Dr. Mustafa ALPASLAN - Eda KAYA  SMMM Denetçi

MALİ TATİL, HER YIL 1-20 TEMMUZ OLUP,

BEYAN, BİLDİRİM VE ÖDEMELER  20 TEMMUZDAN

İTİBAREN 7 GÜN UZAMAKTADIR

5604 sayılı Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun 28/3/2007 gün ve 26476 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. 5604 sayılı Yasanın 1’inci yılı geçen yıl uygulanmış ve bu tatil her sene 1 ila 20 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirilmektedir. Mali tatili düzenleyen yasaya göre, tatil kapsamına bazı vergi ve sosyal güvenlik işlemleri ile ilgili yasal ve idari düzenlemeler girmektedir.(1)

5604 sayılı Mali Tatil Yasası 28.03.2007 tarih ve 26476 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve aynı gün itibariyle yürürlüğe girmiştir.

Mali tatil her yıl Temmuz ayının birinden yirmisine kadar (yirmisi dahil) uygulanacaktır.

Şayet Haziran ayının son gününün tatil günü olması halinde, malî tatil, Temmuz ayının ilk iş gününü takip eden günden itibaren başlayacaktır.

Bu duruma göre bu yıl mali tatil Temmuzun 1’inde başlayacaktır. Son gün ise 20 Temmuz olacaktır.

Mali tatil genel olarak, aşağıda yer alan nev’iden işlemleri kapsamaktadır.

1. Mükelleflerin ödevleri arasında sayılan ve belirli sürelerde yapılması gereken bütün işlemleri,

2. Yargıda dava açma, idari başvuru yapma ve hak arama ile ilgili diğer süreleri,

3. Vergi incelemeleriyle ilgili yükümlülükleri,

4. İdari kurumlara bilgi verme sürelerini,

5. Muhasebe kayıtlarının tutulması ve ibrazı ile ilgili yükümlülükleri.

5604 sayılı Yasaya göre, gerçek ve tüzel kişi mükelleflerle ilgili yükümlülüklerin malî tatil süresince işlemeyeceği belirtilirken, genel olarak yasada belirtilen yükümlülükler için tatil süresinin bitiminden itibaren 7 günlük ek süre verilmektedir..

Bu duruma göre, 5604 sayılı Yasada özel olarak ek süre getirilenler dışında kalan diğer yükümlülükler sadece mali tatil süresi boyunca çalışmayacak; tatil bitimiyle birlikte yeniden çalışmaya durduğu yerden devam edecektir.

Diğer taraftan, yasada yer verilen işlemlerle ilgili olarak açıklık olmayan durumlarda, malî tatil uygulaması nedeniyle süre verilecek iş ve işlemlerin kapsamı ile malî tatil uygulamasına ilişkin usûl ve esasların belirlenmesi için Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir. Dolayısıyla, yasanın uygulanmasıyla ilgili ayrıntılar için Maliye Bakanlığının yayımlayacağı tebliğleri takip etmek gerekmektedir.

Son günü (1-20 Temmuz) malî tatile rastlayan aşağıda belirtilen süreler, tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren “yedi gün” uzamış kabul edilecektir: (2)

1. Beyana dayalı tarhiyatta, kanuni süresinde verilmesi gereken beyannamelerin verilme müddetleri,

2. İkmalen, re'sen veya idarece yapılan tarhiyatta, vadesi malî tatile rastlayan vergi, resim ve harçların ödenme süreleri,

3. Vergi cezaları ve gecikme faizlerinin ödeme süresi,

4. Tarh edilen vergilere ve/veya kesilen cezalara karşı uzlaşma talep etme süresi,

5. Tarh edilen vergilere ve/veya kesilen cezalarda VUK’nun 376’ncı maddesinde belirtilen indirim hükümlerinden yararlanmak amacıyla yapılacak başvurulara ilişkin süreler,

6. Devamlı bilgi verme hükümleri kapsamında verilmesi gereken bilgilerin verilmesine ilişkin süreler.

7. Mali tatil süresi içerisinde vergi davası açma süreleri de durmaktadır.

Malî tatilin sona erdiği (1-20 Temmuz) 20 Temmuz gününü izleyen yedi gün içinde biten (27 Temmuz) bu madde kapsamındaki kanuni ve idari süreler, malî tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedinci günün çalışma saati bitiminde sona ermiş kabul edilecektir.

