Maliye Postası Dergisi
KORONAVİRÜS (COVİD-19) KAPSAMINDA TELAFİ ÇALIŞMA VE HAFTA TATİLİ İZNİ
Cumhur Sinan ÖZDEMİR
Telafi kelime anlamı olarak “karşılama, yerine koyma” demektir. Telafi çalışması, işçilerin bazı nedenlerle işyerinde çalışamamaları halinde çalışılamayan bu sürelerin belli bir zaman dilimi içinde ve normal çalışma sürelerinin üzerinde çalışarak işveren açısından fazla çalışma ücreti ödenmesine gerek kalmaksızın telafi edilmesini sağlayan bir çalışma biçimidir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 63’üncü maddesinde işçilerin çalışma sürelerinin nasıl uygulanacağı ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Çin Halk Cumhuriyeti’nin Vuhan kentinde ortaya çıkan ve birçok ülkede tesirini gösteren yeni tip Koronavirüsün (Covid-19) olası etkileri dikkate alınarak 7226 sayılı torba yasa ile telafi çalışma süresi uzatılmıştır.Anayasanın “Çalışma Şartları ve Dinlenme Hakkı” başlıklı 50’nci maddesine göre, dinlenmek çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir. Anayasa hükmü doğrultusunda 4857 sayılı İş Kanunu’nun, 46 ve 50’nci maddelerinde hafta tatiliile ücreti konusunda düzenlemeler yapılmıştır. İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önceki iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmi dört saat dinlenme (hafta tatili) verilmesi yasal zorunluluktur.
TELAFİ ÇALIŞMASI
İş Kanunu’nun, 64’üncü maddesi ise “Telafi Çalışması” başlığı adı altında düzenlenmiştir. Kanun hükmü gereği; zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, dört ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Cumhurbaşkanı bu süreyi iki katına kadar artırmaya yetkilidir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz. Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz.
Zorunlu Nedenlerle Telafi Çalışması