​İmdat TÜRKAY

Bilindiği üzere, 05.12.2019 tarihinde TBMM’de kabul edilerek yasallaşan ve Cumhurbaşkanınca onaylanarak 07.12.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla sporculara ve spor yarışmalarını yöneten hakemlere yapılan ödemelerin vergilendirilmesi konusunda çok önemli değişiklikler yapılmıştır. 7194 sayılı Kanunla 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda yapılan düzenleme ile en üst ligde oynayan sporculara yapılan ücret ödemelerindeki tevkifat oranı %15’den %20’ye çıkarılmış ve yıllık gelir toplamı 500 bin TL’yi aşan sporcuların yıllık beyanname vermesi sağlanmış, ayrıca amatör spor yarışmalarını yöneten hakemlere ödenen ücretler hariç, spor hakemlerine tanınan istisna kaldırılmış ve vergi ödemeleri sağlanmıştır.

Dünya genelinde sporun ve özellikle futbol, basketbol, voleybol, tenis, bilardo gibi spor dallarının bir endüstri olduğu ve büyük paralar harcandığı bilinen bir gerçektir. Seyircisi en fazla olan spor dalı olan futbol, diğer spor dallarına göre daha çok izlendiği ve gündemde olduğu için en yüksek gelir elde eden futbolcular her zaman yazılı ve görsel medyada yer almaktadır. Ancak, spor kulüplerini çalıştıran teknik direktörler ve antrenörler ile spor maçlarını yöneten hakemlerde konunun diğer bir tarafını oluşturmaktadır. Ülkemizde sporun ve sporcuların gelişmesi için vergi sisteminde zaman içerisinde bazı teşvik ve ayrıcalıklar sağlanmış bulunmaktadır. Ancak, 7194 sayılı Kanunla sporculara ve hakemlere sağlanan vergisel teşviklerde bazı sınırlamalar getirilmiştir.

Sporculara Yapılan Ödemelerin Ücret Kapsamında Vergilendirilmesi

Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesinde ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı, tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez. Aynı maddede sporculara transfer ücreti veya sair adlarla yapılan ödemeler ve sağlanan menfaatlerin de ücret kapsamında olduğu hüküm altına alınmıştır. Gelir Vergisi Kanununa göre; gelir vergisi tevkifatı yapmak zorunda olan gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapmış oldukları ödemelerden (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar. Hizmet erbabına ödenen ücretler ile ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) artan oranlı vergi tarifesine göre gelir vergisi kesintisine tabi tutulmaktadır.

Gelir Vergisi Kanununda sporculara ödenen ücretlerde bazı istisnalar mevcut bulunmaktadır.