Maliye Postası Dergisi
GERÇEK KİŞİLERİN GAYRİMENKUL SATIŞINDA VERGİSEL YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Gerçek kişilerin edinmiş oldukları gayrimenkulleri elden çıkarma sırasında elde ettikleri kazancın nasıl vergilendirilmesi gerektiği, beyan edilip edilmeyeceği ve niteliği gibi konularla beraber gayrimenkul satışından dolayı ticari kazanç ve değer artış kazancı ayrımının nasıl yapılacağı, katma değer vergisi doğup doğmayacağı ve tapu harcı sorumluluğu gibi konular çalışmamızın konusunu oluşturacaktır.
2.GENEL DEĞERLENDİRME
Gerçek kişilerin edinmiş oldukları gayri menkulleri elden çıkarmalarından doğan kazancın vergilendirilmesi hakkın da 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu 2’inci maddesinde iki farklı gelir unsuruna göre düzenleme yapmıştır. Bunlar; ticari kazanç ve diğer kazanç ve iratlar.
Ticari Kazanç:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu 37. maddesinde: “Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır. Bu kanunun uygulanmasında, aşağıda yazılı kazançlar ticari kazanç sayılır:
...
4.Gayrimenkullerin alım, satım ve inşa işleriyle devamlı olarak uğraşanların bu işlerinden elde ettikleri kazançlar ;” Ticari kazanç olarak vergilendirileceği belirtilmiştir.
Burada ki temel unsur emek ve/veya sermayeden oluşan bir organizasyonun olmasıdır.
Diğer Kazanç Ve İratlar:
Anılan kanunun 80. maddesinde: “Aşağıda yazılı olup geçen bölümlerin dışında kalan kazanç ve iratlar bu bölümdeki hükümlere göre vergiye tâbi gelire dahildir:
1.Değer artış kazançları,
2.Arızi kazançlar.”
Belirli bir kaynağı ve dönemi olmadan sürekliliğe dayanmayan kendiliğinden meydana gelen kazanç ve iratlardır.
Ticari Kazanç Değer Artış Kazanç Ayrımı
Gayrimenkulün satışından elde edilen kazancın vergilendirilebilmesi için değer artış kazancı mı yoksa ticari kazanç mı ayrımının yapılması önem arz etmektedir.