Maliye Postası Dergisi
CEP TELEFONUNA İLİŞKİN AMORTİSMAN GİDERLERİNİN VE AYLIK FATURA BEDELLERİNİN İNDİRİM KONUSU
Mustafa ŞEN
1. Giriş
Cep telefonu, kolayca taşınabilen, geniş kapsama alanlı, kablosuz telefon sistemini kullanan bir iletişim ve multimedya aygıtıdır. Cep telefonu ile sağlanan hizmetler, telefon modeline ve servis sağlayıcıya göre değişmekle beraber en yaygın olarak kullanılanları, sesli görüşme ve kısa mesaj hizmetidir. Teknolojinin gelişmesiyle beraber cep telefonları açısından hizmet çeşitliliği farklı bir boyuta ulaşmıştır. Cep telefonlarının hem iş yaşamında hem de özel yaşamda bu denli fazla kullanılmasının nedeni, cep telefonlarının aynı zamanda bir bilgisayar sayılmasıdır. Gerçekten de günümüzde akıllı cep telefonları aynı bilgisayarlar gibi bir işletim sistemine ve bilgisayar benzeri donanımlara sahip bulunmaktadır.
Bu kapsamda mesleki faaliyetin icrasında kullanılan cep telefonlarına ait amortisman giderlerinin ve aylık fatura bedellerinin indirim konusu yapılması yürürlükteki mevzuat uyarınca belirlenen birtakım şartların gerçekleşmesine bağlıdır.
2. Cep Telefonuna İlişkin Amortisman Giderleri ve Aylık Fatura Bedeli
Hem şahsi hem de iş hayatında mesleki faaliyetin icrası amacıyla kullanılan cep telefonlarına ait giderlerin vergilendirilmesine yönelik mevzuat hükümleri ve değerlendirmeler aşağıdaki başlıklarda yer almaktadır.
2.1. Gelir Vergisi Kanunu Yönünden Değerlendirme
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
- “Serbest Meslek Kazancının tarifi” başlıklı 65 inci maddesinde, “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır...” hükmüne,
- “Serbest Meslek Erbabı” başlıklı 66 ncı maddesinde, “Serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez...” hükmüne,
- “Serbest Meslek Kazancının tespiti” başlıklı 67 nci maddesinde, “Serbest meslek kazancı bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyle yapılan giderler indirildikten sonra kalan farktır.” hükmüne,
- “Mesleki Giderler” başlıklı 68 inci maddesinde, “Serbest meslek kazancının tespitinde aşağıda yazılı giderler hasılattan indirilir.
1.Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler (İkametgahlarının bir kısmını iş yeri olarak kullananlar, ikametgah için ödedikleri kiranın tamamı ile ısıtma ve aydınlatma gibi diğer giderlerin yarısını indirebilirler. İş yeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgahı kendi mülkü olup bunun bir kısmını iş yeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler...
4.Mesleki faaliyette kullanılan tesisat, demirbaş eşya ve envantere dahil taşıtlar için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar (amortismana tâbi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde aynı Kanunun 328 inci maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil)
...” hükmüne
Yer verilmiştir.
Öte yandan, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun Özel İletişim Vergisi başlıklı 39 uncu maddesinde, “ Bu vergi, katma değer vergisi matrahına dahil edilmez, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider kaydedilmez ve hiçbir vergiden mahsup edilmez.” hükmü yer almıştır.
Bu hükümlere göre, mesleki faaliyetin icrasında da kullanılan şahıs adına kayıtlı cep telefonlarına ait haberleşme giderleri ile Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanın; cep telefonunun envantere kayıtlı olması, mesleki kazancın elde edilmesi ve idamesi ile açık ve doğrudan bir bağının bulunması, yapılan işin mahiyetine uygun olması ve iş hacmi ile mütenasip bulunması şartları dâhilinde, mesleki kazancın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Ancak, 6802 sayılı Kanun kapsamında cep telefonuna ilişkin fatura bedeli içerisinde yer alan özel iletişim vergisinin ise mesleki kazancın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün değildir.
2.2. Vergi Usul Kanunu Yönünden Değerlendirme