Cemil GÜNDÜZ

Kamu ihaleleri, özel sektörü oluşturan bir çok gerçek veya tüzel kişinin pay almak istediği bir alandır. Kanun koyucu, vatandaştan toplanan vergilerle gerçekleştirilen bu ihalelere katılmak isteyenler için 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve ihale alt mevzuatında çeşitli kriterler koymuştur.
İş deneyim belgesi, ihaleye katılmak isteyen istekli firmaların daha önce yapmış oldukları işleri ispatlayan bir belge olarak ihale süreçlerine katılmak isteyen istekliler için ehemmiyet arzetmektedir. Bu nedenle bu belgeye sahip olan işletmeler ihaleye katılım açısından avantajlı konumdadırlar.
İş deneyim belgesi sahibi olan şahıs işletme sahibinin öldükten sonraki süreçte mirasçılarının söz konusu iş deneyim belgesini kullanıp kullanamayacakları makalemizin konusunu teşkil edecektir.
ŞAHIS İŞLETME SAHİBİNİN (GERÇEK KİŞİ TACİR) ÖLMESİ
Türk Ticaret Kanunu’nun hükümleri uyarınca gerçek kişilerde tacir; bir ticari işletmeyi kendi nam ve hesabına yönelik işleten kişilere denir. Yani bir ticari işletmeyi kendi adına kısmen de olsa işleten gerçek kişilere tacir denir.
Hukukumuzda tacir olabilmek için muhakkak şirket kurmanıza gerek yoktur. Birçok kişi benim şahıs şirketim var derken aslında gerçek kişi tacir olduğunu ifade etmektedir. Gerçek kişi tacirler de bir şirket değil işletme söz konusudur ve bu bir şirket türü değildir.
Şahıs işletmesinin sahibinin ölümü halinde ölüm tarihi itibariyle ticari işletmenin faaliyetini durdurduğu kabul edilmektedir. Bunun sebebi ise 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 28. maddesine göre kişiliğin, ölümle sona ereceğine yönelik düzenlemedir.
Ancak mirasçıların başvurusu halinde ve gerekli süreçleri tamamlamaları durumunda şahıs işletmesi, adi ortaklık olarak mirasçılar tarafından devam ettirilebilir.
KAMU İHALELERİ AÇISINDAN İŞ DENEYİM BELGESİ
Makalemizin asıl konusuna geçmeden öce kamu ihalelerinde iş deneyim belgesinin anlamının açıklanmasında fayda bulunmaktadır.
İş Deneyim Belgesinin Anlamı
Kamu kaynakları ile sağlanan devlet ihtiyaçlarının sağlanması sürecinde; kamu bir taraftan en uygun fiyata alım yapmaya çalışırken bir taraftan da en tecrübeli gerçek veya tüzel kişiden alım yapmayı amaçlamaktadır.
Kanun koyucu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun da daha nitelikli ve deneyimli firmalardan alım yapılabilmesi amacıyla “İhaleye katılımda yeterlilik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde mesleki ve teknik yeterlilik belgelerini düzenlemiştir.
Bu maddedeki yer alan düzenlemeler doğrultusunda ihaleye çıkan idareler bu maddede ana hatları çizilen belgeleri daha nitelikli isteklilerin ihaleye katılabilmesi amacıyla ihale şartnamelerinde ihale teklif zarfları içersinde sunulmasına yönelik düzenleme yapabilmektedirler. Temel olarak iş deneyim belgeleri, iş bitirme belgesi, iş yönetme ve iş durum belgesi olarak düzenlenmiştir.
Her İhalede İş Deneyim Belgesi İstenir Mi?
İhalenin büyüklüğüne göre hizmet ve mal alım ihalelerinden iş deneyim belgesi istenilmeyebilmektedir.
Hizmet alım ihaleleri ihale uygulama yönetmeliği 29’ncu maddesindeki;
“b) Yaklaşık maliyeti, Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarı ile eşik değer arasında olan işlerin ihalelerinde; (a) bendinde sayılan belgelere ek olarak, adayın veya isteklinin ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimini gösteren belgelerin,” hükmü yer almaktadır.
Dolayısıyla; 2023 yılı için yaklaşık maliyeti 1727.489,00 TL den daha yüksek olan ihalelerde iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.
Ancak, yapım işi ihaleleri özelinde ihale uygulama yönetmeliğindeki düzenlemeler doğrultusunda büyüklüğü ne olursa olsun ihaleye çıkan idarenin isteklilerden iş deneyim belgesi isteme zorunluluğu bulunmaktadır.
İş Deneyim Belgesi Devredilebilir Mi?