Maliye Postası Dergisi
KAMU İHALELERİNDE İTİRAZ SÜREÇLERİNİN ÖZET OLARAK AÇIKLANMASI
H.Bahadır BARÇIN
GİRİŞ
Kamu ihaleleri özel sektörde çalışan bir çok gerçek veya tüzel kişinin pay almak istediği bir alandır. Kanun koyucu vatandaştan toplanan vergilerle gerçekleştirilen bu ihaleler için çeşitli kurallar koymuştur. Kamuya gelir getiren ihalelerle; kamunun bütçesinden gerçekleştirdiği gider sonucu ihalelerin kuralları farklılık arzc etmekte olup, yapılan iş ve işlemlere yönelik olarak hakkını aramak isteyenlerin hak kaybına uğramamaları için çok dikkatli olmaları gerekmektedir.
İhale hukukunu düzenleyen 2 temel mevzuat bulunmaktadır. Kamu alımları piyasanın düzenlendiği mevzuat 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’dur. Kamuya gelir sağlayan kiralama ve satış ihalelerinin usul ve esaslarının düzenlendiği mevzuatta 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’dur.
Söz konusu ihalelere katılım ve rekabet bir hayli yoğun olduğundan ötürü de sıklıkla hak maduriyetine uğranıldığı iddiası ile ihale süreçlerindeki iş ve işlemler aleyhine başvurularda bulunulmaktadır. Ancak gerek mevzuatın karışıklığı gerekse de başvuru usullerinin tam olarak bilinememesi nedeniyle hakkını aramak isteyenler önemli zorluklar yaşayabilmektedirler.
Bu makalemizde, kamu ihalelerinde hak kaybına uğramamak için dikkat edilmesi gereken hususlar ile ilgili olarak gerekli açıklamalara yer verilecektir.
KAMUYA GELİR GETİREN İHALELERDE BAŞVURU SÜREÇLERİ
Kamu idarelerine gelir getiren ihalelere ilişkin olarak usul ve esaslar 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nda düzenlenmektedir. Kamu idareleri taşınır ve taşınmaz mallarının kiraya verilmesi, satım, ecrimisil, gayriayni hak tesisi, trampa işlemlerini bu Kanun hükümlerine göre yürütmek zorundadırlar.
2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu Kapsamındaki İhalelerde Hatalı İş Ve İşlemlere İlişkin
Kamu İhale Kurumu’na Mı Başvurulması Gerekmektedir?
Kamu İhale Kurumu, yeni ihale Kanunu’muz olan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında Avrupa Birliği sürecinde kurulmuş bulunan bağımsız idari otoritedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde Kamu İhale Kurumu “Bu Kanunla verilen görevleri yapmak üzere kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve malî özerkliğe sahip Kamu İhale Kurumu kurulmuştur. Kamu İhale Kurumu, bu Kanunda belirtilen esas, usul ve işlemlerin doğru olarak uygulanması konusunda görevli ve yetkilidir.” olarak tanımlanmıştır.Dolayısıyla Kamu İhale Kurumu sadece 4734 sayılı Kanun kapsamındaki kamu alımlarına ilişkin ihale işlemlerinde görev ve yetkilidir. Gelir getirici iş ve işlemler ile ilgili olarak Kamu İhale Kurumu kendisine gelen başvuruları reddecektir.
Nitekim Kamu İhale Kurumu’nun 2019/UH.IV-1058 sayılı ve 05.09.2019 tarihli kararında
“İhale ilanının incelenmesi neticesinde, başvuruya konu ihalenin Kamu İhale Kanunu’na göre yapılmadığı, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde yapıldığı dolayısıyla başvurunun Kamu İhale Kurumu’nun görev alanına girmediği, bu ihaleye ilişkin olarak yapılan başvuruyu Kurumun inceleme ve sonuçlandırma görevinin bulunmadığı, bu ihalede idarenin kararına karşı yetkili idare mahkemesine başvurulması gerektiği anlaşılmıştır.”
Denilerek ilgili başvuruyu görev yönünden reddetmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu Kapsamındaki İhalelerde Başvuru Yeri Neresidir?
İhale işlemlerinin hepsi yani sözleşme imzalanan süreye kadar ki ihale ilanı, ihale kararı vb hususların hepsi idari işlemlerdir. 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu çerçevesinde gerçekleştirilen iş ve işlemler aleyhine başvurulacak merci idare mahkemeleridir.
KAMUNUN BÜTÇESİNDEN GERÇEKLEŞTİRDİĞİ KAMU GİDERİNİN OLDUĞU İHALELERDE BAŞVURU SÜREÇLERİ