Maliye Postası Dergisi
6802 SAYILI GİDER VERGİLERİ KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER
Esra FER
18/1/2019 tarihli ve 30659 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 17/1/2019 tarihli ve 7161 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 2 nci maddesi ile 13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasına (c) bendinden sonra gelmek üzere (ç) bendi eklenmiştir. Söz konusu madde ile varlık finansmanı fonlarının sermaye piyasalarında yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri paralar BSMV`den istisna tutulmuştur.
Bu çalışmada, 6802 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasına 7161 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle eklenen (ç) bendi değerlendirilecektir.
1. Varlık Finansmanı Fonu:
Varlık finansmanı fonuna ilişkin yasal düzenlemeler 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun “Konut ve Varlık Finansmanı ile İpotek Finansmanı Kuruluşları” başlıklı beşinci bölümünde yapılmış olup, konuya ilişkin ikincil düzenlemeler ise 9/1/2014 tarihli ve 28877 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Varlığa veya İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler Tebliği (III-58.1)” ile 11/11/2018 tarihli ve 30592 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Varlığa veya İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler Tebliği (III-58.1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (III-58.1a)” de yapılmıştır.
Konuya ilişkin mezkur mevzuat ışığında temel kavramlara aşağıda yer verilmiştir.
Varlık finansmanı: Konut finansmanı kapsamındakiler dahil Sermaye Piyasası Kurulu tarafından uygun görülen varlıklara dayalı sermaye piyasası araçlarının ihracını,
Varlık finansmanı fonu (VFF): Varlığa dayalı menkul kıymetler karşılığında toplanan paralarla, varlığa dayalı menkul kıymet sahipleri hesabına inançlı mülkiyet esaslarına göre fon iç tüzüğü ile kurulan ve tüzel kişiliği olmayan mal varlığını,
Varlığa dayalı menkul kıymet (VDMK): VFF’nin veya ipotek finansmanı kuruluşunun (İFK) devralacağı varlıklar karşılık gösterilerek ihraç edilen varlığa dayalı menkul kıymeti,
Varlık: Varlığa veya İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler Tebliğinin (III-58.1)15 inci maddesinin birinci fıkrasında fon portföyüne dahil edilebileceği belirtilen alacak, kredi, hak, teminat ve diğer varlıkları,
Fon: Varlık finansmanı fonu veya konut finansmanı fonunu (KFF),
Kaynak kuruluş: Varlıklarını fon portföyüne veya ipotek finansmanı kuruluşuna (İFK) devreden tüzel kişi, kurum ve kuruluşları,
Kurucu: Bankalar, finansal kiralama ve finansman şirketleri, İFK ve geniş yetkili aracı kurumları,
Yatırımcı: VDMK veya İpoteğe Dayalı Menkul Kıymet (İDMK) sahiplerini,
VİDMK: VDMK ve İDMK`yı,
ifade etmektedir.
Mezkur Tebliğlere göre; VİDMK, VFF veya KFF veya İFK tarafından devralınacak varlıklar karşılık gösterilerek ihraç edilmektedir. İhracın fon tarafından yapılacak olması halinde, VDMK ihracı için VFF; İDMK ihracı için KFF kurulması zorunludur. Finansal kiralama şirketleri ve finansman şirketleri tarafından kurulan fonlar yalnızca kurucularının aktiflerindeki varlıkları devralmak suretiyle VİDMK ihraç edebilirler. Banka, İFK ve geniş yetkili aracı kurum tarafından kurulan fonlar kurucularının yanı sıra diğer kaynak kuruluşların aktiflerindeki varlıkları devralmak suretiyle VİDMK veya bankalar ile İFK tarafından ihraç edilen teminatlı menkul kıymetleri satın almak suretiyle VDMK ihraç edebilirler.