Beyana dayanan ve beyanname verme süresi malî tatil nedeniyle uzamış olan vergilerde ödeme süresi (aynı ay içerisinde kalmak kaydıyla), uzayan beyanname verme süresinin son gününden itibaren üçüncü (27 Temmuz + 3 = 30 Temmuz) 30 Temmuz günün mesai saati bitimine kadar uzamış sayılır.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirli sürelerde yapılması gereken muhasebe kayıt süreleri de bildirim süreleri gibi malî tatil süresince işlemeyecektir. (VUK md. 238-242). Muhasebe kayıtlarının yapılmasıyla ilgili olarak VUK’nda belirtilen süreler malî tatilin bitiminden itibaren tekrar çalışmaya başlayacaktır.

Vergiyle ilgili işlemlere ilişkin vergi mahkemesinde dava açma süreleri malî tatil süresince işlemeyecektir. Belirtilen süreler malî tatilin bitiminden itibaren tekrar işlemeye başlar. Keza, uzlaşma ile ilgili olarak süreler de mali tatil müddetince çalışmayacaktır.

Öte yandan, mali tatil süresince, vergi ve ceza ihbarnameleri ile mahsup taleplerine yönelik olanlar hariç, bilgi isteme talepleri mükelleflere, vergi ve ceza sorumlularına tebligat yapılmayacaktır.

Ne var ki, mali tatil süresi içinde gerçekleşen tebligat işlemlerinde süre, malî tatilin son gününden itibaren işlemeye başlayacaktır. Bu nedenle, mali tatil süresi içinde vergi ve ceza ihbarnamesi tebligatı yapılmakla birlikte, bunlarla ilgili yasal ve idari süreler tatil boyunca çalışmayacaktır.

213 sayılı Yasanın 134’üncü maddesine göre yapılacak olan vergi incelemeleri haricinde; mahkeme kararı veya Cumhuriyet Savcılıklarının talebi üzerine ya da Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yapılan aramalı incelemeler hariç olmak üzere, malî tatil süresince inceleme amacıyla defter ve belgelerin ibrazı talep edilmeyecektir. Mükellefin iş yerinde incelemeye başlanılmayacak, ancak mali tatilin bitiminde bu işlemler söz konusu olabilecektir. Mali tatil süresince karşıt incelemeler de yapılamayacaktır.

Mali tatil süresi içerisinde muhtelif vergi yoklama işlemleri örneğin işe başlama veya işi terk gibi işlemlerin yapılıp yapılmayacağı konusunda belirli bir açıklık yoktur. Ancak, vergi incelemesi bir yana, yoklama ve yol kontrollerinin yapılması ticari hayata paralel giden ve vergi kayıp ve kaçağının önlenmesinde kilit bir idari önlem olduğu için, bu uygulamaların mali tatil boyunca devam edecek olması çok normaldir. Bir başka açıdan mali tatil süresince normal vergi incelemesi yapılmadığı için yoklama işlemleri de ancak mali tatilden sonra yapılması gerektiği görüşündeyiz.

5604 sayılı Yasaya göre, gümrük idareleri tarafından tarh ve/veya tahsil edilen vergi, resim ve harçlarla ilgili olarak malî tatil hükümleri uygulanmamaktadır.

Gümrüklerde alınan KDV konusunda yasada yeterli bir açık hüküm bulunmamaktadır.

1-20 Temmuz mali tatil, il özel idareleri ve belediyeler tarafından tarh ve/veya tahsil edilen vergi, resim ve harçlarla ilgili olarak uygulanmayacaktır.

Sosyal Sigortalar Kanununa tâbi işverenlerin, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa tâbi sigortalıların, Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa tâbi sigortalıların yapmakla yükümlü olduğu iş kazası ve meslek hastalığı bildirimleri dışında kalan beyan, bildirim ve ödemeler de mali tatil boyunca maddede belirtilen süreler kadar ötelenecektir.

Bu yasalar kapsamındaki yükümlülüklerle ilgili mali tatil uygulanmasına ilişkin usûl ve esasları düzenlemeye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkili kılınmıştır. Ancak, yürürlüğe giren yeni SGK ile ilgili prim borçlarının yeniden yapılandırılması ile ilgili başvuru süresi 28 Temmuz 2008 tarihine kadar yeniden yapılandırılabilecektir. Bununla ilgili olarak mali tatilin bir etkisi olacak mıdır konusu üzerinde tartışma yapılabilecektir. Kanımızca SGK ile ilgili olarak yapılacak 5510 sayılı yasaya göre yeniden yapılandırmalarda mali tatilin önemli bir etkisi olmayacağı görüşündeyiz.

