Maliye Postası Dergisi
KONKORDATONUN VERGİSEL BOYUTU
Erdoğan ARSLAN
A-KONKORDATONUNHUKUKİ NİTELİĞİ
1.Konkordato,bir borçlunun, alacaklılarının belli bir çoğunluğu ile yaptığı ve ticaret mahkemesinin tasdiki ile hüküm ifade eden bir cebri anlaşma olup bununla alacaklılar, borçluya karşı alacaklarının bir kısmından feragat ederler ve/veya borçluya borcunu ödeme konusunda belli bir süre verirler, borçlunun bu süre içinde, borcunun kabul edilen kısmını ödemekle borçlarının tamamından kurtulmasını sağlayan bir hukuki müessesedir. Konkordato; temelde iflasın engellenmesini ve borçlunun borçlarının yeniden yapılandırılmasını amaç edinmiş bir kurumdur. Bu müessese,28.02.2018 tarih ve 7101 sayılı Kanunla 09.06.1932 tarih ve 2004 sayılı İcra İflas Kanunun 12. Babında yapılan değişikliklerle “Adi Konkordato” (md 285-308/g.), “Rehinli Alacaklılarla Müzakere ve Borçların Yapılandırılması”(md 308/h.), “İflastan Sonra Konkordato” (md 309.), “Malvarlığının Terki Suretiyle Konkordato”(md 309/a-309/l.), “Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması” (md 309/m-309/ü)bölüm başlıklarında yeniden düzenlenmiştir. Bu düzenlemeyle birlikte aynı zamanda İcra İflas Kanunu’nun “Sermaye Şirketleri ile Kooperatiflerin İflası ve İflasın Ertelenmesi” başlıklı 179. maddesinin “İflasın Ertelenmesi” hükümleri, “Erteleme Yargılaması” başlıklı 179/a. maddesi, “Erteleme Kararı ve Sonuçları” başlıklı 179/b. maddesi, “Kanun Yolları” başlıklı 179/c. maddesi, hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır. Aynı şekilde Türk Ticaret Kanunu’nun “İflas Ertelemesi” başlıklı 377. Maddesi de “konkordato” başlığı ile yeniden düzenlenmiştir. Dolayısıyla konkordato, hukuken iflas ertelemesi müessesinin bir alternatifi mahiyetinde olmasa bile 7101 sayılı Kanunla konkordato müessesine ilişkin yapılan düzenlemelerin, iflas ertelemesi müessesinin ilga edilmesinden kaynaklanan boşluğu giderme amacını taşıdığı söylenebilir.
2.Konkordato borçluya ayakta kalma ve yaşama şansını veren bir olanak, aynı zamanda bir cebri icra kurumudur. Konkordato talebi, iflasa tabi olsun/olmasın tüm ‘borçlular ile ‘iflas talebinde bulunabilecek olan alacaklılar tarafından yapılabilir. Borçlarının vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan borçlular, konkordato talebinde bulunabilirler. Konkordato teklifinde bulunabilmek için,borçlunun mali durumunun ne derecede bozulduğunun bir önemi yoktur.Konkordatoya gitmek için tacir olmak şart değildir. Konkordato süreci, iflasa tabi olsun/olmasın herhangi bir borçlu veya alacaklının yetkili ticaret mahkemesine verdiği dilekçe ile başlar.