Maliye Postası Dergisi
İHRAÇ KAYITLI SATIŞLARDA ÖTV İSTİSNASI
Fahrettin AÇAR
1-GİRİŞ
Özel Tüketim Vergisi Kanuna ekli;
a) (I) sayılı listedeki malların ithalatçıları veya rafineriler dahil imal edenler tarafından teslimi,
b) (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olanların ilk iktisabı,
c) (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olmayanlar ile (III) ve (IV) sayılı listelerdeki malların ithalatı veya imal ya da inşa edenler tarafından teslimi,
d) (I), (III) ve (IV) sayılı listelerdeki mallar ile (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olmayanların özel tüketim vergisi uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışı,bir defaya mahsus olmak üzere özel tüketim vergisine tâbidir. Özel Tüketim vergisinde vergiyi doğuran işlemler aşağıda gösterildiği gibidir.
a) Mal teslimi veya ilk iktisap hallerinde malın teslimi veya ilk iktisabı,
b) Malın tesliminden önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi,
c) Kısım kısım mal teslim edilmesi mutat olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi,
d) Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda, (I), (II) ve (IV) sayılı listelerdeki malların alıcıya, (III) sayılı listedeki malların komisyoncuya veya konsinyi işletmeye teslimi
e) İthalatta, 4458 sayılı Gümrük Kanununa göre gümrük yükümlülüğünün doğması, ithalat vergilerine tâbi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescilidir.
İşletmeler özel tüketim vergisine tabi olan malların yurtiçinde yerleşik bir firmaya teslimi ve sonrasında bu yerleşik firma tarafından ihracı amacıyla teslim yapabilmektedirler.Bu kapsamda teslim edilen ÖTV’ye tabi malların vergiyi doğuran olayın gerçekleşip gerçekleşmediği ve hangi süre içerinde malların yurtdışına çıkarılacağı kanunda yazılı sürede ihracı sağlanamayan malların vergisel durumları açıklanmaya çalışılacaktır.
2-DEĞERLENDİRME
Özel Tüketim Vergisi devletin hem gelir sağlamak hem de maliye politikası aracı olarak kullanacağı en etkili maliye politikası aracıdır.Bu kapsamda Özel Tüketim Vergisine kanunun sistematiğinde sadece mallara uygulanmaktadır.Bu mallar kanunun 1’inci maddesinde 4 liste şeklinde açıklanmıştır.Vergiyi doğuran hususlar mezkur kanunun 2’inci maddesinde tek tek açıklanmıştır.Mükellefler ÖTV’ye tabi mallarını yurtiçine satabilecekleri gibi yurtdışına da satışını gerçekleştirebilmektedirler.Bazı firmalar üretici firmadan aldıkları ÖTV’ye tabi malları kanunda belirtilen süre ve şartlarda malların yurtdışına satılması yani ihraç edilmesi halinde almış oldukları malların ÖTV’sini ödemeden teslim alabilmektedirler.
Özel Tüketim Vergisi kanunun 8’inci maddesinin 2’inci fıkrasında; İhraç edilmek şartıyla ihracatçılara teslim edilen mallara ait özel tüketim vergisi, mükelleflerce ihracatçılardan tahsil edilmemesi şartıyla, bu mükelleflerin talebi üzerine vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunur. Söz konusu malların ihracatçıya teslim tarihini takip eden aybaşından itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi halinde tecil edilen vergi terkin olunur. İhracatın yukarıdaki şartlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, tecil olunan vergi vade tarihinden itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı ile birlikte tahsil olunur. Ancak, ihraç edilmek şartıyla teslim edilen malların 213 sayılı Vergi Usul Kanununda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle ihraç edilememesi halinde, tecil edilen vergi, tecil edildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte tahsil edilir.
(7103 Sayılı Kanunun 59 uncu maddesiyle eklenen paragraf; Yürürlük: 27.03.2018)İhracatın mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar nedeniyle üç ay içinde gerçekleştirilememesi halinde, en geç üç aylık sürenin dolduğu tarihten itibaren onbeş gün içinde başvuran ihracatçılara, Maliye Bakanlığınca veya Bakanlığın uygun görmesi halinde vergi dairelerince üç aya kadar ek süre verilebilir hükmü yer almaktadır.
İhraç edilmek şartıyla ihracatçılara teslim edilen mallara ait özel tüketim vergisi, mükelleflerce ihracatçılardan tahsil edilmemesi şartıyla, bu mükelleflerin talebi üzerine vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunur. Söz konusu malların ihracatçıya teslim tarihini takip eden aybaşından itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi halinde tecil edilen vergi terkin olunur. İhracatın yukarıdaki şartlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, tecil olunan vergi vade tarihinden itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı ile birlikte tahsil olunur. Ancak, ihraç edilmek şartıyla teslim edilen malların 213 sayılı Vergi Usul Kanununda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle ihraç edilememesi halinde, tecil edilen vergi, tecil edildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte tahsil edilir.