(15 Eylül 2016 tarihli Maliye Postası Dergisi'nde yayımlanmıştır)

Bilineceği üzere, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun (KK) 23. maddesine göre kooperatif ortakları bu kanunun kabul ettiği esaslar dahilinde hak ve vecibelerde eşittirler. Bu durumda, aidatların zamanında ödenmemesinin, ödeyen ortaklar karşısındaKanunun bu maddesinin ihlali anlamına geldiği açıktır.

Öte yandanKK.’nun 42. maddesinin 5. bendinde; “Kanun ve anasözleşme ile genel kurula tanınmış olan konular hakkında karar vermek.” denilmek suretiyle genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkilerin sadece bu bentlerde sayılanlarla sınırlı olmadığı, kooperatif anasözleşmesiyle genel kurula tanınmış olan konular hakkındaki karar verme yetkisinin de bir başka organa devir ve terk edilemeyeceği belirlenmiştir. Buna göre, yapı kooperatifi örnek anasözleşmesinin 23/6. maddesi ile ortaklardan tahsil edilecek taksit miktar ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak esasların tespit edilmesi, genel kurulun devredemeyeceği yetkilerdendir. Genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkilerin bizzat genel kurul eliyle kullanılması esastır.

Konuyu biraz daha açmakta yarar var;

a) Yargıtay kararlarına göre, aidat borçlarına faiz yürütülebilmesi için anasözleşmede bu konuda bir hüküm bulunması ya da genel kurul kararı alınmış olması gerekmektedir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 13.05.1999, E.: 3468, K.: 3936)

b)Genel kurul, kooperatifin bütün ortaklarını temsil eden en yetkili organ olduğuna göre, Genel kurulda alınan kararlar genel kurulca ya da yargı mercilerince iptal edilmedikçe tüm ortakları bağlar.

c) Genel kurulun bu yöndeki kararlarının uygulanabilmesi için ortaklara tebliğine gerek bulunmamaktadır.

d) Ayrıca genel kurulca alınmış bu tip kararlar, genel kurula gelmeyen ortaklar için de bağlayıcıdır (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 23.09.1993, E.: 2634, K.: 5777)

Gelelim gecikme faizi uygulamasına;

6098 Sayılı T. Borçlar Kanunu’nun 88. maddesinde getirilen düzenlemeyle; faiz ödeme borcunda uygulanacak yıllık faiz oranının, sözleşmede kararlaştırılmamışsa faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirleneceği, maddenin 2. fıkrasında ise sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık faiz oranının, birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde elli fazlasını aşamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Kanunu’nun “Temerrüt Faizi” başlıklı 120. maddesinin 2. fıkrasında da; sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faizi oranının, birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamayacağı hükme bağlanmıştır.

Bu yasal düzenlemeler karşısında, kooperatif ortağının kooperatife olan parasal yükümlülüklerini zamanında yerine getirmemesi veya getirememesi durumunda, kooperatifin bunları isteyebilecekleri tarihten itibaren faiz talep etme hakkı doğmaktadır. Uygulanacak faiz oranı ise yasal faizdir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 19.09.1996 E: 5324,K: 5777 ve Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 29.09.2003 E: 2378, K: 8457 sayılı kararları).

Halen % 9 olarak uygulanmakta olan yasal faiz oranı dikkate alındığında, genel kurulca belirlenen gecikme faiz oranı yıllık % 18’i, aylık % 1,5’u aşmaması gerekmektedir.Dolayısıyla kooperatif genel kurularıncagecikme faizleri bu oranların üzerinde belirlenmiş olsa bile bu oranlara uyulması ve özellikle faizin yıllık mı, aylık mı olduğu açıkça belirtilmelidir.

Yazının tamamı 15 Eylül 2016  tarihli Maliye Postası Dergisi'nde yayımlanmıştır.  Yazının tamamını okumak ve Vergi, SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda uygulamaya yönelik bunun gibi diğer makaleleri düzenli olarak takip etmek, ücretsiz danışmanlık hizmetimizden yararlanmak için siz de abonemiz olun.

 Abonemiz Olmak İçin Tıklayın.

Kooperatiflerle ilgili daha fazla bilgi için