Hilmi Bahadır BARÇIN

1. GİRİŞ
Kamu ihaleleri özel sektörde çalışan bir çok gerçek veya tüzel kişinin pay almak istediği bir alandır.Kamu ihalelerine katılmak için isteklilerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde karşılamaları gereken bazı koşulları bulunmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki ihaleler için kritik belgelerden birisi de iş deneyim belgesidir. Ancak bu belgeye kamu ihalelerine yeni katılacak bir şirketin sahip olması mümkün değildir. Zira bu belge sadece kamu idareleri tarafından düzenlenmektedir.
Bu noktada özel sektöre gerçekleştirilen işlerin kamu ihalelerinde iş deneyim belgesi yerine geçip geçmeyeceği sorusu akıllara gelmektedir. Özel sektöre gerçekleştirilen işlerin kamu ihalelerinde iş deneyim olarak geçerli olup olamayacakları; söz konusu işin mal veya hizmet işi olmasına göre değişiklik göstermekte olup, makalemizin konusunu özel sektöre gerçekleştirilen bu işlerin iş deneyim belgesi olarak sayılabilmesi için damga vergisinin ödenmesinin zorunlu olup olmadığı oluşturacaktır.
2. HİZMET VE MAL ALIM İHALELERİNDE İŞ DENEYİM BELGELERİ HER İHALEDE İSTENEBİLİR Mİ?
Kamu kaynakları ile devlet ihtiyaçlarının tedariği sürecinde; kamu bir taraftan en uygun fiyata alım yapmaya çalışırken bir taraftan da en tecrübeli gerçek veya tüzel kişiden alım yapmayı amaçlamaktadır.
Kanun koyucu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun da daha nitelikli ve deneyimli firmalardan alım yapılabilmesi amacıyla “İhaleye katılımda yeterlilik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde mesleki ve teknik yeterlilik belgelerini düzenlemiştir.
Bu maddedeki yer alan düzenlemeler doğrultusunda ihaleye çıkan idareler bu maddede ana hatları çizilen belgeleri daha nitelikli isteklilerin ihaleye katılabilmesi amacıyla ihale şartnamelerinde ihale teklif zarfları içersinde sunulmasına yönelik düzenleme yapabilmektedirler. Temel olarak iş deneyim belgeleri, iş bitirme belgesi, iş yönetme ve iş durum belgesi olarak düzenlenmiştir..
İhalenin büyüklüğüne göre hizmet ve mal alım ihalelerinden iş deneyim belgesi istenilmeyebilmektedir.
Hizmet alım ihaleleri ihale uygulama yönetmeliği 29’ncu maddesinde;
“b) Yaklaşık maliyeti, Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarı ile eşik değer arasında olan işlerin ihalelerinde; (a) bendinde sayılan belgelere ek olarak, adayın veya isteklinin ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimini gösteren belgelerin,
Mal alım ihale uygulama yönetmeliğinin 27’nci maddesinde de
b) Belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihaleler hariç, yaklaşık maliyeti Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde mal alımları için öngörülen üst limit tutarına eşit ve altındaki her türlü mal alımı ihalelerinde, iş deneyim belgesi istenemez.
Hükmü yer almaktadır.
Dolayısıyla; 2022 yılı için yaklaşık maliyeti 873.830,00 TL den daha yüksek olan hizmet ve mal alım ihalelerinde iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.
3. ÖZEL SEKTÖRE GERÇEKLEŞTİRİLEN İŞLERİN HİZMET VE MAL ALIM İHALELERİNDE İŞ DENEYİM BELGESİ OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ
Yukarıda belirtmiş olduğumuz açıklamalar doğrultusunda yeni bir soru daha oluşmaktadır.
İş deneyim belgesi olmayan istekli firmalar ihalelere katılamayacak mıdır? Bu sorumuzun cevabı hizmet ve mal alım ihale uygulama yönetmeliklerinde kendine cevap bulmuştur.
3.1. Hizmet Alım İhalelerinde Özel Sektöre Gerçekleştirilen İş Deneyim Belgelerinin Değerlendirilmesi