Mahmut ÇOLAK

Bilindiği üzere, geçici iş göremezlik ödeneği 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 17’nci ve 18’inci maddelerinde, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 38’inci ve 40’ıncı maddelerinde düzenlenmiş olup, SGK Başkanlığı Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından çıkartılan 29 Eylül 2016 tarihli 2016/21 sayılı kısa vadeli sigorta kolları uygulamaları konulu Genelge (2017/11-2018/26-2018/35-2019/12-2019/20-2021/13-2021/19-2021/31 sayılı Genelge değişiklikleri dâhil) ile uygulamalar belirlenmiştir. Bu makale serimiz 5 bölüm halinde yayımlanacak olup, toplamda 50 soru cevaplarla konu örneklerle değerlendirilecek olup, bu 3. Bölümde 10 soru cevaba yer verilmiştir.
19. Geçici İş Göremezlik Ödeneği Verilen Zamanlarda Hafta Tatili Ücreti Nasıl Ödenir?
İşçilere geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi gerektiği zamanlarda geçici iş göremezlik süresine rastlayan ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatilleri, ödeme yapılan kurum veya sandıklar tarafından geçici iş göremezlik ölçüsü üzerinden ödenir.
20. Alınan İstirahat Raporlarına Hangi Hallerde Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ödenir?
Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşmesi olamayan sağlık hizmeti sunucularından çalışanların aldıkları istirahat raporları Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşmeli sağlık hizmet sunucusunda onaylatılmasına gerek kalmadan geçici iş göremezlik ödeneklerinin ödenmesi mümkündür.
21. Özel Muayenehane Hekimlerinin İstirahat Raporu Düzenlemesinde Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ödenir mi?
Sağlık Uygulama Tebliğinde; “İş Yeri Hekimlikleri, Ayakta Teşhis Ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik” kapsamında açılan özel poliklinikler, “Ağız Ve Diş Sağlığı Hizmeti Sunulan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik” kapsamında açılan “ağız ve diş sağlığı hizmeti veren özel sağlık kuruluşları” birinci basamak özel sağlık kuruluşu olarak tanımlanmıştır. Bu tanıma istinaden ağız ve diş sağlığı hizmeti sunan sağlık kuruluşu kapsamında olanlar hariç olmak üzere “muayenehaneler” sağlık hizmet sunucuları arasında belirtilmediğinden, herhangi bir sağlık tesisine bağlı olmadan özel muayenehanesi olan hekimler tarafından sigortalılar adına düzenlenen raporlara istinaden sigortalıların istirahatli bırakıldığı sürelere ait geçici iş göremezlik ödenekleri ödenmeyecektir. Bu durumda özel muayenehane hekimleri tarafından istirahati uygun görülen sigortalıların sözleşmeli veya sözleşmesiz sağlık hizmet sunucularına müracaat etmeleri gerekmekte olup, yapılacak muayene sonucu sigortalının istirahatine lüzum görülmesi halinde yeniden düzenlenen istirahat raporlarına istinaden Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından iş göremezlik ödeneği ödenecektir. Kısaca, özel muayenehanelerden alınacak raporların sözleşmeli/sözleşmesiz sağlık hizmet sunucunda onaylanma şartı devam etmektedir.
22. Ayakta ve Yatarak Tedaviden Ne Anlaşılmalıdır?
Ayakta tedavi; genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, sağlık hizmeti sunucularında yatırılmaksızın ayakta sağlanan sağlık hizmetlerini ifade eder.
Yatarak tedavi; genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, sağlık hizmeti sunucusunda yatırılarak sağlanan sağlık hizmetlerini ifade eder.
23. Geçici İş Göremezlik Ödeneği Günlük Kazancın Ne Kadar Oranında Ödenir?
İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği, 5510 sayılı Kanunun 17’nci maddesine göre yatarak tedavilerde hesaplanacak günlük kazancının 1/2 ‘si, ayaktan tedavilerde 2/3’tür. Bu tutardan vergi ve kesinti olmaksızın brüt tutar üzerinden ödenir.
Tedavi Usulü Ödenek Tutarı
Yatarak tedavi Günlük kazanç x 1/2
Ayaktan tedavi Günlük kazanç x 2/3
Günlük kazanç, rapor başlangıç tarihinden önceki son 3 aya ait toplam kazancın aynı 3 aydaki prim ödeme gün sayısına bölümü ile bulunmaktadır. Yatarak tedavilerde günlük kazancın 1/2 ‘si, ayaktan tedavilerde ise 2/3’ ü alınarak rapor gün sayısı ile çarpılır ve geçici iş göremezlik ödeneği toplam tutarı hesaplanır. Rapor bitim tarihini takip eden iş günü içerisinde e- ödenek programı üzerinden rapora ait kontroller yapıldıktan sonra, hesaplanan tutar sigortalının hak ettiği kazançtır.
24. Sigortalılık Süresi ve Sona Erme Süresi İçinde Geçici İş Göremezlik Ödeneği Hangi Süreye Kadar Ödenir?
Sigortalının hastalık veya analık vaka türünden olan istirahatinin işten ayrılmadan önce başlamış olması veya işten ayrıldıktan sonra ilk 9 gün içinde başlamış olması durumunda, işten ayrılışı takip eden 9 uncu (dâhil) güne kadar geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.
Sigortalılık niteliğinin yitirildiği tarihe kadar hastalık ve analık sigortası bakımından geçici iş göremezlik ödeneği sigortalıya çalışıyormuş gibi kabul ederek verilir. Sigortalılık niteliği işten ayrıldıktan sonra 10.güne kadar devam eder.
25. Uzun Süreli İstirahat Raporlarına Göre Geçici İş Göremezlik Ödenekleri Ödenir mi?