Maliye Postası Dergisi
HASILAT ESASLI VERGİLENDİRME YÖNTEMİ
Kubilay TÜRKŞEN
7104 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla vergi kanunlarında da değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerden biri de Katma Değer Vergisi sistemine “Hasılat Esaslı Vergilendirme” olarak adlandırılan yeni bir vergilendirme yönteminin eklenmesidir.
Hasılat esaslı vergilendirme yöntemi kapsama alınacak mükellefler tarafından tercihe bağlı olarak uygulanacak olup 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
YASAL DÜZENLEME
7104 sayılı Kanunun 12. maddesi ile KDVK’nın “Götürü Usulde Vergilendirme” başlıklı mülga 38. maddesi “Hasılat Esaslı Vergilendirme” başlığı altında yeniden ihdas edilmiştir. Daha sonra 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 6. maddesi ile KDVK’nın yeni 38. maddesinin dördüncü fıkrasında değişiklik yapılarak, uygulamanın kapsamı genişletilmiştir. Son olarak 700 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 90. maddesi ile madde metninde yer alan “Bakanlar Kurulu” ibareleri “Cumhurbaşkanı” olarak değiştirilmiştir. Bu değişikliklerden sonra KDVK’nın 7104 sayılı Kanunla getirilen 38. maddesi aşağıdaki hali almıştır.
“Hasılat esaslı vergilendirme
Madde 38-Ticari kazancı işletme hesabı esasına göre tespit edilenler ile mesleki kazancı serbest meslek kazanç defterine göre tespit edilenlerden Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen sektör ve meslek grupları kapsamında yer alanlar, talep etmeleri halinde vergiye tabi işlemlerin karşılığını teşkil eden (katma değer vergisi dâhil) bedel üzerinden, bu Kanunun 28 inci maddesi uyarınca belirlenen en yüksek oranı geçmemek üzere, Cumhurbaşkanınca ilgili sektör veya meslek grubu için belirlenen oran uygulanmak suretiyle hesapladıkları katma değer vergisini, indirilecek katma değer vergisi ile ilişkilendirmeksizin beyan ederek öderler.
Birinci fıkra kapsamında hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre vergilendirilen mükellefler, kazançlarının tespitinde kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi ile hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre beyan ederek ödedikleri katma değer vergisini işlemin mahiyetine göre gider veya maliyet, yaptıkları teslim ve hizmetler dolayısıyla hesapladıkları katma değer vergisini gelir olarak dikkate alırlar.
Hasılat esaslı vergilendirme usulüne geçen mükellefler, iki yıl geçmedikçe bu usulden çıkamazlar.
Cumhurbaşkanı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini, sektörler ve meslek grupları itibarıyla belirleyeceği yıllık iş hacimlerine göre hasılat esaslı vergilendirme usulü kapsamına almaya, Maliye Bakanlığı bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”
Hasılat esaslı vergilendirme yöntemiyle indirim KDV tutarı dikkate alınmaksızın, hesaplanan KDV dahil toplam dönem hasılatına belirlenecek sabit bir oran uygulanmak suretiyle ödenecek verginin daha kolay hesaplanması, böylece mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunun sağlanması amaçlanmıştır. Diğer taraftan özellikle hesaplanan KDV’si yüklenilen KDV’den daha fazla olan mükelleflerde, ödenecek vergiyi azaltmak amacıyla sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanılmasının önlenmesi, böylece belge düzeninin daha sağlıklı bir yapıya kavuşması da beklenen faydalar arasındadır.