İmdat TÜRKAY

Bilindiği üzere, 2020 yılının son çeyreğinde TBMM tarafından kabul edilerek 17.11.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7256 sayılı Kanunla kamu alacaklarının yapılandırılması ve varlık barışı düzenlemesinin yanında vergi kanunlarında ve istihdamın teşviki kapsamında bazı kanunlarda değişiklikler yapılmıştır. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89 uncu maddesinde yer alan yıllık beyannamede beyan edilecek gelir toplamından indirim konusu yapılabilecek konular arasına, tam mükellef gelir vergisi mükellefleri tarafından yapılacak mikro ihracat kapsamında elde edilen gelirlerin %50’sinin beyannamede bildirilen gelirlerden indirilmesine imkân veren yeni bir teşvik eklenmiştir.

Bu çalışmamızda, Gelir Vergisi Kanunu’nun 89 uncu maddesinde mikro mal ihracatı yapan gelir vergisi mükelleflerine getirilen teşvik uygulamasından bahsedilecektir. Yapılan düzenlemeyle gerçekten de online ortamda yapılan mikro ihracata %50 vergi indirimi sağlanmak suretiyle makro düzeyde bir teşvik sağlanmıştır. Özellikle mikro düzeyde ihracat yapacak KOBİ’lere ve e-ihracata bu teşvikin çok olumlu katkı yapacağı muhakkaktır.

7256 sayılı Kanunun genel gerekçesinde belirtildiği üzere, ihracat yoluyla ülke ekonomisinin uluslararası rekabetçiliğinin geliştirilmesi, yeni ihracat alanlarının oluşturulması, istihdam imkânlarının artırılması ve bu alanda oluşacak yeni pazarlarda ülkemizin payının artırılması amacıyla yeni bir teşvik unsuru ihdas edilmiş ve tam mükellef gerçek kişilerin mal ihracından elde ettikleri kazançlarının %50’sinin beyannamede bildirilen gelirlerden indirilmesine imkân tanınmıştır.

7256 sayılı Kanunla yapılan düzenlemedeki madde gerekçesinde ise, ülke ekonomisinin uluslararası rekabetçiliğinin geliştirilmesi, yeni ihracat alanlarının oluşturulması, istihdam imkânlarının artırılması ve bu alanda oluşacak yeni pazarlarda ülkemizin payının artırılması amacıyla yeni bir teşvik unsurunun ihdas edildiği belirtilmiştir.

Bu kapsamda, Gelir Vergisi Kanunu’nun diğer indirimleri düzenleyen 89 uncu maddesinin birinci fıkrasına yeni bir bent eklenmiş ve bent kapsamında mal ihracatından elde edilen kazançların %50 sinin beyannamede bildirilen gelirlerden indirilmesine imkân sağlanmıştır. Söz konusu indirimden faydalanabilmesi için bentte belirtilen hasılat ve istihdam şartlarının sağlanması gerekmektedir. İhracat kapsamı ağırlık ve tutar itibarıyla Ticaret Bakanlığınca belli edilen tutarı aşmayan mikro ihracat olarak ifade edilen mal ihracından elde edilen kazançlar maddede düzenlenen indirimden yararlanabilecektir. Yazılım, tasarım, proje dahil hizmet ihracatı kapsamında elde edilen gelirler düzenleme kapsamına alınmamıştır. Ayrıca, Cumhurbaşkanına, bentte yer alan oran, tutar ve sayıları yarısına kadar indirme ve iki katma kadar artırma yetkisi verilmiştir.

Gelir Vergisi Kanununa yeni eklenen bu hükümle, ihracat yoluyla ülke ekonomisinin uluslararası rekabetçiliğinin geliştirilmesi, yeni ihracat alanlarının oluşturulması, istihdam imkânlarının artırılması ve bu alanda oluşacak yeni pazarlarda ülkemizin payının artırılması amacıyla yeni bir teşvik unsuru ihdas edilmekte ve tam mükellef gerçek kişilerin mal ihracından elde ettikleri kazançlarının %50’sinin beyannamede bildirilen gelirlerden indirilmesine imkân tanınmaktadır.

7256 sayılı Kanunun 16 ıncı maddesiyle, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen (16) numaralı bentle; tam mükellef gelir vergisi mükelleflerinin mikro ihracat kapsamındaki gelirlerinin %50’sinin beyannamede bildirilen gelirlerden indirilmesine imkân tanınmaktadır. Bu düzenleme 7256 sayılı Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı 17.11.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun “Diğer indirimler” başlıklı 89 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen (16) numaralı bent hükmü şöyledir;

“Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir:

…

Tam mükellef gerçek kişilerin, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 225 inci maddesi kapsamında dolaylı temsilci olarak yetkili kılınan Posta İdaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler tarafından düzenlenen elektronik ticaret gümrük beyannamesiyle gerçekleştirdikleri mal ihracatı kapsamında elde ettikleri kazancın %50’si. Bu indirimden yararlanılabilmesi için bu kapsamda sayılan;

a) İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması,

b) İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 800.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama bir tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,

c) İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 1.600.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama iki tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,

d) İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 2.400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama üç tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,

şarttır. (Bu bentte geçen sigortalı ibaresi 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılanları ifade eder.) Cumhurbaşkanı bu bentte yer alan oran, tutar ve sayıları yarısına kadar indirmeye ve iki katına kadar artırmaya, Hazine ve Maliye Bakanlığı maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”

193 sayılı GVK’nın 89. maddesine yeni eklenen hükme göre; tam mükellef gerçek kişilerin, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 225 inci maddesi kapsamında dolaylı temsilci olarak yetkili kılınan Posta İdaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler tarafından düzenlenen elektronik ticaret gümrük beyannamesiyle gerçekleştirdikleri mal ihracatı kapsamında elde ettikleri kazancın %50’si beyan edilen gelirden indirim konusu yapılacaktır.

Bu indirimden yararlanılabilmesi için bu kapsamda sayılan:

İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması,

İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 800.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama bir tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,

İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 1.600.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama iki tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,

İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 2.400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama üç tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,

şarttır.

Kanuni düzenlemede yer alan sigortalı ibaresi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında sigortalı sayılanları ifade etmektedir. Cumhurbaşkanı bu bentte yer alan oran, tutar ve sayıları yarısına kadar indirmeye ve iki katına kadar artırmaya, Hazine ve Maliye Bakanlığı maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Önümüzdeki süreçte muhtemelen konu hakkında uygulamanın ne şekilde olacağı, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılacak düzenleme ile belirlenecektir.