Maliye Postası Dergisi
MALİ TATİL UYGULAMASI
Mehmet AYDIN
1.GİRİŞ
Ülkemizde vergi mükelleflerinin başta Hazine ve Maliye Bakanlığı olmak üzere diğer kamu kurumlarıyla olan ilişkilerini,büyük oranda 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik,Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yetki almış meslek mensupları yürütmekte, verilmesi gereken beyan ve bildirimleri düzenlemektedirler. Mükelleflerin elde ettikleri gelirlerinin beyanı,vergilerinin ödenmesi,çeşitli yasal yükümlülüklerinin tam ve zamanında yerine getirilmesi ve ortaya çıkabilecek anlaşmazlıkların çözümü gibi önemli hususlar, ilgili yasalarda belirlenmiştir. Bu ve benzeri görevleri yerine getiren meslek mensupları ve personeli, güncel mali ve ekonomik işler nedeniyle yoğun ve yorucu iş temposu ve kendilerine ayrılan bir tatil zamanı olmaması dolayısıyla dinlenememekte,bu durum muhasebe işlemlerinin, mali işlemlerin ve diğer çeşitli işlerin verimini düşürmekte, düzenli olarak yürütülmesini engellemekte, ülke ekonomisine ve sosyal hayata olumsuz etkide bulunmaktadır.
Anayasamızda belirtildiği üzere devlet, çalışma hayatının standartlarını yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek, çalışma barışını sağlamak, çalışmayı desteklemek ve çalışanları korumak için gerekli tedbirleri almak zorundadır. Ayrıca dinlenmenin her çalışanın hakkı olduğu da Anayasamızda belirtilmiştir.
Vergilerin etkin bir şekilde toplanmasının ve kayıt dışılığın önlenmesinin ülkemiz mali sistemi açısından büyük önem taşıdığı, mali müşavirlerin vergi kanunlarıyla ve diğer kanunlarla mükelleflerin yapmak zorunda oldukları işlerde birer aracı konumunda oldukları, bu nedenle yoğun iş temposuna maruz kalan mali müşavirler için mali tatil düzenlemesi yapılmasının çok önemli bir insani ihtiyaç olduğundan bahisle 5604 sayılı Malî Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun 28.03.2007 tarih ve 26476 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Her yılın temmuz ayının birinden yirmisine kadar uygulanan malinin kapsamı, niteliği ve özellikli durumları çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır.
2. MALİ TATİL
2.1. Uygulanacak Tarih
Mali tatil uygulamasının düzenlendiği 5604 sayılı Malî Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun’a göre her yıl temmuz ayının birinden yirmisine kadar mali tatil uygulanmaktadır.
Mali tatil temmuz ayının birinci gününden başlayıp yirminci gününde (yirmisi dahil) bitmektedir. Ancak haziran ayının son gününün tatil günü olması halinde malî tatil, temmuz ayının ilk iş gününü takip eden günden başlamaktadır. Örneğin 30.06.2019 günü Pazar gününe denk geldiğinden 2019 yılı için uygulanan mali tatil temmuz ayının ilk iş günü olan 01.07.2019 pazartesi gününü takip eden günden itibaren yani 02.07.2019 Salı günü itibaren başlamıştır. Haziran ayının son gününün tatil olmasından dolayı mali tatilin geç başlaması tatil süresini uzatmamaktadır.
2020 yılı için mali tatil 01.07.2020 Çarşamba günü başlayacak olup 20.07.2020 Pazartesi günü (bu günde dahil olmak üzere) bitecektir.
2.2. Kapsam Dışı Bırakılan Hususlar
Mali tatil uygulamasından tüm mükellefler herhangi bir başvuru yapmaksızın yararlanmaktadır. Ancak 5604 sayılı Kanun’un birinci maddesinde yer alan hüküm gereğince özel tüketim vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi, özel iletişim vergisi, şans oyunları vergisi ile gümrük idareleri, il özel idareleri ve belediyeler tarafından tarh ve/veya tahsil edilen vergi, resim ve harçlarla ilgili olarak malî tatil uygulanmayacaktır.
2.3. Sürelere Etkisi
Bilindiği üzere vergi muamelelerinde süreler vergi kanunları ile belirlenmektedir. Vergi mükellefleri vergiye tabi işlemlerini belli sürelerde beyannameler ile bildirmek zorunda olup, bildirdikleri matrahlar üzerinden hesaplanan vergileri de belirlenen sürede ödemeleri gerekmektedir. Yine uzlaşma ve dava açma gibi hakların da belirli bir sürede kullanılması gerekmektedir. Kısacası vergi mevzuatında süreler cezai yaptırımlarla sonuçlanabileceği gibi hak düşürücü mağduriyete neden olunabilmektedir.
2.3.1. Uzayan Süreler