Maliye Postası Dergisi
İŞVEREN İLE İŞÇİ ARASINDAKİ SÖZLEŞMELER
Ahmet AĞIR
İşverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklar 22.05.2003 tarihinde kabul edilen 4857 sayılı İş Kanunu’nda düzenlenmiştir. Kanunda tanımlanmış bazı kavramlara göz atacak olursak,
İşçi, bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişidir.
İşveren, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlardır.
İşveren vekili, işveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve iş-letmenin yönetiminde görev alan kimselerdir.
İşyeri, işveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurları ile işçinin birlikte örgütlendiği birim-dir.
İş ilişkisi, işveren ile işçi arasında kurulan ilişkidir.
İşyerleri, işverenler, işveren vekilleri ve işçiler, bu Kanun hüküm-lerine bağlıdırlar.
Tarafların (işçi/işveren ilişkisi) istek ve dileklerini karşılıklı, birbirine uygun olarak açıklamalarıyla sözleşme kurulur. İrade açıklaması, açık ve örtülü olabilir. Sözleşmelerin geçerliliği, kanunda aksi öngörülmedikçe, hiçbir şekle bağlı değildir.
II-İş Sözleşmesi ve Türleri
İşveren ile işçi arasındaki ilişkiyi düzenleyen bu sözleşmeler 4857 sayılı İş Kanunu’nun ikinci bölümünde düzenlenmiş olup, kanunun 8. Maddesinde iş sözleşmeleri şekil olarak aşağıdaki gibi tanımlanmıştır.
İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. İş sözleşmesi, Kanunda aksi belirtilmedikçe, özel bir şekle tabi değildir.