Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 1)'in tamamını okumak için tıklayın.

Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun ve bu kanunun uygulanmasına dair yayımlanmış Genelge ve Tebliğler için tıklayın.

Maliye Bakanlığı tarafından takip edilen borçların yapılandırılması için  başvurular  31 Mayıs 2023'e kadar (bu tarih dahil) Gelir İdaresi Başkanlığı internet adresi (www.gib.gov.tr) ya da e-Devlet (www.turkiye.gov.tr) üzerinden veya  bağlı bulunulan vergi dairesine doğrudan veya posta yoluyla ya da diğer vergi daireleri aracılığıyla da yapabilecek. Diğer borçlar için  31 Mayıs 2023'e kadar borçlu bulunulan  tahsil dairelerine yazılı olarak başvurulması gerekiyor.

Borçluların birden fazla vergi dairesine olan borçları için  her bir vergi dairesi için ayrı ayrı başvurmaları gerekiyor.

Adi ve kollektif şirketlerde ortak olanlar şirketin borçlarının tamamı üzerinden müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarından, bu ortaklar da sorumlu oldukları bu borçlar için madde hükmünden yararlanabilecekler.

2.000 T.L.'nin Altındaki Tahsilinden Vazgeçilen Alacaklar

- Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilmekte olan,

- Vadesi 31/12/2022 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olan,

 1/1/2023 tarihi itibarıyla her bir borçlu adına tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan asli ve

fer'i alacakların toplamı tüm tahsil daireleri itibarıyla 2.000 Türk Lirasını aşmayan,

tahsil dairelerinin 1/1/2023 tarihi itibarıyla kayıtlarında olan,2.000 T.L. nin altındaki alacakların tahsilinden vazgeçiliyor.

Bu kapsamda terkine konu olacak alacaklar Gelir idaresi Başkanlığınca merkezden tespit edilecek.

Tüm vergi dairelerine olan borç toplamı 2.000 Türk Lirasının üzerinde olduğu halde, 1/1/2023 tarihinden (bu tarih dâhil) sonra yapılan ödemeler, terkin veya mahsup gibi işlemler sonucunda borç toplamının 2.000 Türk Lirasına veya bu tutarın altına inmiş olması bu alacağın terkin edilmesini sağlamayacak.

Örnek - Mükellefin 1/1/2023 tarihi itibarıyla vadesi 31/12/2022 tarihi ve öncesine

rastlayan,

- (K) Vergi Dairesi Müdürlüğüne gecikme zammı dâhil 1.097,34 TL,

- (L) Vergi Dairesi Müdürlüğüne gecikme zammı dâhil 764,00 TL,

- (M) Vergi Dairesi Müdürlüğüne gecikme zammı dâhil 965,00 TL,

borcu bulunmaktadır.

Buna göre, söz konusu borçların tamamının vadesi 31/12/2022 tarihi ve öncesine rastladığı halde toplam borç tutarının (1.097,34 TL + 764,00 TL + 965,00 TL=) 2.826,34 TL

olması nedeniyle anılan fıkra hükmüne göre bu borçların terkin edilmesi mümkün olmayacaktır.

Örnek - Mükellefin 1/1/2023 tarihi itibarıyla vadesi 31/12/2022 tarihi ve öncesine

rastlayan,

- (A) Vergi Dairesi Müdürlüğüne gecikme zammı/faiz dâhil 197,60 TL damga vergisi ve 376,00 TL trafik idari para cezası olmak üzere toplam 573,60 TL,

- (B) Vergi Dairesi Müdürlüğüne 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan ve ödemeleri devam eden toplam 954,80 TL (süresinde ödenmeyen taksitler için 1/1/2023 tarihine kadar (bu tarih hariç) 7326 sayılı Kanun kapsamında hesaplanan geç ödeme zammı dâhil),

- (C) Vergi Dairesi Müdürlüğüne (Z) Ltd. Şti.'nin ortağı olması sebebiyle 6183 sayılı Kanunun 35 inci maddesi kapsamında sorumlu olduğu 27.250,00 TL, borcu bulunmakladır.

Ayrıca, mükellefin (B) Vergi Dairesi Müdürlüğüne 2023 takvim yılına ilişkin motorlu taşıtlar vergisinden kaynaklanan 2.109,00 TL borcu bulunmaktadır.

Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre mükellefin terkine esas amme borcu tutarının tespitinde,

- (A) Vergi Dairesi Müdürlüğüne olan amme borçlarının tamamı 31/12/2022 tarihi ve öncesi vadeli olduğundan ferileri ile birlikte toplam amme borcu tutarı olan 573,60 TL'nin,

- (B) Vergi Dairesi Müdürlüğüne 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan borçların vadesi 31/12)2022 tarihi ve öncesi olacağından, süresinde ödenmeyen taksitler için 1/1/2023 tarihine kadar geç ödeme zammı dâhil tutar olan 954,80 TL'nin,

dikkate alınması gerekmektedir.

Ancak, (B) Vergi Dairesi Müdürlüğüne olan 2023 takvim yılına ilişkin motorlu taşıtlar vergisinden kaynaklanan 2.109,00 TL borcun vadelerinin 31/12/2022 tarihi sonrası olduğu, (C) Vergi Dairesi Müdürlüğüne olan borçların ise 6183 sayılı Kanunun 35 inci maddesi kapsamında mükellefin sorumlu olduğu tutarlardan kaynaklanması, dolayısıyla mükellef adına tahakkuk eden bir amme borcu olmaması nedeniyle Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Bu kapsamda, mükellefin Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında terkine esas borç tutan (573,60 TL + 954,80 TL=)1.528,40 TL olacak ve söz konusu tutar 2.000,00 Tl.'nin altında kaldığından anılan madde hükmüne göre terkin edilecektir.

Kanunun Yayımı Tarihi İtibarıyla Kesinleşmiş ve Vadesi Geldiği Hâlde Ödenmemiş Vergiler Örnek:

26/6/2021 vadeli 37.250,00 TL gelir (stopaj) vergisi süresinde ödenmemiştir. Bu Kanunun yayımı tarihine kadar 14.670,61 TL gecikme zammı hesaplanmıştır. Kanunun yayımı tarihi itibarıyla toplam borç tutarı 51.920,61 TL'dir. Bu Kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunulması hâlinde, vergi aslına uygulanan gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE tutarı hesaplanacaktır. Buna göre, gecikme zammının hesaplandığı süre, gecikme zammı tutarı, gecikme zammı yerine uygulanacak toplam Yİ-ÜFE oranı ve Yİ-ÜFE tutan aşağıdaki şekilde olacaktır.

Buna göre, ödenecek tutar ile tahsilinden vazgeçilen alacak tutarı aşağıdaki gibi olacaktır.

Ödenecek Tutar

Gelir (stopaj) Vergisi :        37.250,00 TL

Yİ-ÜFE Tutarı (Vergi Aslına Uygulanan Gecikme Zammı Yerine)    : 5.708,56 TL

TOPLAM:                                   42.958,56 TL

Tahsilinden Vazgeçilen Alacaklar

Vergi Aslına Uygulanan Gecikme Zammı :         14.670,61 TL

Yukarıda belirtilen şekilde hesaplanan toplam 42.958,56 TL tutarın kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, toplam 14.670,61 TL tutarındaki alacağın tahsilinden

vazgeçilecektir.

Trafik Cezalarının Yapılandırılması 

Kanun kapsamına giren kesinleşmiş idari para cezalarına ilişkin tutanakların ilgili vergi dairelerine intikal etmemiş olması hâlinde, borçlular vergi dairelerine idari yaptırım karar tutanaklarını ibraz ederek başvuruda bulunabilecek ve bu başvurular üzerine söz konusu idari para cezaları madde kapsamında yapılandırılacaktır.

Örnek: 12/5/2022 vadeli 3.674,00 TL tutarlı trafik idari para cezasının, Kanundan yararlanılmak suretiyle ödenmesi durumunda ödenmesi gereken alacak tutarı ile tahsilinden vazgeçilen alacak tutar şu şekilde olacaktır:

MATRAH VE VERGİ ARTIRIMINDA BULUNABİLECEK MÜKELLEFLER

Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi vermek mecburiyetinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile katma değer vergisi mükellefleri 2018,2019,2020,2021 ve 2022 taksim yılları için 7440 sayılı Kanunun 5 inci ve geçici 1 inci maddelerine göre matrah ve vergi artırımından yararlanabilecekler.

Aynı şekilde,

- Hizmet erbabına ödenen ücretlerden,

- Serbest meslek ödemelerinden,

- Yıllara sari İnşaat ve onanm işlerine ait ödemelerden,

- Kira ödemelerinden,

- Kar payı ödemelerinden,

- Çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler İçin yapılan ödemelerden,

- Esnaf muaflığından yararlananlara yapılan ödemelerden

gelir veya kurumlar vergisi tevkifatı yapmakla sorumlu olanlar da bu ödemelerine ilişkin

olarak bu yıllarla ilgili vergi artırımında bulunabilecekler.

Adi ortaklıklar ve kollektif şirketlerde ortaklar, komandit şirketlerde komandite ortaklar ile adi komandit şirketlerde komanditer ortaklar da anılan yıllar için matrah ve vergi artırımından yararlanabilecekler.

Sözü edilen yıllara ilişkin vergi matrahlarının takdiri için takdir komisyonlarına sevk edilmiş ve/veya haklannda vergi incelemesine başlanılmış olan mükellefler de matrah ve vergi artırımından faydalanabilecekler.

Örnek

Bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefi (A)'nın yıllık beyannamede beyan ettiği gelir vergisi matrahı, 2018 yılı için 340.000 TL, 2019 yılı için 354.000 TL, 2020 yılı için 440.000 TL, 2021 yılı için 600.000 TL'dir. Ayrıca, 2022 yılı üçüncü geçici vergilendirme döneminde beyan edilen tutar 800.000 TL'dir.

Mükellef, 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ilişkin gelir vergisi matrahlarını Kanun hükümlerinden yararlanarak artırmak için başvuru süresi içinde bağlı olduğu vergi dairesine başvurmuştur.

2022 yılında adı geçen mükellefin, matrah artırımına ilişkin kıyaslama hükümleri dikkate alınmadan önceki gelir vergisi matrahı 1.000.000 TL'dir.

Bu mükellefin 2022 yılına ilişkin gelir vergisi yönünden matrah artırımında bulunabilmesi için ilgili dönem beyannamesinde beyan edilmesi gereken gelir vergisi matrahı aşağıdaki şekilde olacaktır.

7440 sayılı Kanun kapsamında matrah ve vergi artırımında bulunulması durumunda, matrah ve vergi artırımında bulunulan yıllar için gelir veya kurumlar vergisi yönünden vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır. Ancak, 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulması, 7440 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin yirmi yedinci fıkrası uyarınca hesaplanacak ek vergiye (deprem vergisi) ilişkin inceleme ve tarhiyat yapılmasına engel teşkil etmeyecektir.

Ayrıca, birden fazla gelir unsurundan kazanç ve irat elde eden gelir vergisi mükelleflerince, vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olunmaması için, ilgili gelir unsurları itibarıyla matrah artırımı yapılması şarttır. Dolayısıyla, ilgili dönemde matrah artırımında bulunulmuş gelir unsurları itibarıyla vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır. Başka gelir unsurları için matrah artırımında bulunulmuş olsa dahi ilgili dönemde elde edilmekle birlikte matrah artırımına konu edilmeyen gelir unsurları için bu döneme ilişkin vergi incelemesi ve tarhiyat yapılabilecektir.

Bununla birlikte, mükellefler, durumlarına göre bilanço esasına göre defter tutan mükellefler ile serbest meslek erbabı için veya işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenen asgari matrahlardan az olmamak üzere matrah artırımında bulunmaları hâlinde bütün gelir unsurlan için vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmayacak.

7440 sayılı Kanuna göre vergi artırımından yararlanmak isteyen mükellefler nezdinde artırımda bulundukları yıl veya yılların kapsadığı dönemler itibarıyla KDV yönünden vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır.

Ancak;

-Artırımda bulunulan yıllan izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırımda bulunulan dönemler için "Sonraki Dönemlere Devreden KDV" yönünden vergi incelemesi yapılabilecek.

Bu incelemelerde artırımda bulunulan dönemler için tarhiyat önerilmeyecek, elde edilen bulgular artırımda bulunulmayan dönemlerdeki tarhiyatlar için kullanılabilecektir.

-Artırımda bulunulan dönemler için iade hakkı doğuran işlemlerden ya da ihraç kaydıyla teslimlerden doğan iade ve terkin taleplerine (iade ve terkinin doğruluğunu teminen doğrudan veya dolaylı olarak mal ve hizmet temin edilen mükellefler nezdinde karşıt incelemeler dâhil) ve 9 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamındaki işlemlere (belgesiz mal bulundurma)  veya müteselsil sorumluluk kapsamındaki işlemlere ilişkin olarak vergi incelemesi ve/veya tarhiyat yapılabilecektir.

matrah ve vergi artırımında bulunanlar bu vergileri  Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödememeleri halinde artırım hükümlerinden yararlanma hakkını kaybedecekler.

Bu takdirde, matrah ve vergi artırımı üzerine tahakkuk eden vergiler, ilk taksit ödeme süresinin son günü olan 30 Haziran 2023 tarihi vade tarihi kabul edilerek 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsil edilecek, taksit ödeme süresince zamanaşımı süreleri işlemeyecek.

Vergi, SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda sorularınıza cevap almak; uygulamaya yönelik  makaleleri düzenli olarak takip etmek  için siz de abonemiz olun.

 Abonemiz Olmak İçin Tıklayın.

Bu ve diğer konularda abonelerimizin sorularına  verdiğimiz cevapları  okumak  için tıklayın.

Dergimizde yayımlanmış bazı makaleler için tıklayın.

Yayımladığımız Özelge ve Danıştay Kararlarını incelemek için tıklayın.