Mehmet SAY

Ticari hayatın bir gereği olarak ticaret ile uğraşan mükelleflerin ticaretini veya üretimini yaptıkları ürünleri zaman zaman veya sürekli olarak kendi işletmelerinde tüketim ve sarf malzemesi olarak kullanabilmektedirler.

Mükelleflerin bu durumda belge düzeni ve muhasebe kayıt işlemlerinde tereddüt ettikleri görülmekte veya fiili uygulama ile kanuni düzenlemeler arasında uyumsuzluklar olabilmektedir.

Ancak birçok mükellef bu konuda sağlıklı bilgilendirilmediği için satmak üzere aldıkları emtiayı veya sarf malzemesini işletme ihtiyaçları için kullandıkları takdirde kendi kendilerine fatura düzenlemek sureti ile kayıtlara almaktadırlar.

Bu durumda mükellefler, yapılan inceleme ve denetimlerde eleştiri konusu edilerek cezai müeyyide ile karşı karşıya kalabilmektedir.

Uygulamada bir kısım mükellefler satmak üzere aldıkları emtia, malzeme ürün vs. yi işletmelerinde kullandıkları vakit genel esaslara göre fatura düzenlemekte ilgili belge bir taraftan gelir kaydedilirken diğer bir taraftan gider kaydedilmektedir.

Diğer bir kısım mükellef ise yukarıda yer alan uygulamayı KDV’siz olarak yapmaktadır.

2) KDV KANUNUNDA TESLİM VE TESLİM SAYILAN HALLER

Katma Değer Vergisi Kanununda vergiyi doğuran olay esas itibari ile TESLİM dir.

Teslim bir malın tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce alıcıya veya onun adına hareket edenlere devredilmesidir.

Kdv Uygulama Tebliğinde Teslim sayılan haller ise aşağıdaki şekilde açıklanmıştır.

-Vergiye tabi malların herne suretle olursa olsun vergiye tabi işlemler dışında işletmeden çekilmesi,

-Vergiye tabi malların işletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi,

-Vergiye tabi malların üretilip teslimi vergiden istisna edilmiş olan mallar için her ne suretle olursa olsun kullanılması veya sarfı,

teslim sayılmaktadır.

yukarıda yer alan açıklamalardan yola çıkarak idare işletmede üretilen veya satmak üzere alınıp işletmede kullanılan mallar için teslim hükümleri oluşmadığından KDV’nin konusuna girmediği kanaatindedir.

Yine KDV Uygulama tebliğinde;

“Öte yandan, işletmede kullanılmak üzere imal ve inşa edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlerin aktife alınması veya kullanılmaya başlanması halinde, vergi hesaplanıp beyan edilmez. İşletmede kullanılmak üzere imal veya inşa edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlerle ilgili mal ve hizmet alımları nedeniyle yüklenilen vergiler, ait oldukları dönemde (harcamaların yapıldığı dönemlerde) genel esaslar çerçevesinde indirim konusu yapılabilir.” denilmektedir.

Gelirler Genel Müdürlüğü tarafından verilen 15/09/2003 tarihli bir özelgede;

“... satışa konu edilemeyecek bu mallar için KDV hesaplanmayacağı, ancak söz konusu firma tarafından satışa konu edilmeyecek olan mallar için yüklenilen KDV nin indirim hesaplarından çıkarılarak gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınması gerekeceği,..

Buna göre, işletmenin stoklarında yer alan emtianın çeşitli nedenlerle işletme bünyesinde kullanılması durumunda, emtia bedellerinin şirket adına düzenlenecek fatura ile tevsik edilerek, kayıtlara gelir ve aynı değer üzerinden kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkündür.” denilmektedir.

Konu ile ilgili başka bir özelgede

“ ... Şirketin ana faaliyet konusunun (Yem İmalatı, Satışı Ve Pazarlama) olduğu, bu işe ilave olarak süt ve besi hayvancılığı işi ile iştigal etmeye başlayacağınızı, hayvancılık işinin yapılacağı şubede satın alınacak yemlerin yanı sıra kendi ürettiğiniz yemleri de kullanacağınızı belirterek, dahili sarf olarak kullanacağınız yemler için fatura düzenleyip düzenleyemeyeceğiniz, fatura düzenlemeniz durumunda gelir ve gider/maliyet unsuru olarak nasıl değerlendirilmesi gerektiği, KDV beyanının ne şekilde olacağı hususunda bilgi istediğiniz anlaşılmıştır.

Şirketinizin ürettiği emtiayı yine şirketiniz bünyesindeki bir ünitede kullanılması, dahili sarf niteliğinde olduğundan ve herhangibir teslim söz konusu olmadığından KDV ye tabi tutulmaması gerekmektedir.