Ertan AYDOĞAN

1. Giriş

Yenilenebilir enerji kaynakları içinde güneş enerjisi en yüksek potansiyele sahip enerji türüdür. Yapılan hesaplamalara göre dünyanın gereksinim duyduğu enerjinin çok büyük kısmı güneş tarafından sağlanmaktadır. Güneş enerji paneli (güneş paneli), üzerinde güneş enerjisini soğurmaya yarayan birçok güneş hücresi bulunduran bir enerji kaynağıdır. Bir başka ifadeyle güneş paneli, güneş enerjisini elektrik enerjisini dönüştüren sisteme verilen isimdir. Güneş panelleri, dünyaya gelen güneş ışıklarını elektriğe çevirirler. Yeryüzüne düşen güneş ışığının enerji miktarı, günümüzde kullandığımız dünya enerji miktarının tam 10 bin katıdır. Bu yüzden insanoğlu enerji ihtiyacını karşılamak için dünyaya gelen güneş ışınlarının sadece 0,01’ini verimli kullanması yeterlidir. Güneş paneli, üzerine gelen güneş ışığını emmeye yarayan solar hücrelerden oluşur. Bir güneş panelinin verimi, kullanıldığı hücrenin güneş ışığını elektriğe dönüştürme oranı ile belirlenir.

Bu çalışmada, güneş enerji panelleri ve güneş tarlası hakkında bilgi verilecek ve üzerinde güneş enerji panelleri yer alan, firmalara ait arsa ve arazilerin amortismana tabi olup olmadığı, tabi olması halinde amortisman oranı ne olacağı hususunda açıklamalar yapılacaktır.

2. Güneş Enerji Paneli ve Güneş Tarlası

Yaklaşık olarak güneşin % 90’ı hidrojenden oluşmaktadır. Hidrojen gazının çekirdekleri ve helyum çekirdeği ile fizyon üzerinden meydana gelen birtakım tepkimeler, çok yüksek oranda enerjinin açığa çıkmasına olanak vermektedir. Farklı tepkimeler üzerinden meydana gelen güneş ışınları, atmosfer sayesinde belirli bir oranda dünyaya yansımaktadır. İnsan sağlığını tehdit etmeyecek noktada yeryüzüne ulaşan güneş ışınlarının, özel paneller ile elektriğe dönüşmesi ise güneş enerjisi olarak bilinmektedir.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ve güneş enerjisi sistemi için çok önemli olan güneş paneli, silikon hücreleri sayesinde üstüne düşen güneş ışınlarının direkt olarak elektrik enerjisine çevirir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının en önemlisi olan Güneş’in verdiği ısı ve ışığı elektrik enerjisine çevirerek tüm ihtiyaç alanlarında ve yaşam yerlerinde kullanılabilir hale getiren güneş paneli, diğer enerji kaynaklarına göre çok daha fazla önem taşımaktadır.

Bir güneş enerjisi paneli; kabaca silikon hücreleri, metal çerçeve, cam muhafaza ünitesi ve panel üzerinden üretilen elektrik akımını aktarmak için kullanılan doğrusal akım ve alternatif akım kablolarından oluşur. Silikon, güneş ışığını emmesine ve kullanılabilir elektriğe dönüştürmesine izin veren iletken özelliklere sahip bir ametaldir. Işık bir silikon hücresine çarptığında silikon hücrelerin üzerindeki elektronların harekete geçirilmesine neden olarak elektrik akımı akışını başlatır.

Güneş enerjisi panelleri güneşten gelen ısı ve ışığı kullanılabilir elektrik enerjisine çevirerek ev ve iş yerlerinde kullanılan tüm cihazların çalışmasını sağlar. Güneş enerjisi panelleri üzerinde yer alan hücreler güneş ışınlarını bünyesinde barındırarak doğru akım oluşturur. Kullanım alanına ve elde edilmek istenilen enerji miktarına göre kullanılan paneller birbirine seri ya da paralel bir şekilde bağlanarak doğru akımın elektrik enerjisine dönüşmesi sağlanır.

Güneş panelinin pek çok kullanım alanı vardır. Özellikle elektrik şebekesinin yüksek olmadığı hatta bulunmadığı şehir dışındaki kırsal alanlarda sıkça kullanılır. Güneş panelleri genellikle tarımsal araziler için tercih edilir. Arazinin sulanması için elektriğe ihtiyaç vardır ancak uzak mesafeli yerlerde elektriğin ulaşması zor olabilir. Bu noktada güneş panelleri devreye girer ve gereken enerjinin oluşmasını sağlar. Açık arazi üzerinde düz bir şekilde kurulumu yapılan güneş panellerinin üzerine dik açıyla güneş ışınlarının gelmesi sağlanır böylece güneşten en fazla verim elde edilmiş olur. Hava ve orman gözlem alanlarında da güneş panelleri kullanılır. Yanı sıra deniz fenerlerinde, dağ evlerinde, bina dışı aydınlatmalarda da güneş paneli kullanımı yaygındır. Güneş paneli sadece işletmelerde değil evlerde de kullanılır. Yazlık evlerde sıkça kullanımı söz konusudur. Balkon ve bahçelerde de güneş enerjisinden yararlanılır.

Güneş tarlaları büyük alanlara kurulan güneş panellerinden meydana gelen yapılardır. Güneş tarlaları kurulum konusunda hassasiyet gerektirmektedir. Gerekli araştırmalar ve hesaplamalar yapıldıktan sonra güneş panelleri uygun açıyla yerleştirilir. Paneller yerleştirilirken güneşin doğuş açısı ve en yüksek verimin alınacağı açı hesaplanarak o doğrultuda proje çizilir. Çizilen projeye uygun olarak ortam hazırlanır; gölge yapacak veya zarar verecek çevre etmenler uzaklaştırılır. Paneller yerleştirildikten sonra birbirine bağlanır ve en sonunda bir depolama aygıtına bağlanır. Depolama aygıtından da işletmenin veya evin ana şebekesine bağlandıktan sonra kullanıma hazır hale gelir.

3. Güneş Enerji Panelleri Kurulan Arazinin Amortismana Tabi Tutulması