Dergiden Seçme Sorular
Ortakların Şirketten Olan Alacaklarının Enflasyon Düzeltmesi Karşısındaki Durumu
Abonemizin sorusu:
Ortakların şirketten olan alacaklarını enflasyon düzeltmesine tabi tutacak mıyız? Ortakların şirketten olan alacaklarının sermayeye eklenmesi durumunda enflasyon düzeltmesine tabi olup olmayacağı hakkında bilgi verebilir misiniz?
Maliye Postası'nın Cevabı:
2023 yılı sonu bilançosunun enflasyon düzeltmesine tabi tutulması için usul ve esasların belirlendiği 555 No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ Resmi Gazete'de yayımlandı.
Bilançodaki ulusal para değerindeki değişmelere rağmen satın alma güçleri değişmeyen "Parasal Olmayan Kıymetler" enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak.Ulusal para değerindeki değişmeler karşısında nominal değerleri aynı kalan, ancak satın alma güçleri fiyat hareketlerine göre ters yönde değişen "Parasal Kıymetler" ise enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacak.
Bilançodaki hesaplardan hangilerinin parasal olmayan kıymet hangilerinin parasal kıymet olduğuna dair listeler tebliğe ekli olarak verildi.
Buna göre 331 ve 431 - Ortaklara Borçlar Hesapları "Parasal Kıymetler" dir ve enflasyon düzeltmesine tabi tutulmaz.
Söz konusu listelerde öz sermaye kalemlerine yer verilmemekle birlikte, aksi hüküm olmamak şartıyla, öz sermaye kalemleri "parasal olmayan kıymet" olarak addolunup bunlar için enflasyon düzeltmesi yapılacak.
Ortakların şirketten olan alacaklarının nakdi sermaye olarak sermaye artırımında kullanılıp kullanılamayacağına dair İç Ticaret Genel Müdürlüğü tarafından verilen 67300147.431.04/559478/4979 5665 sayılı yazıda ortağın şirketten olan alacağını, ortağı olduğu şirketin sermaye artırımında ayni sermaye olarak koyması durumunda alacağın varlığının tespitinde, Türk Ticaret Kanununun 343 üncü maddesi uyarınca şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkişilerce hazırlanacak rapor , yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporunun da ibraz edilebilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
Bu konuda Özkan Arslan'ın Maliye Postası Dergisi'nin Kasım 2021 sayısında yayımlanan yazısında ortağın şirketten olan alacağının, YMM, SMMM veya denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporu ile sermaye artırımına konu edilebilmesi için; bu alacağın yalnızca şirkete nakit olarak verilen borçtan kaynaklanması ve ibraz edilen raporda da bu alacağın nakdi borçlanmadan kaynaklandığının açıkça belirtilmesi, bunun dışında kalan ortakların alacakları bakımından yapılacak tespitin ise 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 343’üncü maddesi uyarınca şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkişilerce hazırlanacak raporla yapılması gerektiği, ifade edilmiştir.
Öte yandan sermayeye faiz ödenemeyeceğinden pay sahibinin şirketten olan alacağının sermayeye ilave edilmesi halinde alacağın nemalandırılmış şekilde sermayeye ilave edilmesi mümkün değildir. Alacağın yabancı para birimi cinsinden ve nakdi olarak verilen borçlardan kaynaklanması durumunda, sermayeye ilave edilecek tutarın yabancı para birimine karşılık gelen Türk Lirası değerinin yukarıda anılan rapor ile tespit edilmesi halinde, bu alacağın sermaye artırımına konu edilebilmesi mümkündür.
Buna göre 331 ve 431 - Ortaklara Borçlar Hesapları yukarıda yazılan şartlarda sermayeye nakdi sermaye unsuru olarak eklenebilir ve sermaye hesabı bu şekilde artırılmış değeri üzerinden tescil tarihine göre enflasyon düzeltmesine tabi tutulabilir.
Vergi, SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda sorularınıza cevap almak; uygulamaya yönelik makaleleri düzenli olarak takip etmek için siz de abonemiz olun.
Maliye Postası Dergisinin Ocak 2024 sayısında yayımlanan "Örneklerle 2023 Yılı Bilançolarının Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulması " başlıklı makale için tıklayın.
Bu ve diğer konularda abonelerimizin sorularına verdiğimiz cevapları okumak için tıklayın.
Dergimizde yayımlanmış bazı makaleler için tıklayın.
Yayımladığımız Özelge ve Danıştay Kararlarını incelemek için tıklayın.