T.C.

D A N I Ş T A Y

VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU

Esas No : 2019/1558

Karar No : 2021/740

Dava Konusu İstem: Hakkında gerçek bir emtia teslimi olmaksızın fatura düzenlediği yolunda vergi tekniği raporu bulunan … Yapı Malzemeleri ve Orman Ürünleri Nakliyat Hafriyat Metal Ekipmanları Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinden emtia aldığını Ba formuyla bildiren davacı adına, bu bildirimde beyan edilen alış tutarlarını esas alarak matrah takdir eden takdir komisyonu kararı uyarınca re’sen salınan 2007 yılına ait gelir vergisi, aynı yılın Ekim-Aralık dönemine ait geçici vergi ve Aralık dönemine ilişkin katma değer vergisi ile verginin bir katı tutarında kesilen vergi ziyaı cezalarının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.
İstanbul 8. Vergi Mahkemesinin 31/12/2013 tarih ve E:2013/1741, K:2013/3360 sayılı kararı:
Vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemi hakkındaki inceleme:
Davalı idarece ve takdir komisyonunca kendilerine yasayla tanınan inceleme ve araştırma yetkileri kullanılmak suretiyle mükellef nezdinde ihtilaf konusu döneme ilişkin olarak herhangi bir inceleme yapılmamış ve davacının, hakkında vergi tekniği raporu düzenlenmiş olan … Yapı Malzemeleri ve Orman Ürünleri Nakliyat Hafriyat Metal Ekipmanları Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden olan alımlarını yasal defter ve belgelerine kaydedip kaydetmediği, indirim ve maliyetlerine yansıtıp yansıtmadığı hususları araştırılarak gerçek durum ortaya konulmamıştır.
Ayrıca düzenlenen faturaların hangi dönemlerde alındığı ve hangi faturaların defterlere kaydedilip beyanlarına intikal ettirildiği hususlarının tespit edilmediği ve davacının ilgili dönem defter ve belgeleri yahut indirim listeleri üzerinden kullandığı fatura tutarları dikkate alınmak suretiyle dönem beyanları, özellikle sonraki döneme devreden katma değer vergisi tutarları karşılaştırılarak ödenmesi gereken tutarın doğruluğunun belirlenmediği görülmüştür.
Takdir komisyonunca takdir edilen ilgili dönem matrahının, davacı tarafından kullanılan fatura tutarları toplamına eşit olduğu görülmüş olup olayda re’sen takdir nedeninin bulunduğunun, bir başka ifadeyle takdir edilen matrah farkının yerindeliğinin kabulü halinde bile, bu hususlar dava konusu cezalı tarhiyatın hukuka uygun olduğunu göstermeyecektir. Zira, davalı idarece, ilgili döneme ilişkin olarak indirimi reddedilecek katma değer vergisi aynen davacı adına salınmış, davacının, uyuşmazlık konusu vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergileri toplamı ile vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergileri toplamının karşılaştırması yapılmamış, ilgili döneme ilişkin ödenecek katma değer vergisi veya sonraki döneme devreden katma değer vergisinin olup olmadığı hususları araştırılmamıştır.
Bu nedenle, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesinin ikinci fıkrasının 6. bendi uyarınca re’sen takdir yoluna giden davalı idarece dava konusu cezalı tarhiyatın yapılmasında 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesi hükümlerinin dikkate alınmaması idari işlemi hukuka aykırı kıldığından, olayda re’sen takdir sebebinin bulunması halinde dahi işlemin hukuka uygun olduğundan söz edilemeyecektir. Bu durumda, dava konusu vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Vergi ziyaı cezalı gelir vergisi ve geçici verginin kaldırılması istemi hakkındaki inceleme:
Davalı idarece ve takdir komisyonunca kendilerine yasayla tanınan inceleme ve araştırma yetkileri kullanılmak suretiyle mükellef nezdinde ihtilaf konusu döneme ilişkin olarak herhangi bir inceleme yapılmamış ve davacının, hakkında vergi tekniği raporu düzenlenmiş olan … Yapı Malzemeleri ve Orman Ürünleri Nakliyat Hafriyat Metal Ekipmanları Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden olan alımlarını yasal defter ve belgelerine kaydedip kaydetmediği, indirim ve maliyetlerine yansıtıp yansıtmadığı hususları araştırılarak gerçek durum ortaya konulmamıştır.
Öte yandan, faturaların sahte olduğu ve olayda re’sen takdir nedeninin bulunduğunun kabulü halinde bile, gelir vergisi açısından safi gelirin vergilendirilebileceği ilkesi gereği davacının faaliyet konusu da dikkate alınarak defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılmak suretiyle alınan faturalar içeriği emtianın başka bir mükelleften faturasız alınıp alınmadığı ve bu faturalar içeriği emtia olmaksızın davacının faaliyetini gerçekleştirmesinin mümkün olup olmadığı da ortaya konulmak suretiyle mükellefin iş kapasitesi, sektörel kârlılık gibi hususlar da göz önünde bulundurularak matrah takdirine gidilmesi gerekirken, sahte olduğu sonucuna varılan faturaların toplam tutarının geliri azaltmak veya gideri arttırmak amacıyla alındığı kanaatiyle gelir vergisi ve geçici vergi matrahlarına eklenmesi neticesinde yapılan tarhiyatlarda da hukuka uygunluk görülmemiştir. Vergi Mahkemesi bu gerekçeyle vergi ve cezaları kaldırmıştır.
Davalının temyiz istemini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesinin 11/10/2018 tarih ve E:2014/3378, K:2018/8877 sayılı kararı:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesi uyarınca, inceleme bizzat takdir komisyonunca yapılabileceği gibi matrahın da, tarh dosyasında bulunan veriler ve özellikle katma değer vergisi beyannameleri dikkate alınarak Kanun’un verdiği yetki çerçevesinde veya inceleme raporlarından yararlanılarak takdir edilebileceği açıktır. Buna göre davacıya ilgili dönemde fatura düzenleyen … Yapı Malzemeleri ve Orman Ürünleri Nakliyat Hafriyat Metal Ekipmanları Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporu incelenerek bir karar verilmesi gerekirken, aksi yönde verilen kararda hukuka uygunluk bulunmamaktadır. Daire bu gerekçeyle mahkeme kararını bozmuştur.
İstanbul 8. Vergi Mahkemesinin 17/07/2019 tarih ve E:2019/452, K:2019/1518 sayılı kararı: