Maliye Postası Dergisi
ADİ ORTAKLIK ADINA KATMA DEĞER VERGİSİ TARHİYATI YAPILMASI
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/898
Karar No : 2021/828
Dava Konusu İstem: … Geri Dönüşüm ve Metal Nakliyat Hafriyat Plastik Kağıt Otomotiv Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin 2013 yılına ilişkin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde düzenlenen vergi tekniği raporuyla bu mükellefe ait faturaların … ve … tarafından gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmaksızın komisyon karşılığında düzenlendiğinin tespit edildiğinden bahisle …-… adi ortaklığı adına takdir komisyonu kararlarına istinaden 2013 yılının Ocak ilâ Mart, Haziran ilâ Aralık dönemleri için re’sen tarh edilen katma değer vergileri ile vergilerin üç katı tutarında kesilen vergi ziyaı cezalarının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.
İzmir 3. Vergi Mahkemesinin 10/05/2018 tarih ve E:2017/1864, K:2018/834 sayılı kararı:
Davacı vekili tarafından, dava konusu ihbarnamelerin davacılar yerine kendisine tebliğ edildiği, bu şekilde yapılan tebliğ işleminin usulsüz olduğu iddia edilmiş ise de ihbarnamelerin süresi içerisinde dava konusu edilmiş olması karşısında davacılar tarafından artık ihbarnamelerin tebellüğ edilmiş olduğu kabul edilerek davacı vekilinin bu yöndeki itirazı yerinde görülmemiştir. … Geri Dönüşüm ve Metal Nakliyat Hafriyat Plastik Kağıt Otomotiv Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen 09/07/2014 tarih ve 2014-A-2656/17 sayılı Vergi Tekniği Raporunda yer alan tespitlerin değerlendirilmesi sonucunda anılan şirket üzerinden sahte fatura düzenleme fiilinin gerçekleştirildiği sonucuna varılarak davacılar hakkında tarhiyat önerilmiş ve raporda 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 333. maddesi dayanak gösterilmiş ise de anılan maddede tüzel kişilerin idare ve tasfiyesinde Vergi Kanununa aykırı hareketlerden tevellüt edecek vergi cezalarının tüzel kişiler adına kesileceği, Vergi Usul Kanunu’nun tüzel kişilerin kanuni temsilcilerinin vergi sorumluluğu hakkındaki 10. maddesinin vergi cezaları hakkında da uygulanacağı ve anılan Kanun’un 359. maddesinde yazılı fiillerin işlenmesi halinde bu fiiller için 359. ve 360. maddelerde öngörülen cezaların bu fiilleri işleyenler hakkında hükmolunacağı düzenlemelerine yer verilmiştir.
Yukarıda belirtilen düzenlemelere göre 359. madde uyarınca uygulanacak cezalar ancak ceza yargılamasına ilişkindir. Diğer taraftan anılan maddeler, tüzel kişi adına düzenlenen faturalardan dolayı davacılar adına tarhiyat yapılmasına ilişkin herhangi bir düzenleme ihtiva etmemektedir. Aksine, kaçakçılık suçuna ilişkin hürriyeti bağlayıcı cezaların uygulanmasının ilgililer hakkında vergi ziyaı cezası kesilmesine engel olmadığı belirtilmiştir.
Bu durumda, şartları varsa öncelikle şirket adına tarhiyat yapılarak ilgililer hakkında 344. madde hükümleri uygulanması gerekirken varsayıma dayalı olarak davacılar adına adi ortaklık tesis etmek sureti ile yapılan dava konusu cezalı tarhiyatta hukuka uygunluk görülmemiştir. Vergi Mahkemesi bu gerekçeyle dava konusu vergi ve cezaları kaldırmıştır.
Davalının istinaf istemini inceleyen İzmir Bölge İdare Mahkemesi 2. Vergi Dava Dairesinin 19/10/2018 tarih ve E:2018/864, K:2018/1139 sayılı kararı:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 44. maddesine göre katma değer vergisi prensip olarak vergi mükellefi olan gerçek veya tüzel kişiler adına tarh olunacaktır. Bu genel kuralın uygulanmasına imkân görülmeyen istisnai durumlarda katma değer vergisi tarhiyatının muhatabının kimler olacağı anılan maddede iki bent halinde ayrıca gösterilmiştir.
Tüzel kişiliği olmayan adi ortaklıklarda mükellefiyet, bütün ortakları kapsayacak şekilde tek bir hesap üzerinden tesis edilir. Şayet katma değer vergisi mükellefi bir adi ortaklık ise katma değer vergisinin ödenmesinden müteselsilen sorumlu olmak üzere ortaklardan herhangi biri tarhiyata muhatap olacaktır.