Maliye Postası Dergisi
YEDİ ADIMDA ENGELLİ RAPORU ALINMASI, RAPORLARIN GEÇERLİLİK SÜRELERİ, İTİRAZ ŞEKLİ VE VERGİ İNDİRİMİ
Mehmet AKARSLAN
Engellilik indirimi, engelli vatandaşlarımızın içinde bulundukları zor koşulların giderilmesine katkıda bulunarak hayatlarını kolaylaştırmak, engelliler ile engelli olmayanlar arasındaki rekabet eşitsizliğini gidermek ve engelliler lehine pozitif ayrımcılığın gerçekleştirilmesi amacıyla vergi mevzuatımıza getirilen düzenlemelerden bir tanesidir.
Söz konusu engellilik indirimi uygulamasında, sosyal devlet olma ilkesinin bir gereği olarak çalışanların engellilik derecelerine göre belirlenen maktu tutarların aylar itibarıyla bu kişilerin gelir vergisi matrahından indirilmesi öngörülmektedir.
Engellilik indiriminin Gelir Vergisi Kanununun 31 ve 89/3 üncü maddelerinde yasal dayanağı yer almaktadır. Gelir Vergisi Kanununun engellilik indirimi hükümlerinin uygulamasına ilişkin açıklamalar 222 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yapılmıştır. (2) Engellilik indirimine ilişkin esas ve usuller Sakatlık İndiriminden Yararlanacak Hizmet Erbabının Sakatlık Derecelerinin Tespit Şekli ile Uygulanması Hakkında Yönetmelik’te yer almaktadır. (3)
Bu düzenlemelere göre; çalışma gücünün asgari %80’ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli, asgari %60’ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece engelli, asgari %40’ını kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece engelli sayılmaktadır. Çalışma gücünü %0-%39 arasında kaybeden engelli bireyler gelir vergisi engellilik indiriminden yararlanamamaktadır.
Buna göre, engellilik indirimi, çalışma gücü kaybı olanların ücret ve/veya kazançlarına, girecekleri derecelere göre belirlenen miktarda indirimin uygulanmasıdır.
YEDİ ADIMDA ENGELLİ RAPORU ALINMASI VE VERGİ İNDİRİMİNDEN FAYDALANMAYA BAŞLAMA SÜRECİ
Engelli vatandaşların hastanelerden aldıkları ve ilgili müdürlükler vasıtasıyla Gelir İdaresi Başkanlığına gönderilen raporları Merkez Sağlık Kurulunca “Engellilik Ölçütü, Sınıflandırması ve Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik” ve eki cetvellere göre incelenir.
Merkez Sağlık Kurulunca tespit edilen çalışma gücü kayıp oranlarına göre belirlenen engellilik dereceleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından engellinin başvurduğu Vergi Dairesi Başkanlığına veya Defterdarlığa bildirilir. Bu birimler tarafından da başvuru sahibine sonuç tebliğ edilir.
Engellilik indiriminden faydalanmak isteyen engelli bireylerin rapor alma ve indirimden faydalanma süreçlerini daha kolay anlaşılması için yedi adımda topladık.
1. ADIM
• İşverenden çalıştığına dair yazı alınır,
• Form – dilekçe hazırlanır,
• Bakmakla yükümlü için ise buna ilişkin belge alınır (SGK)
• SME-Basit usul ise vergi levhası fotokopisi
• Varsa 2007 ve sonrası dönemde alınmış ve yönetmeliğe usul ve şekil yönlerinden uygun rapor,
• Bu belgelerle birlikte vergi dairesi başkanlığı varsa bu başkanlığın ilgili birimine, vergi dairesi başkanlığı yoksa il merkezlerinde Defterdarlık birimlerine, ilçelerde varsa bağımsız vergi dairesi müdürlüğüne yoksa malmüdürlüğüne başvurulur
2. ADIM
VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI VEYA DEFTERDARLIK
• Başvuruda bulunulan birim başvuru belgelerinde eksiklik varsa tamamlatır,
• Eksiklik tamamlatıldıktan sonra en yakın rapor düzenlemeye yetkili hastaneye sevk edilir.
• 2007 ve sonrası dönemde alınmış ve yönetmeliğe usul ve şekil yönlerinden uygun rapor var ise hastaneye sevk yapılmaz, doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığına (Merkez Sağlık Kuruluna) gönderilir.
3. ADIM
Hastane
Yetkili hastanelerce;
• Muayene
• Tetkik
• Teşhis
• Tanıya uygun rapor düzenlenir,
• Sevki yapan birime (vergi dairesi başkanlığı veya Defterdarlık) rapor gönderilir,
• Engelliye rapor elden kesinlikle verilmez.
4. ADIM
VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI VEYA DEFTERDARLIK
Vergi, SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda sorularınıza cevap almak; uygulamaya yönelik makaleleri düzenli olarak takip etmek için siz de abonemiz olun.
Bu ve diğer konularda abonelerimizin sorularına verdiğimiz cevapları okumak için tıklayın.
Dergimizde yayımlanmış bazı makaleler için tıklayın.
Yayımladığımız Özelge ve Danıştay Kararlarını incelemek için tıklayın.