Maliye Postası Dergisi
TEVSİ YATIRIMLARDA İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULAMASI
Ertan AYDOĞAN
1. Giriş
Var olan bir yatırıma üretim hattı veya makine-teçhizat eklenmesi ile kapasitenin arttırılmasına yönelik olan ve var olan tesisle bütünlük oluşturacak yatırımlara, tevsi yatırımlar denir. Bir yatırımın komple yeni yatırım veya tevsi yatırım olarak nitelendirilmesi indirimli kurumlar vergisi uygulaması açısından önem arz etmektedir. Zira, komple yeni yatırımlarda, yatırımdan elde edilen kazancın ayrı bir şekilde kayıtlarda tespit edilmesi zorunlu olmakla birlikte, tevsi yatırımlarda kazancın tespit edilemediği durumlarda alternatif bir oranlama yöntemi kullanılabilmektedir. Bu çalışmada, tevsi yatırımlara yönelik olarak işletme döneminde elde edilen kazanç yöntem hesaplaması esnasında pay ve payda da yer alan tutarlar dikkate alınırken Vergi Usul Kanununun geçici 31 inci maddesine göre değerlenmiş tutarların dikkate alınıp alınamayacağı hususunda açıklamalar yapılacaktır.
2. Tevsi Yatırımlarda İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması
Bilindiği üzere tevsi, genişletme demektir. Tevsi yatırımları da mevcut işletmenin kapasitesinin genişletilmesi anlamına gelir. Komple yeni yatırım ve tevsi yatırım (tevsi, entegrasyon, modernizasyon, ürün çeşitlendirme) ifadeleri 2012/1 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ”de tanımlanmıştır. Tevsi yatırım, mevcut bir yatırıma üretim hattı veya makine ve teçhizat ilavesiyle kapasitenin artırılmasına yönelik olan ve mevcut tesis ile alt yapı müşterekliği oluşturarak bir bütün teşkil eden yatırımlardır.
İndirimli kurumlar vergisi uygulamasını düzenleyen Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesinde komple yeni yatırım ve tevsi yatırım cinslerinden bahsedilmekle birlikte diğer yatırım cinslerinden (modernizasyon, entegrasyon, ürün çeşitlendirme) bahsedilmemiştir. Bu kapsamda kazanç tespiti açısından modernizasyon, ürün çeşitlendirme ve entegrasyon yatırımlarının da “tevsi yatırım” olarak kabul edilmesi gerekir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun “İndirimli kurumlar vergisi” başlıklı 32/A maddesinde,