Maliye Postası Dergisi
NAKDİ SERMAYE ARTIRIMINDAN KAYNAKLANAN FAİZ İNDİRİMİ VE VERGİSEL AVANTAJLARI
Gülseren YILDIRIM
1. GİRİŞ
Bir şirketin esas sermayesine karşılık olan hisse senetlerinin bedelleri ödendikten sonra genel kurul kararı ile yeni hisse senedi çıkarılarak şirket sermayesinin arttırılmasına sermaye artırımı denilmektedir.İşletmelerin reel olarak büyümesinin mevcut şirket sermayesi ile mümkün olmaması,yeni yatırım kararı alınması, yüksek enflasyon rakamları karşısında mevcut sermayenin erimesi ve sermayenin güçlendirilmek istenilmesi gibi amaçlarla karar alıcılar tarafından sermaye artırımı yoluna gidilebilmektedir.
Sermaye artırımı şirket politikaları doğrultusunda kimi zaman nakdi sermaye artışı şeklinde gerçekleştirilirken, kimi zaman da ayni sermaye artışı şeklinde gerçekleştirilebilmektedir. Şirketlerin sermaye artışı şeklini belirlerken alacakları kararı etkiyecek birçok unsur bulunmakla birlikte bu kararı tetikleyen önemli bir unsur da hiç şüphesiz mevcut sermayenin artırılması yoluyla vergisel anlamda bir avantaj elde edilip edilmeyeceğidir.
Bu çalışmamızda; nakdi sermaye artışından kaynaklanan faiz indirimi müessesi; yararlanma koşulları, kimlerin bu uygulamadan yararlanamayacağı, uygulama esasları, söz konusu uygulamanın sağladığı vergisel avantajlar açısından ilgili mevzuat çerçevesinde değerlendirilecektir.
2.NAKDİ SERMAYE ARTIMINDAN KAYNAKLANAN FAİZ İNDİRİMİ MÜESSESİ
2.1. YASAL DAYANAK
Nakdi sermaye indiriminden kaynaklanan faiz indirimi müessesesi vergi mevzuatımıza 27/03/2015 tarih ve 6637 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8 inci maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen (ı) bendi hükmü ile girmiştir.
İlgili madde hükmü ile finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere, sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’sinin, kurumlar vergisi matrahının tespitinde kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmış, uygulamaya ilişkin esaslar da 9 Seri Nolu Kurumlar vergisi Genel Tebliği ile ortaya konulmuştur.
2.2. UYGULAMA ESASLARI
2.2.1. UYGULAMADAN YARARLANACAK MÜKELLEFLER
Nakdi sermaye artımından kaynaklanan faiz indirimi hakkı, belli mükelleflere tanınmış bir haktır. Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen (ı) bendi hükmüne göre, söz konusu müesseseden şatları sağlamaları halinde sermaye şirketleri yararlanacaktır. Ancak finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar uygulamadan yaralanamayacaklardır. Yine aynı şekilde kamu iktisadi teşebbüsleri de uygulama dışında tutulmuştur.
Buna göre TTK da sermaye şirketi olarak sayılan anonim şirketler, limited şirketler, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler finans bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyette bulunmamaları şartıyla söz konusu uygulamadan yaralanacak mükelleflerdir.
2.2.2. UYGULAMANIN KAPSAMI