Sedat ÖZEKEZ

1. GİRİŞ

Kurumlar vergisi, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safî kurum kazancı üzerinden hesaplanır. Safî kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun ticarî kazanç hakkındaki hükümleri uygulanır. Ziraî faaliyetle uğraşan kurumların bu faaliyetinden doğan kazançlarının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun  59’uncu maddesinin son fıkra hükmü de dikkate alınır. Yani kurumlar vergisi mükellefleri Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazancın tespitine ilişkin hükümleri, indirilecek giderler, kanunen kabul edilmeyen giderler ve zarar mahsubuna ilişkin hükümleri dikkate alarak kazançlarını tespit edecektir.  Mükelleflerin faaliyetleri sonucu bir hesap dönemi içerisinde oluşan zararın, müteakip beş hesap döneminde oluşacak kârlarla mahsup edilememesi halinde mahsup imkanı ortadan kalkacaktır. Zarar mahsubu seçimlik bir hak değildir. Karın oluştuğu hesap döneminde indirim konusu yapılmalıdır aksi takdirde bu haktan vazgeçmiş sayılacaklardır.

2. GEÇMİŞ YIL ZARARLARININ MAHSUBU

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 9’uncu maddesi uyarınca kurumlar vergisi beyannamesinde, her yıla ilişkin tutarlar ayrı ayrı gösterilmek ve 5 yıldan fazla nakledilmemek şartıyla geçmiş yılların beyannamelerinde yer alan zararlar kurum kazancından indirilebilecektir. Buna göre kurumlar vergisi mükelleflerinin geçmiş yıl zararlarını mahsup edebilmeleri için;

- Geçmiş yıllara ait zararların her yıla ait kurumlar beyannamesinde ayrı ayrı gösterilmesi

- Geçmiş yıl zararlarının 5 yıldan fazla nakledilmemesi

gerekmektedir.

Konu ile ilgili bir örnek vermek  gerekirse 2013 yılına ait mali zarar, en son 2018 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde varsa kurum kazancından mahsup edilebilecektir. Şayet 2018 hesap döneminde  de kurum zararı var ise bu durumda izleyen yıllarda 2013 hesap dönemi zararının mahsup edilmesi mümkün değildir. Ayrıca söz konusu geçmiş yıl zararları yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde düşülebileceği gibi, aynı zamanda geçici vergi beyannamelerinde de mahsup konusu edilebilecektir.

Konu ile ilgili İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından 11/05/2011 tarihinde verilen bir özelgede “Bu hükme göre, kurumlar vergisi matrahının tespitinde geçmiş yıl zararlarının indirim konusu yapılabilmesi için kurumlar vergisi beyannamesinde her yıla ilişkin tutarların ayrı ayrı gösterilmesi gerekmektedir. Bu itibarla, şirketinize ait 2004 hesap dönemi zararınızın 2006 yılı kurumlar vergisi matrahından indirilebilmesi için, 2005 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmesi gerekmektedir.

Dolayısıyla, şirketiniz tarafından 2005 hesap dönemine ilişkin olarak verilen beyannamede kar beyan edilmemiş olmak kaydıyla, 2005 hesap dönemi için düzeltme beyannamesi verilmesi suretiyle 2004 hesap dönemi zarar tutarının 2005 yılı beyannamesinde ayrıca gösterilmesi ve bu zarar tutarının 2006 hesap döneminde beyan edilen kar tutarından mahsup edilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, zarar mahsubunda herhangi bir yılda matrah beyan edilmek suretiyle vergi hesaplanması halinde, önceki dönemlere ilişkin geçmiş yıl zararlarından vazgeçilmiş sayılacağı tabiidir.” Şeklinde görüş bildirmiştir.

3. ZARAR MAHSUBUNDA ÖZELLİKLİ DURUMLAR

3.1. Birden Fazla Dönemde Geçmiş Yıl Zararı Bulunması Durumu