Maliye Postası Dergisi
GELİR VERGİSİ BEYANINDA ZARAR MAHSUPLARI
M.Hakan ALEMDAROĞLU
Gelir vergisi mükellefleri gelir vergisinin konusuna giren her türlü kazanç ve iratları için tek bir beyanname vermekte, farklı gelir unsurlarından elde ettiği kazanç ve iratlarını tek beyannamede toplayarak beyan etmek durumundadırlar. Aksine hüküm bulunmadıkça mükellefler gelir unsurlarının bir kısmından katlandıkları zararları diğer gelir unsurlarından elde edilen kazanç ve iratlardan mahsup edebilmektedirler. Eğer mükellef katlandığı zararı mahsup edememişse veya zararı mahsup edecek kazanç ve irat mevcut değil ise bu durumda takip eden beş yıl içinde mükellefin zararı mahsup etme hakkı saklı kalmaktadır. Aşağıda gelir vergisi mükelleflerinin zarar mahsubu konusunu anlatılmaya çalışılacaktır.
-Gelir Unsurundan Doğan Zararların Mahsubu
Gelir vergisi mükellefleri Gelir Vergisi Kanununun 2 nci maddede 7 bent olarak belirtilen yazılı kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratları için bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname verirler. Bu Kanuna göre beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede toplanması zorunludur. Bu nedenle mükelleflerce gelir kaynaklarının bir kısmından oluşan zararlar diğer gelir kaynaklarından elde edilen kazanç ve iratlardan mahsup edilecektir.
Gelir Vergisi Kanunu 88. Maddesinde “Gelirin toplanmasında gelir kaynaklarının bir kısmından hasıl olan zararlar ( 80 inci maddede yazılı diğer kazanç ve iratlardan doğanlar hariç) diğer kaynakların kazanç ve iratlarına mahsup edilir.
Bu mahsup neticesinde kapatılmayan zarar kısmı, müteakip yılların gelirinden indirilir. Arka arkaya beş yıl içinde mahsup edilmeyen zarar bakiyesi müteakip yıllara naklolunamaz.
Menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarında, gider fazlalığından doğanlar hariç, sermayede vukua gelen eksilmeler zarar addolunmaz
” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer alan kanun hükmü uyarınca mezkur kanunun 80. Maddesinde yazılı diğer kazanç ve iratların doğan zararların diğer gelir unsurlarından elde edilen kazançtan indirimi mümkün bulunmamaktadır. Ancak diğer kazanç ve iratların kendi içinde (aynı kaynaktan elde edilen kazançların birbiri ile) zarar mahsubu edilmesine bir engel yoktur.