Maliye Postası Dergisi
KARI SERMAYEYE EKLEMEK KAR DAĞITIMI SAYILMAZ MI?
Burak GÖRÜCÜ
Kurumlar Vergisi Kanununun 17. Maddesinin birinci fıkrasında;
Tasfiye dönemi: Her ne sebeple olursa olsun, tasfiye haline giren kurumların vergilendirilmesinde hesap dönemi yerine tasfiye dönemi geçerli olur.
Tasfiye, kurumun tasfiyeye girmesine ilişkin genel kurul kararının tescil edildiği tarihte başlar ve tasfiye kararının tescil edildiği tarihte sona erer. Başlangıç tarihinden aynı takvim yılı sonuna kadar olan dönem ile bu dönemden sonraki her takvim yılı ve tasfiyenin sona erdiği dönem için ilgili takvim yılı başından tasfiyenin bitiş tarihine kadar olan dönem bağımsız bir tasfiye dönemi sayılır.
Tasfiyenin başladığı takvim yılı içinde sona ermesi halinde tasfiye dönemi, kurumun tasfiyeye girdiği tarihten başlar ve tasfiyenin bittiği tarihe kadar devam eder.
Tasfiyenin zararla kapanması halinde tasfiye sonucu, önceki tasfiye dönemlerine doğru düzeltilir ve anılan dönemlerde fazla ödenen vergi mükellefe iade edilir.
Yine aynı kanunun 4. Fıkrasında;
Tasfiye kârı: Tasfiye halindeki kurumların vergi matrahı tasfiye kârıdır. Tasfiye kârı, tasfiye döneminin sonundaki servet değeri ile tasfiye döneminin başındaki servet değeri arasındaki olumlu farktır.
Bu kârı hesaplarken;
Ortaklara veya kurum sahiplerine tasfiye esnasında avans olarak veya diğer şekillerde yapılan her türlü ödemeler tasfiyenin sonundaki servet değerine,
Mevcut sermayeye ilave olarak ortaklar veya sahipleri tarafından yapılan ödemeler ile tasfiye esnasında elde edilen ve vergiden istisna edilmiş olan kazanç ve iratlar tasfiye döneminin başındaki servet değerine,
eklenir.
Bu hükümlere istinaden;
Tasfiyeden önceki yıllarda şirket sermayesine eklenmiş olan geçmiş yıllar karlarının şirketin tasfiyesi halinde ortaklara dağıtılması durumunda ( tam mükellef gerçek kişi ) kar dağıtımına bağlı vergi kesintisi yapılması zorunludur.
Buna karşılık geçmiş yıllar zararlarının geçmiş yıllar karlarına mahsup edilmesi kar payı dağıtımı olarak değerlendirilmeyecektir. Binaenaleyh geçmiş yıllar karlarının geçmiş yıllar zararlarına mahsubunda tam mükellef gerçek kişiye yapılmış nakden veya hesaben bir ödeme bulunmadığı için kar payı stopajı ödenmeyecektir.
HİSSE SENETLERİ İLE ORTAKLIK HAKLARININ SATILMASI DURUMUNDA SERMAYEYE EKLENEN ÖNCEKİ YILLAR KARININ DAĞITIMI
193 sayılı gelir vergisi kanununun mükerrer 80. Maddesine istinaden;
İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar ile Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artış kazançlarıdır.
Konuyu bir örnekle izah edersek; Ali ve kardeşi Fatma tam mükellef X Limited Şirketinin 2015 yılından itibaren yarı yarıya ortaklarıdırlar. Fatma 2018 yılının sonunda almış olduğu bir kararla ortaklık hakkını kardeşi Ali ye satmıştır. Elde ettiği kazanç gelir vergisi kanunu mükerrer 80. Maddesine istinaden değer artış kazancıdır. Bahis kanunun Mükerrer 81. Maddesindeki hükümlere istinaden vergiye tabi tutulacaktır.