Maliye Postası Dergisi
İHALENİN İPTALİ NEDENİYLE DAHA ÖNCE DÜZENLENEN İHALE KARARI VE SÖZLEŞMEYE AİT DAMGA VERGİSİNİN İADESİ
Kenan AKBULUT
Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin istekliler arasından seçilecek birisi üzerine bırakıldığını gösteren ve ihale yetkilisinin onayını müteakip sözleşmenin imzalanması ile tamamlanan işlemlerin tümü, ihale sürecini oluşturur. İhalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamak, en önemli sorumluluklar arasındadır. Yürürlükteki mevzuata yahut imzalanan sözleşmeye aykırı hareketlerin varlığı halinde ihalelerin iptali mümkündür. Bu kapsamda yazımız içerisinde, ihale kararı alınıp sözleşme imzalandıktan sonra ortaya çıkan aykırılıklar nedeniyle ihalelerin iptal edilmesi konusu ile tahsil edilen damga vergisinin iadesine ilişkin hususlar üzerinde gerekli açıklamalar yapılacaktır.
2. İhale Kararı ve Sözleşmenin İptalinde Damga Vergisi İadesi
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kâğıtların damga vergisine tabi olduğu; bu Kanundaki kâğıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği; 3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kâğıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kâğıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği; 4 üncü maddesinde de bir kâğıdın tabi olacağı verginin tayini için o kâğıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisi bulunacağı; kâğıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı; mahiyeti tayin edilmek istenen kâğıt üzerinde başka bir kâğıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kâğıdın hükümlerine nazaran iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınacağı hükme bağlanmıştır.