Maliye Postası Dergisi
KURUMLAR VERGİSİNİN PİYASALAR ÜZERİNDEKİ EKONOMİK ETKİLERİ
Kenan AKBULUT
1.Giriş
Kurum kazançları sermaye geliri olarak nitelendirilir ve emek gelirlerine nazaran daha yüksek vergi ödeme gücünü temsil eder. Tüzel kişilerin sayısının gerçek kişilerden görece daha az, ancak kazanç açısından daha büyük bir hacme karşılık gelmesi, kurumların vergilendirilmesini diğer kaynaklara göre daha etkin hale getirmektedir. Kurum kazançları üzerinden alınan kurumlar vergisi, vergi sistemlerinde önemli bir yer tutmaktadır.
Bağımsız ödeme gücene ve kanuni ayrıcalıklara sahip olan kurumların gelir vergisinden ayrı olarak vergilendirilmeleri gerekmektedir. Kurumlar vergisi, kurum kazançları üzerinden alınan, mükelleflerinin bir takvim yılı içerisinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanan bir vergi türüdür. Kurumlar vergisinin mali fonksiyonu düşünüldüğünde temel belirleyicinin finansman ihtiyacı olduğu düşünülse de, günümüzde kurumlar vergisi piyasaları etkileme ve belirleme açısından en önemli devlet argümanları arasında gösterilmektedir. Zira kurumlar vergisinin yatırımlar, ekonomik kalkınma, emek arzı, sermaye birikimi ve harcama politikası üzerindeki etkileri bu verginin önemini daha da artırmaktadır.
2.Kurumlar Vergisinin Ekonomik Etkilerinin Makro Düzeyde İncelenmesi
Günümüzde kurumlar vergisi, kamu gelirleri içinde önemli payı olan bir gelir kaynağıdır. Sermaye şirketlerinin ve diğer tüzel kişilerin gelirleri üzerinden alınan kurumlar vergisi kabaca kurumların gelirlerini vergilendirmektedir.(1) Kurumlar; hukuki niteliklerinden kaynaklanan ve kendini oluşturan bireylerin dışında ayrı bir iktisadi güce sahip olan tüzel kişiliklerdir. Kurumların hukuki oluşum biçimlerinden ve niteliklerinden kaynaklanan bu iktisadi güç; kurum kazançlarının ayrı bir kaynak olarak değerlendirilmeleri ile kurum olmanın ayrıcalıklarından yararlanmada kurum ortakları ile sorumlulukları sınırlı sermaye şirketleri ortaklarından bağımsız ve daha etkin bir vergilendirilmesi düşüncesine dayanmaktadır.(2) Aşağıda, kurumlar vergisinin ekonomik etkileri, ekonominin makro unsurları arasında yer alan yatırımlar, ekonomik kalkınma, emek arzı, sermaye birikimi ve harcama politikası özelinde incelenecektir.
2.1. Yatırımlar Üzerindeki Etkisi