Maliye Postası Dergisi
İHALE, SÖZLEŞME VE HAKEDİŞ SÜRECİNDE BELEDİYE VE BELEDİYE ŞİRKETLERİ AÇISINDAN DAMGA VERGİSİ UYGULAMALARI
Altar Ömer ARPACI
Belediye şirketleri Kamu İhale Kanunu’na tabi olan ancak resmi daire olmayan ve kamu tüzel kişiliği taşımayan özel hukuk tüzel kişisidir. Bu nedenle belediyelerin ihale kararlarında damga vergisi doğarken belediye şirketlerinin ihale kararlarında sözkonusu vergi doğmamaktadır. İhalelerdeki ikinci damga vergisi yükümlülüğü ise, ihale neticesinde tanzim edilen sözleşmeden kaynaklanmaktadır. Sözkonusu vergi hem belediyeler hem de belediye şirketleri açısından doğmaktadır. Hakediş ödemelerine ilişkin olarak ise damga vergisi belediyelerin ödemelerinde doğarken belediye şirketleri resmi daire sayılmadığından doğmamaktadır.
Damga vergisi ticari resmi ve medeni işlemlerden alınan bir muamele vergisidir. Ancak burada göz önünde bulundurulması gerekli husus bu işlemlerin değil, bu işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtların vergiye tabi olduğudur. Yani bir hukuki muamele dolayısıyla birden fazla kağıt düzenlendiği takdirde bu kağıtlardan herbiri Damga Vergisi Kanundaki diğer şartları taşımak kaydıyla ayrı ayrı damga vergisine tabi tutulacaktır. Buna karşılık kişiler arasında Kanunda yazılı kağıdın kapsamına giren bir muamele yapıldığı halde herhangibir kağıt düzenlenmediği takdirde damga vergisi doğmamaktadır. 488 sayılı Damga Vergisi Kanuna ekli sayılı tabloda yeralan kâğıtlar damga vergisine tabidir. 1964 yılında kabul edilerek ve yürürlüğe giren Damga Vergisi Kanunu'nun 1'inci maddesine göre, bu kanuna ekli sayılı tabloda yazılı kağıtlar damga vergisine tabidir. Birinci maddenin bu hükmü ile Kanuna ekli sayılı tabloda gösterilmeyen kağıtlar damga vergisinden istisna edilmiştir.