Son zamanlarda sahte engelli raporuyla emekli olan veya engelli bakım aylığı bağlatanların sayısında artış olduğu tespit edildi. Engelli raporuyla emekli olanların daha çok 2008 Ekim öncesi işe başlayan SSK’lılar olduğu belirlendi. 2008 Ekim ayından önce çalışmaya başlayan SSK’lılar (4/a),hastaneden aldıkları yüzde 40 ve üzerindeki engelli raporunu Hazine Maliye Bakanlığı’na sunarak önce vergi indirimi belgesi alıyorlar. Vergi indirim belgesi alanlardan engellilik derecesine göre, 15 yıl 3600 prim gününden başlayarak 20 yıl 4400 prim gününe kadar değişen koşullara sahip olanlar, yaşı beklemeden emekli olabiliyorlar. BAĞ-KUR (4/b) ve Emekli Sandığı (4/c) statüsünde çalışanlar ile 1 Ekim 2008 tarihinden sonra çalışmaya başlayan 4/a’lıların (SSK) yetkili sağlık kurullarınca verilen çalışma gücünde kayıp raporları Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu’nca onaylandıktan sonra kesinleşiyor.
2008 Ekim ayından önce işe giren SSK’lıların raporları ise Hazine Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık Kurulu’nca değerlendirilerek karara bağlanıyor. Emeklilik işlemleri de bu rapora istinaden alınan vergi indirim belgesine dayanarak gerçekleştiriliyor. SGK, ihbar olduğunda veya re’sen harekete geçerek yeniden rapor isteyebiliyor. Önceki raporun sahte olduğu da genellikle bu şekilde ortaya çıkıyor.
Son yıllarda yaşı beklemeden bu yolla emekli olanların sayısında büyük artış oldu. SGK bunun üzerine denetimlerini artırdı. Denetimler sonucu pek çok ilde bir veya birden fazla sahte rapor şebekesi ortaya çıkartıldı. Sadece son üç ay içinde Ankara, Erzincan, Konya, Eskişehir, Bilecik, Bursa, İstanbul, İzmir, Adana, Antalya gibi illerde çok sayıda şebeke çökertildi. Ankara’da geçen hafta, aralarında hastane personelinin de yer aldığı 28 çete üyesi ile sahte rapor kullanan 78 kişi gözaltına alındı. Erzincan merkezli 6 ili kapsayan başka bir operasyonda 17 kişi, Bilecik, Bursa, Eskişehir’de 28 kişi, Konya’da 22 kişi gözaltına alındı. Şebeke elemanlarının görev yaptığı hastanelerden verilen engelli raporları mercek altına alındı.
HANGİ YÖNTEMLERİ KULLANIYORLAR?
Yapılan soruşturma ve tekrarlanan sağlık kontrollerinde sahte rapor şebekelerinin başvurdukları hileler de ortaya çıkartıldı. Başvurulan yöntemler arasında dikkat çekenler şöyle:
Gerçek hastaların tahlil örnekleri hasta olmayan kişilere aitmiş gibi gösteriliyor.
Hasta olmayan kişiler için ameliyat olmuş gibi epikriz raporları düzenleniyor.
Ağır şeker hastası gibi göstermek için tahlil öncesi glikoz şurubu veya bol şekerli su içiriliyor.
Engelli oranları, rapor üzerinde oynanarak yükseltiliyor.
YÜZDE 80 ENGELLİ, SIFIR ENGELLİ ÇIKTI
İhbar veya soruşturma üzerine tekrar sağlık kuruluna giren kişilerin gerçekte ya hiç engelli olmadıkları, ya da yüzde 40’ın altında engelli oldukları belirlendi. Daha önce yüzde 80 engelli raporu alan kişinin sıfır engelli olduğu bile ortaya çıkıyor. Ankara’da gözaltına alınan 75 kişinin tamamına yakınının hiçbir engelinin olmadığı tespit edildi.
FATURASI AĞIR OLUYOR
Sosyal Güvenlik Kurumu, gerek soruşturmalar kapsamında re’sen, gerekse ihbarlar üzerine engelli raporu ile emekli olmuş kişilerden yeniden rapor istiyor. İkinci raporda engellilik oranı düşenler veya hiç engeli olmadığı tespit edilenlerin emekli aylığı iptal ediliyor. Bu kişilerden, bağlandığı tarihten itibaren ödenen aylığı faiziyle ödemesi isteniyor. Sahte rapor almak için şebekelere on binlerce lira ödeyenler, aldıkları parayı da SGK’ya iade etmek zorunda kalıyorlar.
Bunlar hakkında ayrıca Türk Ceza Kanunu yönünden de işlem yapılıyor. Resmi belgede sahtecilik yapan, sahte resmi belgeyi kullanan kişiler 2 yıldan 5 yıla kadar cezalandırılıyor. Ayrıca bunlar hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan dört yıldan az olmamak üzere 10 yıla kadar hapis cezası ve elde edilen menfaatin iki katından az olmamak üzere adli para cezası uygulanıyor.