1-20 Temmuz tarihleri arasında malî tatil ilan edilen döneme rastlayan tarihlerde 2821 sayılı Sendikalar Kanunu, İşsizlik Sigortası Kanunu ve İş Kanununa göre işverenlerce yapılması gereken, iş kazası ve meslek hastalığı bildirimleri dışında kalan beyan, bildirim ve ödemeler de “ mali tatil” boyunca maddede belirtilen süreler kadar ötelenecektir.

Bu yasalar kapsamındaki yükümlülüklerle ilgili mali tatil uygulanmasına ilişkin usûl ve esasları düzenlemeye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkili kılınmıştır.

Konuyla ilgili olarak TURMOB tarafından geçen yıl 1 Temmuz tarihli bazı gazetelerde mali tatil uygulaması hakkında kamuoyuna duyuru yapılmıştır. Bu duyuruda ayrıntılı bütün açıklamalar yapılmış olup, anılan ilanın okunmasında yarar görüyoruz.

Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüklerince sanayi sicil belgelerinin onay ve vize işlemlerinin ve kapasite raporlarının mali tatil müddetince yapılma zorunluluğunun olmaması, vize işleminin tatil sonrası yapılması konusunda ve kapasite raporlarının verilmesi ile ilgili olarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve yerel örgütünün mali tatil olgusunu ön plana çıkartarak işlem yapmalarını arzulamaktayız.

Sonuç olarak, mali tatil uygulaması esasen 3568 sayılı Kanuna göre unvan almış meslek mensuplarını hedef aldığından dolayı, iş ve işlemlerini bu meslek mensupları aracılığıyla yürütenleri, kapsar niteliktedir. Örneğin, vergi beyannamelerini veya SGK bildirimlerini 3568 sayılı Yasaya göre unvan almış SM, SMMM’ler tarafından verilecek olan bildirimleri 20 Temmuzdan itibaren 7 gün daha bir ek uzatma kolaylığı getirilmiştir. Öte yandan, beyanname verme ve bildirim yapma görevini meslek mensuplarından hizmet almaksızın bizzat kendileri tarafından yürüten mükelleflerin bu kanunun süre durdurma ve süre uzatımlarından yararlanmaları olanaksızdır. Örneğin belirli bir limite kadar beyannamelerini 3568 sayılı Yasaya göre unvan almış kişiler aracılığıyla yaptırmak zorunda olmayan kişiler açısından mali tatilin herhangi bir süre uzatıcı etkisi olmayabilecektir.

Bu yazı Maliye Postası Dergisinde yayımlanmıştır. Vergi, SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda uygulamaya yönelik bunun gibi diğer makaleleri düzenli olarak takip etmek için siz de abonemiz olun.

(1) 5604 sayılı Yasa hükümlerine göre mali tatil, gümrük idareleri, il özel idareleri ve belediyeler tarafından tarh ve/veya tahsil edilen vergi, resim ve harçlarla ilgili olarak mali tatil uygulanmaz. Ancak,  yine 5604 sayılı Kanunun 1’inci maddesinin 2 nolu fıkrasının (b) bendine göre ikmalen, re’sen veya idarece yapılan tarhiyatlara ilişkin olup, vadesi mali tatile rastlayan vergi, resim ve harçlar ile vergi cezaları ve gecikme faizlerinin ödeme süresi mali tatilin son günü olan 20 Temmuzdan itibaren 7 gün uzamış sayılacaktır. 

(2) 2577 sayılı İYUK hükümlerine göre ise, her yıl 1 Ağustos ila 5 Eylül tarihleri arasında mahkemeler “çalışmaya ara verme” nedeniyle idari yargılamada süreler uzamaktadır. Bu uygulamaya adli tatil uygulaması da denilmektedir. 2577 sayılı Yasanın md. 7,8, 61 hükümlerine göre mahkemeler her yıl adli tatil dolayısıyla 1 Ağustos ila 5 Eylül arasında çalışmaya ara verirler. Süreler 5 Eylülden itibaren +7 gün daha uzamış sayılır. Bu zamana tekabul eden dava açma süreleri 5 Eylülden itibaren 7 gün uzamış sayılır. (Bkz. 2575 sayılı Danıştay Kanunu md. 86).