Maliye Postası'nın Cevabı:

Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’in  "3.2. e-Defter Uygulamasına Dahil Olma Zorunluluğu" başlıklı bölümüne göre bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ile ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler  1/1/2025 tarihinden (bu tarih dahil) itibaren e-Defter uygulamasında dahil olmak zorundadır. 

Öte yandan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 6) Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğde yapılan değişiliğe göre Vergi Usul Kanununun 172 ve 173 üncü maddeleri gereğince defter tutmakla yükümlü olan dernek ve vakıfların iktisadi işletmelerinden bilanço esasına göre defter tutanların e-Defter uygulamasına dâhil olmaları zorunludur. Diğer taraftan, söz konusu maddeler kapsamında defter tutma yükümlülüğü bulunmayan dernek, vakıf, sendika, oda, birlik, federasyon, konfederasyon gibi mükellefler ile kurumlar vergisinden muaf olan kooperatifler ve iflas kararının devamı müddetince iflas halinde olan mükelleflerin e-Defter uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunmamaktadır. 

Apartman yönetimleri, 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanununa tabiidir. Apartman yönetimlerinin tutacakları defterler , 634 Sayılı Kanunun 32 ve 36. maddelerinde belirtilmiştir. Söz konusu mevzuata göre apartman yönetimlerinin bilanço defteri tutma zorunlulukları bulunmamaktadır. Yasal zorunluluk olmamakla birlikte  bilanço defteri tutulabilirler. Eğer ihtiyari olarak bilanço defteri tutulur ise Elektronik Defter Genel Tebliğine göre apartman yönetimlerinin de 1/1/2025 tarihinden (bu tarih dahil) itibaren e-Defter uygulamasında dahil olmaları gerekir.

Kooperatifler esasen kurumlar vergisi mükellefidir ancak bazı şartları sağlayan kooperatiflere kurumlar vergisi muafiyeti getirilmiştir. VUK'a göre Kurumlar Vergisine tabi olan diğer tüzel kişiler 1. sınıf tüccardır ve bilanço usulünde defter  tutarlar. Kooperatifler Kanununun 89.maddesine göre kooperatiflerin, tutacakları defterler hakkında Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.  Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ  19.12.2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. Tebliğe göre kooperatifler bilanço usulünde defter tutar.  Kurumlar vergisi muafiyeti  bulunmayan  kooperatiflerin  e-Defter uygulamasına dahil olmaları gerekir. Kurumlar vergisinden muaf olan kooperatiflerin ise e-Defter uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunmuyor.

Dernekler Yönetmeliğinin  31 ve izleyen maddelerine  göre dernekler işletme hesabı esasına göre defter tutarlar. Ancak, kamu yararına çalışma statüsü bulunan dernekler ile yıllık brüt gelirleri “bir milyon beş yüz bin” Türk Lirasını aşan dernekler takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutarlar.  

Vergi Usul Kanununa göre defter tutma yükümlülüğü bulunmayan derneklerin e-Defter uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunmuyor. 

Vakıfların muhasebe sistemi ve tutacaklar defterler, Vakıflar Yönetmeliğinin 50 ve izleyen maddelerinde yer almaktadır. Buna göre yıllık brüt geliri  sayılı Vergi Usul Kanununun 177 inci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan ve her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen tutarının üzerinde bulunan vakıflar ile vergi muafiyeti, işletmesi, iştiraki, şube ve temsilciliği olan vakıfların bilanço esasına göre defter tutmaları zorunludur. 

Bilanço esasına göre defter tutmayı gerektirmeyen vakıflar, işletme esasına göre defter tutabilirler.

Vergi Usul Kanununa göre defter tutma yükümlülüğü bulunmayan vakıfların e-Defter uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunmuyor. 

Öte yandan Kurumlar Vergisi Kanununun 2. maddesine göre  dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler kurumlar vergisi mükellefidirler. Bu nedenle  Vergi Usul Kanununun 177 inci maddesine  göre iktisadi işletmeler bağlı oldukları dernek ve vakfın tuttukları defterlerden bağımsız bilanço usulünde defter tutarlar ; dolayısıyla 1.1.2025 tarihinden itibaren e-Defter sistemine geçmeleri  gerekir.

Maliye Postası garantisiyle;