Yrd.

TAŞIT ALIM - SATIMINDA KDV VE ÖTV UYGULAMASI

( Yazının Tamamı Maliye Postası'nın  15  Ekim 2013 Sayısında Yayımlanmıştır)

I-  GİRİŞ:

Son günlerde sıkça, taşıt alım-satımında KDVuygulaması ve özellikle binek araçlarında uygulanacak KDV oranı konusunda sorular sorulmakta ve tereddütlerin olduğu anlaşılmaktadır.

Bu nedenle, taşıt alım-satımında ve özellikle binek aracı alım satımında vergi uygulamasına kısaca değineceğiz.

2-  TAŞIT ALIM-SATIMINDA KDV UYGULAMASI

a)  KDV’ye Tabi Olmayan Taşıt-Alım Satımı:

Bu konuda, KDV Kanununun iki hükmü karşımıza çıkmaktadır.

Bunlardan ilki, KDVKanununun 1. maddesinde yer alan; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin, KDV’nin konusuna girdiğine ilişkin hüküm.

Bu nitelikte olmayan teslimler, bu arada araç teslimleri KDV’ye tabi tutulmaz.

Örneğin, vergi mükellefi olmayan bir kimsenin özel mülkiyetinde bulunan bir binek otomobilinin tesliminde KDV uygulanmaz.

Diğer bir örnek, KDVmükellefi olmayan dernek ve vakıf gibi kişilerin ticari nitelikte olmayan taşıt satışları yine KDV’ye tabi değildir.

Bu gibi kimselerden taşıt alan gerçek usule tabi KDV mükellefleri, bu alımları için VUK md. 234’e göre, gider pusulası düzenleyip, bu belge ile alım yaparlar. Bu işlemde, KDVolmadığı gibi, gelir vergisi tevkifatı da uygulanmaz (GVK Gn.Teb. no: 172/IV)

İkincisi ise, basit usule tabi mükelleflerin teslimleri de KDVKanununun md. 17/4-a göre KDV’den istisna olmasıdır.

Bu hükme göre, basit usule tabi mükelleflerin, işlerinde kullandıkları ticari araçların (binek araçları dahil) satışında KDVsöz konusu olmayacaktır.

Bu araçların satışında fatura düzenleme zorunluluğu da yoktur. Noter satış senedi yeterlidir. (GVK Gn. Teb. no: 230/4)

Bu konuda özellikle bir hususun altını çizerek belirtmek istiyoruz; bu işlemler sıfır KDVoranı uygulanan işlemler değildir. Bu işlemler, vergiye tabi olmayan işlemlerdir. Bazı görüş sahipleri, bu işlemleri, sıfır (0) KDVuygulaması olarak ifade etmektedirler. Bu ifade tarzı, terminolojik (terim) olarak doğru bir ifade değildir. Çünkü, bugünkü KDV uygulamasında sıfır (0) vergi oranı uygulaması yoktur.

b)  %18 KDVOranına Tabi Taşıt Alım-Satımı:

Aşağıda da belirtileceği üzere, kullanılmış binek otomobiller dışında kalan tüm araçların tesliminde %18 KDV oranı uygulanır.

Diğer bir ifade ile genel kural olarak tüm araçların tesliminde %18 KDV oranı uygulanır. Ancak, bu uygulamanın kullanılmış binek otomobilleri için iki istisnası vardır.

Bunlar, aşağıda belirtilmiştir.

c) Kullanılmış Binek Araçlarında %1 KDV Oranı  Uygulaması:

KDV oranlarını düzenleyen 2007/13033 sayılı BKK’ya ekli (I) sayılı listenin 9. sırası aynen şöyledir:

 “Aşağıda tanımları yapılan motorlu taşıtlardan yalnız “kullanılmış” olanlar,

“Türk Gümrük Tarife Cetvelinin  “8701.90.50.00.00 kullanılmış olanlar ile” 87.03 pozisyonundaki binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (87.02 pozisyonuna girenler hariç)  (steyşın vagonlar ve yarış arabaları dahil). [(Yalnız binek otomobilleri, steyşın vagonlar, yarış arabaları, arazi taşıtları, jipler, vb., motorlu karavanlar, elektrik, gaz, güneş enerjili vb. motorlu taşıtlar, “8703.10.11.00.00 özellikle kar üzerinde hareket etmek için dizayn edilmiş sıkıştırma ateşlemeli içten  yanmalı pistonlu motorlu olanlar (dizel veya yarı dizel) veya kıvılcım ateşlemeli içten yanmalı pistonlu motorlu taşıtlar”, “8703.10.18.00.00 diğerleri”] [Ambulanslar, mahkum taşımaya mahsus arabalar, para arabaları, cenaze arabaları, itfaiye öncü arabaları gibi özel amaçla yapılmış motorlu   taşıtlar hariç.]  (Katma Değer Vergisi Kanununun 30/b maddesine göre binek otomobillerinin alımında yüklenilen katma değer vergisini indirim hakkı bulunan mükelleflerin, bu araçları tesliminde bu Kararın 1 inci maddesinin (a) bendinde öngörülen vergi oranı uygulanır .İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fikrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanarak satın alınan araçların teslimi ile özel matrah uygulanarak yapılan teslimlerde, bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fikrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanır." 

Yukarıda yer alan hükümden de görüleceği üzere, GTİC’nin  87.03 grubundaki araçlar binek aracı sayılır ve bu araçlardan kullanılmış olanların tesliminde %1 oranı uygulanır. 

Söz konusu BKK’nın 1. maddesinin 5. fıkrasında da ÖTV’ye tabi olmayan taşıtlar, kullanılmış taşıt olarak tanımlanmıştır. Bu durumda, genel kural, kullanılmış binek araçlarının tesliminde %1 oranın uygulanmasıdır. 

Ancak, 9’uncu sıranın sonunda yer alan parantez içi hükümde, KDV Kanununun 30/b maddesine göre binek otomobillerinin alımında yüklenilen KDV’yi indirim hakkı bulunan mükelleflerin (araç kiralama şirketleri ile binek araçları ile nakliyecilik yapan veya diğer şekillerde işleten firmaların), bu binek araçlarının teslimlerinde %18 oranını uygulayacaklardır.

 15 Ekim  2013  tarihli Maliye Postası Dergisi'nde yayımlanan yazının bir bölümüdür .  Yazının tamamını okumak ve Vergi, SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda uygulamaya yönelik bunun gibi diğer makaleleri düzenli olarak takip etmek, ücretsiz danışmanlık hizmetimizden yararlanmak için siz de abonemiz olun.

Abonemiz Olmak İçin Tıklayın.