İsa FIRAT

Ülkemizde yer alan birçok binanın eski olması ve depremden önce yapıldığı düşünüldüğünde mevcut binaların yıkılıp yeniden yapılması gerektiği aşikârdır. Devlet de bu bağlamda mevcut binaların yenilenmesi ve yapılacak yeni binaların teşvik edilmesi amacıyla 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanununun 7/9 maddesine göre vergisel açıdan birçok kolaylıklar sağlamış durumdadır. Bu kolaylıklar şu şekilde olup işlem, sözleşme, devir ve tesciller ile uygulamalar, noter harcı, tapu harcı, belediyelerce alınan harçlar, damga vergisi, veraset ve intikal vergisi, döner sermaye ücreti ve diğer ücretlerden; kullandırılan krediler sebebiyle lehe alınacak paralar ise banka ve sigorta muameleleri vergisinden müstesnadır. İlgili kanun maddesine baktığımızda Katma Değer Vergisi Kanunu, Damga Vergisi Kanunu, Harçlar Kanunu ve Veresat ve İntikal Vergisi Kanunu gibi birçok kanunda vergisel açıdan istisnalar tanınmıştır. Bu durum binalarını yeniletecek olan malikler ve binaların yenilenmesi yapacak olan firmalar açısından avantajlı bir durum oluşturacaktır.

Bu makalemizde 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında yapılan kentsel dönüşüm projelerinde mükelleflerin KDV oranları ve damga vergisinden muaf olmalarında yaptıkları hatalar üzerinde durulacaktır.

II. Yasal Mevzuat

3065 sayılı KDV Kanununun

-1/1 maddesinde; Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,

- 2/1 inci maddesinde; teslimin bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi olduğu, bir malın alıcı veya onun adına hareket edenlerin gösterdiği yere veya kişilere tevdii edilmesinin de teslim sayılacağı,

- 10 uncu maddesinin (a) bendinde; vergiyi doğuran olayın, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması ile (b) bendinde; malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura ve benzeri belgelerin düzenlenmesi ile (c) bendinde; kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması anında meydana geleceği,

-20/1 inci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu, hükme bağlanmıştır.

KDV oranları, 3065 sayılı KDV Kanununun 28 inci maddesinin Bakanlar Kuruluna verdiği yetkiye istinaden yayımlanan 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) ile BKK eki (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 1, (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 8, ekli listelerde yer alanlar hariç olmak üzere, vergiye tabi diğer işlemler için % 18 olarak belirlenmiştir. KDV oranları 2016/9153, 2017/9759, 2018/11674 ve Bazı Bakanlar Kurulu Kararları ile 31/10/2018 Tarihli ve 287 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararının Eki Kararlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 535 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ve 21.03.2019 tarih ve 30721 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 843 sayılı Cumhurbaşkanı kararıylaile yeniden değiştirilmiştir.

2007/13033 sayılı KDV Oranlarına İlişkin Genel Kararnamede gayrimenkul alım satımlarında uygulanacak olan katma değer vergisi 03.02.2017 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzereaşağıdaki şekilde uygulanacaktır.