Maliye Postası Dergisi
ASIL İŞVEREN-ALT İŞVEREN İLİŞKİLERİNİN, 4857 SAYILI İŞ YASASI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Ali KIRDAĞ
a) Asıl işveren – alt işveren ilişkisinin İş Müfettişlerince incelenmesi soncu, muvazaanın tespitine ilişkin gerekli İş Müfettişi raporu, ilgili bölge müdürlüğünce işverene tebliğ edilir. İşveren yapılan Tebliğ tarihinden itibaren, 6 ( altı) iş günü içinde işverenlerce yetkili İş Mahkemesine itiraz edebilir. İtiraz üzerine verilen karar kesin karardır.
b) İş Müfettişliğince hazırlanan Muvazaa raporuna 6 işgünü içinde itiraz edilmez ise, veya Mahkeme muvazaanın tespitini Onamış ise, tescil işlemi bölge müdürlüğünce iptal edilir ve alt işveren işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçileri sayılır.
c) İş Müfettişince muvazaalı işlemin tespit edilmesi durumunda, itiraz süresinin geçmesi ya da Mahkeme kararı ile muvazaanın onanması halinde, asil işveren ve alt işveren veya vekillerine idari para cezası uygulanacaktır.
Şayet Müfettiş raporu ile, ilgili iş yerinde muvazaanın mevcut olduğunun tespit edilmiş ise, raporun, ilgili bölge müdürlüğü tarafından işverenliğe tebliğ tarihinden itibaren 6 iş günü içinde, bu rapora, İş Mahkemesi nezdinde itiraz edilmesi gerekmektedir. İşverenlik tarafından herhangi bir nedenle ilgili İş Müfettişi raporuna altı işgününde itiraz edilmez ise, raporda belirtilmiş olan tespitler hakkında gerekli yasal işlemler yapılacaktır. Bu nedenle, muvazaa konularında, hak düşürücü sürelere özellikle dikkat edilmesi gerekir.
Alt İşverenlik Sözleşmesinde Bulunması Gereken Hususlar;
Alt işverenin sözleşmesinde aşağıda maddeler halinde sıralayacağım hususların kesinlikle yer alması gerekmektedir.
1) Asıl İşveren ile alt işverenin iş yeri unvan ve adresleri,
2) Asıl işveren ile alt işverenin tüzel kişiliği ya da tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluş olması halinde, işveren vekilinin adı, soyadı ve adresinin yer alması,
3) İş yerinde yürütülen asıl işin ne olduğu,
4) Alt işverene verilen işin ne olduğu,
5) Alt işverene asıl işin bir bölümü veriliyor ise, verilen işin işletmenin ve işin gereği ile teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektirme koşuluna ilişkin teknik açıklamaların da yer alması,
6) Taraflarca öngörülmüş ise, işin başlama ve bitiş tarihleri,
7) Alt işverenin faaliyetlerini,iş yerinin hangi bölümünde gerçekleştireceğini,
8) Alt işverene verilen işin taraflar açısından yürütülme esasları,
9) Asıl İşveren veya vekili ile alt işveren veya vekilinin imzaları,
10) Alt işverenlik sözleşmesinin yapılmasından önce, asıl işveren tarafından çalıştırılan işçilerin,alt işveren tarafından işe alınması halinde, bu işçilerin haklarının kısıtlanamayacağı,
11) Asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o iş yeri ile ilgili olarak, Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden, alt işveren ile birlikte sorumlu olacağı,
ibarelerinin yazılması gerekir.
Hizmet alım yöntemiyle yaptırılan tüm işlerde, asıl işveren ile alt işveren arasındaki sözleşmenin kesinlikle yazılı olması ve yukarı da maddeler halinde sıraladığım hususların da tamamının bu sözleşmelerde yer alması gerekir.
Aksi halle, asıl işveren ile alt işveren arasında yapılmış olan sözleşmelerin eksik olduğu ortaya çıkacaktır.
Asıl İşveren – Alt İşveren İlişkisinde, İşçinin Yasal Haklarından Kim Sorumlu;