Vakkas DEMİR

Birçok kamu alacağına yapılandırma ve af niteliğinde düzenlemeler getiren 7256 sayılı Kanun 17.11.2020 tarihli ve 31307 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan 4/b sigortalılarından (eski adıyla Bağ-Kur’lular) SGK’ya prim borcu olanların sigortalılık süreleri, 7256 sayılı Kanundan önceki muhtelif kanunlarla durdurulmuştur. Bu nedenle, 4/b sigortalıları için 7256 sayılı Kanunun asıl önemli yanı, durdurulan sigortalılık sürelerinin nasıl ihya edileceği ve nasıl hizmet süresi olarak kazanılacağıdır.

Bu makale çalışmamızda, SGK’nın 2020/45 ve 2020/46 sayılı genelgelerinde yer alan hususlar doğrultusunda, prim borcu nedeniyle 4/b (Bağ-Kur) sigortalılık süresi durdurulanların 7256 sayılı yapılandırma Kanunundan nasıl yararlanacaklarını izah etmeye çalışacağız.

7256 SAYILI KANUNDAN ÖNCE BAĞ-KUR (4/b) SÜRELERİNİ DURDURMA İŞLEMLERİ

7256 sayılı Kanundan önce, 5510 sayılı Kanunla birlikte, borçlu Bağ-Kur (4/b) sigortalılık süreleri üç defa durdurulmuştur.

Bunlardan birincisi; 5510 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesiyle yapılmıştır. Buna göre, 30.04.2008 tarihi itibariyle beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunanların 4/b sigortalılıkları, prim ödemesi yapanların primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle, hiç prim ödemesi bulunmayanların sigortalılıkları ise tescil tarihi itibariyle SGK tarafından (19) terk kodu verilerek durdurulmuş, 4/b kapsamında çalışmaya devam edenlerin sigortalılığı 01.05.2008’den itibaren (06) koduyla yeniden başlatılmıştır.

İkincisi; 5510 sayılı Kanunun geçici 63 üncü maddesiyle yapılmıştır. Buna göre, 30.04.2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanların 4/b sigortalılıkları, prim ödemesi yapanların primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle, hiç prim ödemesi bulunmayanların sigortalılıkları ise tescil tarihi itibariyle SGK tarafından (63) terk kodu verilerek durdurulmuş, 4/b kapsamında çalışmaya devam edenlerin sigortalılığı 01.05.2015’ten itibaren (06) koduyla yeniden başlatılmıştır.

Üçüncüsü; 5510 sayılı Kanunun geçici 76 ncı maddesiyle yapılmıştır. Buna göre, 31.05.2018 tarihi itibariyle prim borcu bulunanların 4/b sigortalılıkları, prim ödemesi yapanların primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle, hiç prim ödemesi bulunmayanların sigortalılıkları ise tescil tarihi itibariyle SGK tarafından (76) terk kodu verilerek durdurulmuş, 4/b kapsamında çalışmaya devam edenlerin sigortalılığı 01.06.2018’den itibaren (06) koduyla yeniden başlatılmıştır.

7256 SAYILI KANUNA GÖRE BAĞ-KUR (4/b) SÜRELERİNİ DURDURMA İŞLEMLERİ

Prim borcu olan 4/b (Bağ-Kur) sigortalılık sürelerinin durdurulması işlemi son olarak, 7256 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 83 üncü maddeyle yapılmıştır.

Bahse konu geçici 83 üncü maddeye göre; 31.10.2020 tarihi itibariyle SGK’ya prim borcu bulunan 4/b sigortalılarının prim borçlarını 31.01.2021 tarihine kadar ödememeleri veya 6183 sayılı Kanunun 48. maddesi kapsamında tecil ve taksitlendirmemeleri halinde, prim ödemesi yapanların primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle, hiç prim ödemesi bulunmayanların sigortalılıkları ise tescil tarihi itibariyle SGK tarafından (83) terk kodu verilerek durdurulacak, 4/b kapsamında çalışmaya devam edenlerin sigortalılığı 01.11.2020’den itibaren (06) koduyla yeniden başlatılacaktır.

SGK’nın 2020/46 sayılı genelgesine (sayfa 2) göre, söz konusu geçici 83 üncü madde kapsamında 4/b sigortalılık süreleri durdurulacak olanlar; (1) mülga 1479 ve mülga 2926 sayılı kanunlar kapsamında 4/b sigortalılık tescili yapılanlar, (2) tevkifata istinaden geriye dönük mülga 2926 sayılı kanun kapsamında tescili yapılanlar, (3) 5510 sayılı kanun kapsamında 4/b sigortalısı (köy ve mahalle muhtarları ile isteğe bağlı sigortalılar hariç) sayılanlar, (4) değişik yapılandırma kanunlarına göre borçlarını yapılandırdıkları halde yapılandırması bozulanlar veya yapılandırmasının iptali için SGK’ya talepte bulunan 4/b sigortalıları, (5) afet ve mücbir sebep nedeniyle borçları ertelenen 4/b sigortalıları, (6) prim borçlarını 6183 sayılı kanunun 48 inci maddesi kapsamındaki tecil ve taksitlendirmesi bozulanlar veya iptali için talepte bulunanlardır.

Geçici 83 üncü maddede öngörülen iki aylık sürenin sonunu (31.01.2021) beklemek istemeyenler, 17.11.2020-31.01.2021 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte SGK’ya başvurarak, sigortalılıklarını durdurabilirler.

SGK’nın 2020/46 sayılı genelgesine (sayfa: 5) göre, 4/b sigortalılık sürelerini 7256 sayılı kanun kapsamında durdurma talebinde bulunanlar (sigortalı veya hak sahipleri) 31.01.2020 tarihine kadar SGK’ya başvurmaları halinde bir defaya mahsus durdurma talebinden vazgeçip borçlarını ödeyebileceklerdir.

7143 ve 7256 sayılı kanunlar kapsamında yapılandırması devam edenler, yapılandırmalarını iptal ettirerek geçici 83 madde kapsamında 4/b sigortalılıklarını durdurabileceklerdir. Ancak, yapılandırma borçlarının tamamını ödeyenler, geçici 83 maddeden yararlanamayacakları gibi geçici 83. maddeye göre sigortalılığı durdurulanlar tekrar yapılandırmaya dönemeyeceklerdir.

DURDURULAN 4/b (BAĞ-KUR) SÜRELERİNİN İHYA İŞLEMLERİ