Maliye Postası Dergisi
TÜRKİYE’DE TEK ORTAKLI OLARAK KURULAN ŞİRKETLER ORTAĞI OLAN KİŞİYE ÜCRET ÖDEMESİ YAPABİLİR Mİ?
Levent BAŞAK
Yerli veya yabancı uyruklu gerçek veya tüzel kişilerin kurabilecekleri ticaret şirketleri 6102 sayılı “Türk Ticaret Kanunu’nun” (TTK’nın) 124’üncü maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde hükmü uyarınca ticaret şirketleri şunlardır:
1- Kollektif şirket,
2- Komandit şirket,
3- Anonim şirket,
4- Limited şirket,
5- Kooperatif şirketler.
6762 sayılı “Türk Ticaret Kanunu’ndan” (TTK’dan) farklı olarak 6102 sayılı TTK’da limited şirketlerin tek ortaklı olarak kurulabilmesi veya birden fazla ortakla kurulan limited şirketlerin tek ortaklı olarak faaliyet gösterebilmesi mümkün hâle gelmiştir. Limited şirketlerin tek ortaklı olarak kurulması veya daha sonradan limited şirketin tek ortaklı olarak faaliyet göstermek istemesi durumunda şirket ortağı gerçek kişilerin şirkette müdür olarak görev yapıp yapamayacağı ve müdür olarak görev yapması durumunda bu kişilere ücret ödemesi yapılmasının mümkün olup olamayacağı sorunu ortaya çıkmıştır.
Limited şirketlerin tek ortağının özellikle yabancı bir gerçek kişi olması durumunda, yabancılar hukuku açısından yabancı gerçek kişi yatırımcıların tek ortaklı limited şirketlerde müdür sıfatıyla ücret geliri elde edip edemeyeceği tarafımıza bu konuda iletilen sorular bağlamında uygulamada tereddütlere yol açmaktadır. Bu nedenle, bu makalemizde limited şirketlerin tek ortağı yabancı gerçek kişilerin limited şirketlerde müdür olarak görev yapıp yapamayacağı ve müdür olarak görev yapması durumunda bu kişilerin şirkete verdikleri hizmetler karşılığında bu kişilere ücret ödemesi yapılıp yapılmayacağı hususu tartışılacaktır.
LİMİTED ŞİRKET KURULUŞU İLE İLGİLİ ESASLAR
Türkiye’de limited şirket kuruluşu ile ilgili temel esaslar, TTK’nın Altıncı Kısmı’nda düzenlenmiştir. TTK’nın “A) Kavram” başlıklı 573’üncü maddesinde limited şirketlerin tanımı şu şekilde yapılmıştır:
“MADDE 573- (1) Limited şirket, bir veya daha çok gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında kurulur; esas sermayesi belirli olup, bu sermaye esas sermaye paylarının toplamından oluşur.”
Buna göre, Türkiye’de tek ortaklı limited şirket kurmak mümkündür. TTK’nın limited şirketlere ilişkin Altıncı Kısmında ortakların hukukî statüsü ile ilgili bir düzenleme yapılmamıştır. Bu nedenle, Türkiye’de tek ortaklı olarak kurulan limited şirketlerin tek ortağının yabancı uyruklu bir gerçek kişi olması mümkündür.
LİMİTED ŞİRKETLERİN ORGANLARI
TTK’nın 616’ncı ve müteakip maddelerinde yer alan düzenlemeler uyarınca, limited şirketin organları genel kurul ve müdürlerden oluşmaktadır. TTK’nın 623’üncü maddesinde yer alan düzenleme uyarınca limited şirketlerin yönetimi ve temsili müdürler tarafından yerine getirilecektir. Bu kapsamda olmak üzere, limited şirketin sözleşmesi ile şirketin yönetimi ve temsili müdür sıfatını taşıyan bir veya birden fazla ortağa veya tüm ortaklara ya da üçüncü kişilere verilebilecektir. Ayrıca, en azından bir ortağın, şirketi yönetim hakkının ve temsil yetkisinin bulunması gerekmektedir.
TTK’nın 623’üncü maddesinin numaralı fıkrasında yer alan bir başka düzenleme uyarınca, limited şirketlerde, müdürler, kanunla veya şirket sözleşmesi ile genel kurula bırakılmamış bulunan yönetime ilişkin tüm konularda karar almaya ve bu kararları yürütmeye yetkilidirler.
TİCARET ŞİRKETLERİNDE ORTAKLARIN FAİZ VE ÜCRET ALMA HAKKI