Abdullah SAĞLAM

1.GİRİŞ

3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nun 12’nci maddesinde yeminli malî müşavirlerin, gerçek ve tüzelkişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin malî tablolarının ve beyannamelerinin mevzuat hükümleri, muhasebe prensipleri ile muhasebe standartlarına uygunluğunu ve hesapların denetim standartlarına göre incelediğini tasdik edeceğini; yeminli malî müşavirlerin tasdik edecekleri belgeler, tasdik konuları ile tasdike ilişkin usul ve esaslar; gerçek ve tüzelkişilerin mükellefiyet şekilleri, iş kolları ve ciroları, döviz kazandırıcı işlemleri, ithalat ve ihracatları, yatırımın miktarları ve nevileri ile belgelerin ibraz edileceği merciler esas alınmak suretiyle çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

3568 sayılı Kanun’un 12’nci maddesine dayanılarak çıkarılan Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in(1) 7’nci maddesinde iade hakkı doğuran işlem ve belgelerin tasdik kapsamında olduğu belirtilmiştir.

Öte yandan 27 Seri No.lu SM, SMMM ve YMM Kanunu Genel Tebliği’nin(2) II numaralı bölümünde 3568 Sayılı Kanun’un 12’nci maddesi hükmü ve maddedeki yetkiye dayanılarak çıkarılan Yönetmeliğin hükümleri uyarınca, yeminli mali müşavirlerin, mükelleflerin tasdik kapsamına giren işlemlerinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının tespiti için gerekli karşıt incelemeleri yapmakla yükümlü olduğu, yeminli mali müşavirlerin hem tam tasdik işlemleri için hem de KDV iadesi tasdik işlemleri için karşıt inceleme yapmaları gerektiği belirtilmiş olup karşıt incelemelerde uyulacak esaslara yer verilmiştir.

Mükelleflerin KDV iade taleplerine yönelik olarak Yeminli Mali Müşavirlerce yapılması gereken karşıt incelemelerin detayına çalışmamızda yer verilmiştir.

2.KDV İADE TALEPLERİ

Katma değer vergisi indirim mekanizmasına sahip olan bir vergidir. Mükellefler bir aylık dönemlerde satışları dolayısıyla hesapladıkları katma değer vergisinden alışları dolayısıyla ödediği vergileri mahsup ederek aradaki farkı vergi dairesine ödemektedir. Mahsup edilecek verginin hesaplanan vergiden fazla olması halinde ise aradaki mükellefe iade edilmemekte sonraki dönemlere devredilmektedir. Ancak KDV Kanunu’nun 32’nci maddesinde, KDV Kanunu’nun 11, 13, 14 ve 15’inci maddeleri ile 17’nci maddenin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirileceği, vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde ise indirilemeyen katma değer vergisinin, işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilmesi şartıyla Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağı hüküm altına alınmıştır.

Katma Değer vergisi uygulamasında;

- Kısmi tevkifattan kaynaklanan,

- Mal ihracından kaynaklanan,

- Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satışlardan kaynaklanan,

- Hizmet ihracından kaynaklanan,

- Roaming hizmeti ihracından kaynaklanan,

- Serbest bölgelere verilen fason hizmet ihracından kaynaklanan,

- Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satışlardan kaynaklanan,

- İhraç kaydıyla teslimlerinden kaynaklanan,

- DİİB sahibi mükelleflere ihraç kaydıyla yapılan teslimlerden kaynaklanan,

- KDV Kanunu’nun 13’üncü maddesinde yer alan tam istisnalardan kaynaklanan,

- Transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık işlerinden kaynaklanan,

- İhraç malı taşıyan araçlara yapılan motorin teslimlerinden kaynaklanan,

- Yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilciliklerine, konsolosluklarına yapılan teslim ve hizmetlerden kaynaklanan,

- Uluslararası kuruluşlara yapılan teslim ve hizmetlerden kaynaklanan,

- Engellilerin kullanımına mahsus araç-gereç teslimlerinden kaynaklanan,

- İndirimli orandan kaynaklanan,

- KDV Kanunu’nun geçici maddelerinde yer alan tam istisna kapsamına gire mal teslimlerinden kaynaklanan,

KDV’nin iadesi YMM Tasdik raporu ile alınabilmektedir.