Maliye Postası Dergisi
KURUMLARDA DEFTER TUTMA ZORUNLULUĞU DEFTERLERİN TASDİKİ VE İBRAZI
Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu’nda, tüccarlar tarafından tutulacak defterlere ilişkin çeşitli düzenlemelere yer almaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Mükellefin Ödevleri” başlıklı İkinci Kitabının İkinci Kısmında “Defter Tutma” ödevi düzenlenmiştir. Defter tutulmasının vergi uygulaması bakımından çeşitli maksatları vardır. Bunlar; Mükellefin vergi ile ilgili servet, sermaye ve hesap durumunu tesbit etmek, vergi ile ilgili faaliyet ve hesap neticelerini tesbit etmek, vergi ile ilgili muameleleri belli etmek, vergi karşısındaki durumunu hesap üzerinden kontrol etmek ve incelemek, hesap ve kayıtlarının yardımıyla üçüncü şahısların vergi karşısındaki durumlarını (Emanet mahiyetindeki değerler dahil) kontrol etmek ve incelemektir. Vergi Usul Kanununa göre defter tutmak mecburiyetinde olanlar, tuttukları defterleri vesikalar ile birlikte, ilgili bulundukları yılı takibeden takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza etmeye mecburdurlar.Yine muhafaza zorunluluğu olan sözkonusu defterlerin yetkili makam ve memurların talepleri doğrultusunda ibraz ve inceleme için arz etme zorunluluğu vardır.
Defter ve hesap tutmak zorunda olanlar, Vergi Usul Kanununun 172. maddesinde;
- Ticaret ve sanat erbabı,
- Ticaret şirketleri,
- İktisadi kamu müesseseleri,
- Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler,
- Serbest meslek erbabı,
- Çiftçiler
olarak sayılmıştır. Yine bazı kişi ve kuruluşların defter tutma zorunluluğu bulunmadığı Vergi Usul Kanununun 173. maddesinde belirtilmiştir. Bunlar;