Maliye Postası Dergisi
VERGİSEL İŞLEMLERE KARŞI AÇILAN DAVALARA YÖNELİK: DAVA DİLEKÇELERİNDE BULUNMASI GEREKEN HUSUSLAR
Özkan AYKAR
1. GİRİŞ
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun (İYUK) 3 ve 5 inci maddelerinde idari davaların açılması, dava dilekçesinde bulunması zorunlu hususlar ve aynı dilekçe ile dava açılabilecek haller düzenlenmiştir.
Ancak, 2577 sayılı İYUK’un 15 nci maddesinin 1/d bendine göre ilk inceleme üzerine, İYUK’un 3 ve 5 inci maddelere uygun olmayan dilekçenin 14 üncü maddenin 3/g bendine göre otuz gün içinde, söz konusu maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verilir.
Dilekçelerin 2577 sayılı İYUK’un 3 ncü maddesine uygun olmamaları dolayısıyla reddi halinde, yeni dilekçeler için ayrıca harç alınmaz.2577 sayılı İYUK’un 15 nci maddesinin 1/d bendindeki dilekçe ret kararlarına istinaf ya da temyiz yoluna başvurulamaz. Dilekçenin reddedilmesi üzerine, yeniden verilen dilekçelerde aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde dava reddedilir.
Vergi davası açabilmek için ilk etapta bir dava dilekçesinin hazırlanması gerekmektedir. Bu yazımızda herhangi bir hak kaybına uğramamak açısından, dava dilekçelerinde bulunması gereken asgari unsurlar hakkında birtakım açıklamalara yer verilecektir.
2. YASAL MEVZUAT
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Davaların Açılması” başlıklı 3 üncü maddesi aşağıdaki gibidir.
“1. (Değişik: 10.6.1994 – 4001/2 md.) İdari davalar, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılır.
2. Dilekçelerde;
a) Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adresleri ile gerçek kişilere ait Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,
b) Davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı deliller,
c) Davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi,
d) Vergi, resim, harç, benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarına ilişkin davalarla tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktar,
e) Vergi davalarında davanın ilgili bulunduğu verginin veya vergi cezasının nevi ve yılı, tebliğ edilen ihbarnamenin tarihi ve numarası ve varsa mükellef hesap numarası,
Gösterilir.
3. Dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örnekleri dava dilekçesine eklenir. Dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örnekleri karşı taraf sayısından bir fazla olur.”
Anılan Kanunun “Dilekçelerin Verileceği Yerler” başlıklı 4 üncü maddesinde;
“Dilekçeler ve savunmalar ile davalara ilişkin her türlü evrak, Danıştay veya ait olduğu mahkeme başkanlıklarına veya bunlara gönderilmek üzere idare veya vergi mahkemesi başkanlıklarına, idare veya vergi mahkemesi bulunmayan yerlerde büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde kalıp kalmadığına bakılmaksızın asliye hukuk hakimliklerine veya yabancı memleketlerde Türk konsolosluklarına verilebilir.”
şeklinde hükümlere yer verilmiştir.
Diğer taraftan söz konusu Kanunun “Aynı Dilekçe İle Dava Açılabilecek Haller” başlıklı 5 inci maddesinde ise;
“1. Her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılır. Ancak, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık yada sebep–sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabilir.
2. Birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı olması gerekir.”
hükümler yer almaktadır.
3. DAVA DİLEKÇESİNİN HAZIRLANMASI
Vergi davası açabilmek için ilk etapta bir dava dilekçesinin hazırlanması gerekmektedir. Dilekçede bulunması gereken unsurlar aşağıdaki gibidir.
3.1. Dava dilekçesi vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış olmalıdır. İtiraz ve İstinaf başvurusu için Bölge idare mahkemesine veya temyiz başvurusu içinde Danıştay Başkanlığına sunulmak üzere vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben düzenlenir
Dava ve savunma dilekçelerinin, kural olarak görevli ve yetkili idari yargı merciine verilmesi gerekmektedir. Ancak davacı ve davalılara kolaylık olması bakımından, dava dilekçesi, savunma ve ilgili tüm evrakların ilgili yargı merciine gönderilmesi amacıyla, Danıştaya, idare veya vergi mahkemesi başkanlıklarına, idare veya vergi mahkemesi bulunmayan yerlerde büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde kalıp kalmadığına bakılmaksızın asliye hukuk hakimliklerine veya yabancı memleketlerde Türk konsolosluklarına verilebileceği kanun hükmüne bağlamıştır. Dava dilekçesi, savunma veya cevaplar posta ile gönderilmemelidir. 2577 sayılı Kanunda posta yoluyla başvuruya ilişkin düzenleme bulunmadığından yukarıda belirtilen en yakın mahkemeye başvurulmalıdır.
Örneğin Ankara’daki bir vergi dairesince düzenlenen ödeme emri veya ihbarnamenin kaldırılması için dava açılması gerekiyor ise aşağıdaki başlık kullanılmalıdır.
VERGİ MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA
ANKARA
Ancak Ankara’daki bir vergi dairesince düzenlenen ödeme emri veya ihbarnamenin kaldırılması için dava açacak kişi Ankara’da bulunmuyor, İzmir’de bulunuyor ise aşağıdaki başlık kullanılarak oradaki Vergi Mahkemesine başvurulacaktır.