Küresel teknoloji devleri olarak adlandırılan Google, Facebook, Apple, Twitter, LinkedIn ve Netflix gibi kurumlar devletlere yılda yaklaşık 100-240 milyar dolar arasında bir kurumlar vergisi kaybı yaşatıyor. Türkiye'den de milyarlarca liralık gelir elde eden bu şirketler vergiyi İngiltere, İrlanda ve ABD'de ödüyor. Bu konuda son ulaşılabilir veri 2016 yılına ait olsa da ABD çokuluslu şirketleri, yurtdışında 435 milyar dolar kâr elde etti. Bu kâr için ödedikleri vergi ise neredeyse sıfır.

KÂRIN YARISI 5 VERGİ CENNETİNDE

Kârın neredeyse yarısı sadece 5 vergi dairesine gitti. İrlanda, Hollanda, İsviçre, Singapur ve vergi cennetleri Karayip ile Bermuda. Sadece İrlanda'da 76.5 milyar dolar park edildi. Şirketlerinin küresel kârlarının yaklaşık yüzde 55'i bu vergi cennetlerine gitti. Birçok ülke bu şirketlere dava açıyor. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) uzun yıllardır bu şirketlerin vergilendirmeleri üzerinde çalışıyor. Son olarak bir mutabakata varıldığı düşünüldü ve Fransa'nın başı çektiği bir küresel toplantı yapılması gündeme geldi. Ancak ABD hükümeti bu toplantıyı engelledi. OECD tahminlerine göre küresel bir vergi getirilmesi halinde hükümetler 100 milyar dolarlık bir vergi geliri artışı yaşayacak. Küresel ölçekte en az yüzde 3'lük bir vergi getirilmesi konusunda tüm dünya mutabık gibi. Dijital küresel vergi G20'nin de ana gündem maddelerinden biri.

FATURALAR İRLANDA'DAN KESİLİYOR

Gelir İdaresi Başkanlığı, dijital hizmet vergisinin uygulamasına dair esasları belirledi. Türkiye'de elde edilen hasılatı 20 milyon liradan ve dünyadaki hasılatı 750 milyon euro veya muadili yabancı para karşılığı lira cinsi tutardan fazla olanlar, yüzde 7.5 oranında dijital hizmet vergisi mükellefi oldu. Ancak birçok şirket, hem Türkiye'de bir şirketi olmadığı için hem de gelirlerini yurtdışı üzerinden faturalandırdıkları için vergi ödemekten kaçıyor. Faturalar İrlanda gibi ülkelerden kesiliyor. Fransa ve Türkiye'nin getirdiği verginin benzerini İtalya, Avusturya, Polonya, Belçika, Çekya, Belçika, Macaristan, Slovenya ve İspanya da kesecek.Bu ülkeler de hazırlıklarını tamamladı.

AVRUPA BİRLİĞİ'NDEN APPLE'A 14 MİLYAR DOLAR REKOR CEZA

 Apple, AB'nin en yüksek ikinci mahkemesinde Avrupa Komisyonu'ndan 14 milyar dolarlık vergi cezası yedi. AB, Apple'a şirketin yirmi yıl boyunca İrlanda'da yasadışı vergi avantajları sağladığını söyleyerek 13 milyar euro (14.3 milyar $) ceza ödemesine hükmetti. İtalya da bir süredir çokuluslu firmaların kazançlarına göre yeterince vergi vermediği konusunda incelemeler yapıyor. Örneğin lüks marka Gucci'nin sahibi olan Kering SA firması 2011- 2017 yılları arasında 1.25 milyar euro ödemeyi kabul etti.

İTALYA DA SORUŞTURUYOR

Son dönemde gelirlerin artması ile davaların da sayısı arttı. Geçtiğimiz yılın sonunda İtalya'da da Netflix'e karşı vergi müfettişleri bir inceleme başlattı. Milan'da başlatılan incelemede vergi kaçırma ile birlikte yerel firmalara karşı haksız rekabet avantajı elde edildiği konusunda soruşturuluyor. Facebook hakkında da ABD'de ve Avrupa'da birçok dava ve soruşturma açıldı. Son olarak yılbaşında ABD Gelir İdaresi 9 miyar dolarlık bir dava açtı. Davanın konusu İrlanda'daki iştiraki üzerinden vergi kaçırma.