Maliye Postası Dergisi
EKONOMİK YAPININ DÖNÜŞÜMÜNÜN YANSIMASI: VERGİCİLİK, SORUNLARI VE GELECEK VİZYONU
Mustafa ÇOLAK
I-GİRİŞ
Ekonominin küreselleşme serüveni içerisinde çokuluslu şirketlerin ana merkezleri dışında çevre ekonomilerinde oluşturdukları ekosistem, ciddi anlamda ulusal ekonomilerin de yapısal dönüşümüne zemin hazırlamaktadır.
İnternet ekonomisi ile başlayan, çokuluslu şirketlerin daha geniş bir çerçevede dijital platformlar ile devam eden ekonomik faaliyetleri, ister istemez yerel anlamda ekonomik faaliyetlerin de yapısal dönüşümünü hızlandırmaktadır.
Dijitalleşen ekonomik yapı, geleneksel ticaret şekilleri yerine elektronik ticareti, kağıt para ödeme sistemleri yerine dijital para veya kaydi ödeme sistemlerini ve ötesinde kütlesel üretim yerine değer bazlı (teknolojik ürün) katma değer üretim zincirlerini desteklemektedir.
Tüm bu gelişmeler yaşanırken, doğal olarak toplumsal ve ekonomik diğer aktörlerin ve işlemlerin kendilerini adapte etme ihtiyaçları daha da hızlanmaktadır. Dijitalleşen ekonomi sayesinde, mal ve sermayenin serbest dolaşımı ile başlayan sürecin, tamamlayıcısı olarak dijital ürün, pazarlama ve ödeme sistemlerini de içine alacak şekilde daha büyük bir portre sunduğunu vurgulamak gerekir.
Bu resim içerisinde kamusal yükümlülükler kapsamında daha doğrusu kamu hizmetlerinin üretimi ve sunumu noktasında da ciddi zihniyet dönüşümleri beraberinde ortaya çıkmaktadır.
Özellikle 2000 li yıllarda hız kazanan elektronik vergi dairesi uygulamaları veya dijital vergicilik, dijitalleşen ekonominin farklı bir dönüşümünü simgelemektedir.
Meseleye bu yönden bakıldığında, dijital vergiciliğin yeni nesil bir anlayışı simgelediği bir çerçevede, ilerleyen dönemlerde nasıl, hangi şekillerde ve kimleri etkileyeceği ve olumsuz etkilerinin giderilmesine yönelik hazırlıkların da yapılması bir o kadar önem kazanmaktadır.
II- DİJİTAL VERGİCİLİK VE GELİŞİMİ