Maliye Postası Dergisi
TÜRKİYE KIZILAY DERNEĞİNE YAPILAN BAĞIŞLARIN VERGİSEL AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Mehmet AYDIN
11 Haziran 1868 tarihinde "Mecruhin ve Mardayı Askeriyeye İmdat ve Muavenet Cemiyeti adıyla kurulan Türkiye Kızılay Derneği bu adını 1947 yılında almıştır. Kızılay, tüzel kişiliğe sahip ve özel hukuk hükümlerine tabi bir kurumdur. Uluslararası Kızılay-Kızılhaç temel ilkeleri olan; İnsaniyetçilik, ayırım gözetmemek, tarafsızlık, bağımsızlık, hayır kurumu niteliği, birlik ve evrensellik ilkelerine bağlı olarak faaliyet gösterir.
Kızılay'ın amacı, her nerede görülür ise, hiçbir ayrım yapmaksızın insanın acısını önlemeye veya hafifletmeye çalışmak, insanın hayatını ve sağlığını korumak, onun kişiliğine saygı gösterilmesini sağlamak ve insanlar arasındaki karşılıklı anlayışı, dostluğu saygıyı, işbirliğini ve sürekli barışı getirmeye uğraşmaktır. Kızılay ihtiyaç anında dayanışmanın, ıstırap anında eşitliğin, savaşın en kızgın anında insancıllığın, tarafsızlığın ve barışın simgesidir.
Kızılay, tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tâbi, kâr amacı gütmeyen, yardım ve hizmetleri karşılıksız olan ve kamu yararına çalışan bir gönüllü sosyal hizmet kuruluşudur.
Savaşta ve barışta, her türlü doğal afetlerde mazlumların yanında olan Türkiye Kızılay Derneği’nin en büyük gelir kaynağı halkımız tarafından herhangi bir karşılık beklenmeden nakdi veya ayni olarak yapılan her türlü bağışlardır.
Türk Vergi Kanunlarında ise Türkiye Kızılay Derneği’ne yapılacak bağışlara ilişkin vergisel düzenlemeler Gelir, Kurumlar ve Katma Değer Vergisi Kanunlarında yer almaktadır. Bu çalışmamızda vergi mükellefleri tarafından Türkiye Kızılay Derneği’ne yapılan nakdi ve ayni bağışlar vergi kanunları açısından değerlendirilecektir.
YAPILACAK BAĞIŞ VE YARDIMLARIN İÇERİĞİ
Türkiye Kızılay Derneğine bağışlar nakdi ve ayni olarak yapılmaktadır. Nakdi bağış nakit, çek vb. ödeme araçlarla yapılırken ayni bağış gıda, giyecek, yakacak gibi malzemelerle ve hizmetlerle yapılmaktadır. Kızılay yapılan mal teslimi ve hizmet ifalarının bağış veya yardım niteliğinde değerlendirilebilmesi için bağış ve yardımın karşılıksız yapılması beyannamede gösterilmesi ve ilgili dönem kazancından indirilmesi gerekmektedir.
BAĞIŞ ve YARDIMLARIN VERGİ KANUNLARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Gelir Vergisi Kanunu Açısından Değerlendirilmesi