(15 Aralık 2016 tarihli Maliye Postası Dergisi'nde yayımlanmıştır)

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 64’üncü maddesinin üçüncü fıkrasına göre, tacirlerin fiziki ortamda tutacakları ticari defterlerinin açılış onaylarını, defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk ayından önceki ayın sonuna kadar notere yaptırmaları zorunludur.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, 31/10/2016 tarihi itibariyle ülkemizde, 778.318 adet limited şirket, 120.115 adet anonim şirket, 12.178 adet kollektif şirket, 1.940 adet komandit şirket, 55.879 adet kooperatif, 724.581 adet gerçek kişi tacir ve 4 adet donatma iştiraki olmak üzere toplam 1.693.015 adet tacir faaliyet göstermektedir. Bunlardan hesap dönemi takvim yılı (1 Ocak - 31 Aralık) olanların, fiziki ortamda tutacakları 2017 yılına ait ticari defterlerinin açılış onaylarını en geç 31/12/2016 günü mesai saati bitimine kadar notere yaptırmaları gerekmektedir.

Ancak 2017 yılında kullanılacak ticari defterlerin açılış onaylarının yaptırılabileceği son gün, 31/12/2016 Cumartesi gününe bir başka deyişle tatile denk gelmektedir. Açılış onayını yapacak olan noterlerin Cumartesi ve Pazar günleri çalışmamaları nedeniyle de açılış onayına ilişkin sürenin, 30/12/2016 Cuma günü mesai saati bitiminde mi yoksa ilk çalışma günü olan 02/01/2017 Pazartesi günü mesai saati bitiminde mi sona ereceği sorusu akla gelmektedir. Bu nedenle çalışmamızın konusunu, açılış onayına ilişkin sürenin son gününün resmi tatile denk gelmesi halinde sürenin ilk çalışma gününe kadar uzayıp uzamayacağı oluşturmaktadır.

AÇILIŞ ONAYINA TABİ OLAN TİCARİ DEFTERLER

6102 sayılı TTK’nın 64’üncü maddesinin üçüncü fıkrasına dayanılarak çıkarılan Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ’e (TDT) göre, her bir tacir bazında tutulması zorunlu olan ticari defterler aşağıda gösterilmiştir.

(i) Gerçek kişi tacirler; yevmiye defteri, envanter defteri ve defteri kebir.

(ii) Kollektif ve komandit şirketler; yevmiye defteri, envanter defteri, defteri kebir ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri.

(iii) Anonim şirketler ve kooperatifler;yevmiye defteri, envanter defteri, defteri kebir, yönetim kurulu karar defteri, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri.

(iv) Limited şirketler;yevmiye defteri, envanter defteri, defteri kebir, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri. Limited şirketlerde, müdür veya müdürler kurulunun şirket yönetimi ile ilgili olarak aldığı kararlar genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilebileceği gibi ayrı bir müdürler kurulu karar defteri de tutulabilir. Şirket tarafından, müdürler kurulu karar defterinin tutulması tercih edilmiş ise bu defterin de açılış onayının yaptırılması zorunludur(TDT, md.11/f.4).

(v) Diğer tüzel kişi tacirler; yevmiye defteri, defteri kebir ve envanter defteri.

Fiziki ortamda tutulan yevmiye defterinin, defteri kebirin, envanter defterinin ve yönetim kurulu karar defterinin açılış onayının, defterin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk ayından önceki ayın sonuna kadar notere yaptırılması ve bu işlemin her hesap dönemi için sayılan defterler için yapılması zorunludur(TDT, md.13/f.4). Buna karşın, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri tutmak zorunda olan tacirlerin, kullandıkları bu defterlerde yeterli yaprak varsa söz konusu defterleri her hesap döneminde açılış onayına tabi tutmaksızın da izleyen faaliyet dönemlerinde kullanmaları ise mümkündür(TTK, md.64/f.3).

Diğer taraftan, yönetim kurulu karar defterinde, yevmiye defterinde, envanter defterinde veya defteri kebirde kullanılmayan yapraklar varsa ve bu yapraklar izleyen faaliyet döneminde yapılacak kayıtlar için yeterliyse mevcut defterlerin yeni hesap döneminin ilk ayı içerisinde onay yenilemek suretiyle kullanılmaya devam edilmesinin mümkün olduğu da bilinmelidir(TDT, md.16/f.1). Örneğin, 2016 yılında kullanılan defteri kebirde yeterli yaprak varsa bu defter onay yenileme suretiyle 2017 yılında kullanılabilecektir. Onay yenileme işleminin, 1 Ocak-31 Ocak 2017 döneminde ve her halde 31 Ocak 2017 günü mesai saati bitimine kadar notere yaptırılması gerekmektedir.

 AÇILIŞ ONAYINA İLİŞKİN SÜRENİN UZAYIP UZAMAYACAĞI

Bu yazı 15 Aralık 2016  tarihli Maliye Postası Dergisi'nde yayımlanmıştır.  Vergi, SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda uygulamaya yönelik bunun gibi diğer makaleleri düzenli olarak takip etmek, ücretsiz danışmanlık hizmetimizden yararlanmak için siz de abonemiz olun.

 Abonemiz Olmak İçin Tıklayın.