Fırat İNSEL

1-Cezada İndirim
Mükellefler veya vergi sorumluları adına düzenlenmiş olan vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları ile uzlaşmanın gerçekleşmesi durumunda ise uzlaşılan cezanın belli bir oranda indirim yapılmak suretiyle kalan tutarın ödenmesine imkan sağlayan bir kolaylıktır.
İndirim uygulamasının kapsamına;
● Vergi ziyaı cezası,
● Usulsüzlük cezası,
● Özel usulsüzlük cezası, girmektedir.
Cezalarda indirim uygulamasından:
● İhbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde ilgili vergi dairesine başvurulması,
● İkmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergi veya vergi farkının ve indirimden kalan vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının vadesinde veya
6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat gösterilerek vadesinin bitmesinden itibaren 3 ay içinde ödenmesi,
● Uzlaşmanın vaki olması durumunda, üzerinde uzlaşılan vergiyi veya vergi farkının ve indirimden kalan vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının belirlenen süreler içinde ödenmesi,
● İhbarnamenin dava konusu yapılmamış olması, şartıyla yararlanılabilir.
İndirim oranları ;
● Vergi Ziyaı, Usulsüzlük ve Özel Usulsüzlük Cezalarının yarısı (%50),
● Uzlaşmanın vaki olması durumunda, üzerinde uzlaşılan vergi veya vergi farkının tamamı ile vergi cezalarının %75’i ödeme süreleri içinde ödenirse üzerinde uzlaşılan cezanın %25’i,
Vergi/ceza ihbarnamesinin tebliği üzerine dava açılmasına rağmen, cezalarda indirimden yararlanmak için belirlenen otuz günlük başvurusu süresi dolmadan ve vergi mahkemesi karar vermeden önce vergi davasından vazgeçilmesi halinde, cezalarda indirimden yararlanılması mümkün bulunmaktadır. İhbarnamenin tebliğinden itibaren otuz günlük başvuru süresinin sona ermesinden sonra davadan vazgeçilmesi halinde, cezalarda indirimden yararlanılması mümkün değildir. Mükellef veya vergi sorumlusu, ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 günlük başvuru süresi geçmeden, cezalarda indirim talebinden vazgeçerek dava açabilir.
Tarh edilen vergi ile indirim uygulaması sonrasında tahakkuk eden ceza tutarının; vadesinde (tahakkuk tarihinden başlayarak bir ay içinde) veya 6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat gösterilmesi durumunda vadesinin bitmesinden itibaren 3 ay içinde ödenmesi gerekir.
Cezalarda indirim talebi üzerine tahakkuk ettirilen vergi ile indirimden arta kalan cezanın süresinde ödenmediğinin tespit edilmesi hâlinde, cezalarda indirim uygulaması ihlal edilmiş sayılmaktadır ve indirilen ceza tutarı tekrar tahakkuk ettirilerek ceza eski haline dönmektedir. Cezalarda indirim uygulamasından yararlanabilmek için vergi aslı ve indirimden sonra arta kalan cezanın ödenmiş olması gerekmektedir. Ayrıca, teminat gösterilmesi nedeniyle verilen üç aylık sürede ödeme yapılmamış ise verilen süre normal vadeye dönüştürülür. Mükellefin göstermiş olduğu teminat paraya çevrilir.
2-Uzlaşma Müessesi Son Değişiklikler
26.10.2021 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7338 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la Vergi Usul Kanunu’nun 376. maddesi ile ek 1 ve ek 11. maddelerinde yapılan değişikliklerle;
5.000 lirayı aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları için uzlaşma ve tarhiyat öncesi uzlaşma talep edilebilmesi sağlanmış,
Vergi ziyaı cezasında olduğu gibi, uzlaşılan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının %75’inin ödenmesi durumunda üzerinde uzlaşılan cezanın %25’inin indirimi öngörülmüş, böylece uzlaşma kapsamına alınan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında da vergi ziyaı cezasında olduğu gibi peşin ödeme indirimi getirilmiş,
5.000 Türk lirasını aşmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları için 376. maddede yer alan cezada indirim oranının %50 artırımlı olarak uygulanması öngörülmüş,
Uzlaşmaya veya tarhiyat öncesi uzlaşmaya konu edilebilecek usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının tespitinde cezayı gerektiren fiil bazında kesilecek toplam ceza tutarının dikkate alınması hükme bağlanmıştır.
04.08.2022 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Uzlaşma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ve 20.08.2022 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle, başta 7338 sayılı Kanun’la yapılan düzenlemelere ilişkin konular olmak üzere bazı düzenlemeler yapılmıştır.
Aşağıda her iki Yönetmelikte yapılan değişiklikler özetlenmiştir.
1. Uzlaşma Yönetmeliğinde Yapılan Değişiklikler
a) Uzlaşma Yönetmeliğinin 2. maddesinde 7338 sayılı Kanun’la yapılan, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının uzlaşma kapsamına alınmasına ilişkin düzenlemelere uyum amaçlı değişiklikler yapılmıştır.