Dergiden Seçme Makaleler
YIL İÇERİSİNDE İŞVEREN DEĞİŞTİREN ÜCRETLİLERİN ELDE ETTİKLERİ ÜCRETLERİN VERGİLENDİRİLMESİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLAR
(15 Haziran 2015 tarihli Maliye Postası Dergisi'nde yayımlanmıştır)
1. Giriş
Ücretleri tevkif usulüyle vergilendirilen ücretlilerin yıl içerisinde işveren değiştirmeleri halinde ücretin vergilendirilmesi ile ilgili sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Bu durumda ücretlilerin kümülatif vergi matrahının tespiti, ikinci işverenden alınan ücretin beyanı ile asgari geçim indiriminden nasıl yararlanılacağı gibi sorular ile karşılaşılmaktadır. Yazımızda da bu hususlar ele alınacaktır.
2. Yasal Düzenleme
2.1. İşveren Değiştirenlerin Vergi Matrahının Tespiti
Gelir vergisi prensiplerine göre, verginin konusuna giren gelirlerin safi tutarlarının tamamı artan oranlı bir tarifeye göre vergiye tabi tutulmaktadır. Bu prensipten yola çıkarak yıl içerisinde işveren değiştiren ücretlinin elde ettiği gelirin matrahının tespitinde önceki işverenden elde ettiği ücret gelirinin de kümülatif vergi matrahına dahil edilerek matrahın bu şekilde hesaplanacağı düşünülmektedir.
İşveren değişikliği ile ilgili olarak 160 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde, ise "...Buna göre, bir hizmet erbabının birden fazla işverenden ücret alması halinde, her bir işverenin ödediği ücretler, ayrı ayrı vergilendirilmektedir. Dolayısıyla vergi tarifesi, her bir işverenin ödediği ücrete, diğer işveren veya işverenlerin ödediği ücretle ilgilendirilmeksizin ayrı ayrı uygulanmaktadır..." açıklamalarına yer verilmiştir.
İdare tarafından yapılan bu açıklamada da görüldüğü üzere, yıl içerisinde ücretlinin birden fazla işveren nezdinde çalışması halinde elde edilen ücret gelirinin vergilendirilmesinde her işverenin ödediği ücret birbiri ile ilişkilendirilmeksizin münferiden vergilendirilmektedir. Bu ilke yıl içerisinde işveren değiştirmek suretiyle birden fazla işveren nezdinde çalışanlar için de geçerlidir.
2.2. İkinci İşverenden Elde Edilen Ücretin Beyanı
Yıl içerisinde işveren değiştirilmesi halinde konunun sonraki işveren(ler)den elde edilen ücretlerin vergilendirilmesi yönünden değerlendirilmesi gerekmektedir.
Yukarıda da belirttiğimiz üzere, Gelir Vergisi Kanununda bir takvim yılı içerisinde elde edilen kazanç ve iratların tamamının tek bir beyanname ile beyan edilmesi suretiyle arta oranlı vergilendirme yapılmaktadır. Ancak uygulamada ortaya çıkacak güçlükler ve olanaksızlıklar göz önünde tutularak, aynı Kanunda bu prensibin istisnasını teşkil eden hükümlere de yer verilmiştir. Gelir Vergisi Kanununun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (b) alt bendinde yer alan hüküm de bunlardan biridir.
Söz konusu bent hükmüne göre, tevkif yoluyla vergilendirilmiş, tek işverenden alınan ücretler için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmemektedir. Birden fazla işverenden ücret geliri elde edilmesi durumunda, birden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamının gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2014 yılı gelirleri için 27.000 TL) aşması halinde birinci işverenden alınan da dahil olmak üzere ücret gelirlerinin tamamı beyan edilmek zorundadır.
Örnek. Bay (A) bir Hastanede ücretli olarak çalışmakta iken 2014 yılının Haziran ayında bu hastaneden ayrılarak başka bir hastanede ücretli olarak çalışmaya başlamıştır. Birinci Hastanedeki görevi nedeniyle elde ettiği ücret geliri 36.000 TL olup, ikinci hastaneden elde ettiği ücret geliri 42.000 TL’dir.
15 Haziran 2015 tarihli Maliye Postası Dergisi'nde yayımlanan yazının bir bölümüdür . Yazının tamamını okumak ve Vergi, SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda uygulamaya yönelik bunun gibi diğer makaleleri düzenli olarak takip etmek, ücretsiz danışmanlık hizmetimizden yararlanmak için siz de abonemiz olun.