Ramazan TOPOĞLU

21/3/2018 tarihli ve 7103 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 2’nci maddesiyle, 6183 sayılı Kanuna “Bazı hallerde haczin kaldırılması” başlıklı 74/A maddesi eklenmiştir.

Söz konusu maddenin son fıkrasında uygulamaya ilişkin usul ve esasların Maliye Bakanlığınca belirleneceği hükme bağlanmış olup, anılan madde 1/4/2018 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Konu ile ilgili olarak mevcut (Seri: A Sıra No: 1) No.lu Tahsilat Genel Tebliğine; Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan 14.06.2018 tarihli “(Seri: A Sıra No: 11) No.lu Tahsilat Genel Tebliği Seri:A Sıra No:1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” ile “Bazı Hallerde Haczin Kaldırılması” başlıklı yeni bir bölüm eklenerek, uygulamaya ilişkin usul ve esaslara yer verilmiştir.

Bu yazıda, en son değişiklikler kapsamında; Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince amme alacağına karşılık haczedilmiş olan mallar üzerindeki haczin hangi şartlarda kaldırılacağına dair bilgilere yer verilecektir.

Bazı Haller Kapsamında Haczin Kaldırılmasına İlişkin Yeni Düzenleme

6183 sayılı Kanuna 74 üncü maddesinden sonra gelmek üzere “Bazı Hallerde Haczin Kaldırılması” başlıklı74/A maddesi eklenmiş olup, söz konusu madde de;

“Bazı hallerde haczin kaldırılması

Madde-74/A: Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince haczedilen mal üzerindeki hacizler aşağıdaki şartların sağlanması halinde kaldırılır.

1- Mahcuz malın bu Kanun’un 10. maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendinde sayılan mallardan olması.

2- Mahcuz mala biçilen değer ile %10 fazlasının, ilk sırada haciz tatbik eden tahsil dairesine ödenmesi (Şu kadar ki, madde kapsamında ödenecek tutar, Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine olan ödeme zamanı gelmiş, tecil edilmiş veya muacceliyet kesbetmiş borçların toplamından fazla olamaz.).

3- Mahcuz mala ilişkin takip masraflarının ayrıca ödenmesi.

4- Hacze karşı dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi.

Haczedilen malın değer tespiti bu Kanun hükümlerine göre yapılır. Ancak, menkul mallar için her halükarda tahsil dairesince bilirkişiye değer biçtirilir.

Bu madde kapsamında haczin kaldırılması halinde aynı mala, haczin kaldırıldığı tarihten itibaren üç ay müddetle Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince, bu Kanun’un 13. maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, haciz tatbik edilemez. Bu hüküm, haczi kaldırılan malın üçüncü şahıslar tarafından amme borçlusu lehine teminat olarak gösterilen mal olması halinde, üçüncü şahsın bu Kanun kapsamına giren borçları için uygulanmaz.

Bu madde hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunarak hacze karşı açtığı davalardan vazgeçen borçlunun, haczi kaldırılan mal ile ilgili açtığı davalar mahkemelerce incelenmez; herhangi bir sebeple incelenir ve karara bağlanırsa bu karar hükümsüz sayılır.

Tahsil edilen paralar, söz konusu malın aynından doğan motorlu taşıtlar vergisi ve bu vergiye bağlı fer’i alacaklar ile vergi cezalarına, mahcuz mala haciz tatbik etmiş dairelerin sırasıyla; takip konusu olan, muaccel hale gelmiş bulunan, ödeme zamanı gelmiş henüz vadesi geçmemiş olan ve tecil edilmiş bulunan alacaklarına, haciz sırasına göre mahsup edildikten sonra haciz tatbik etmemiş dairelerin bu fıkrada belirtilen alacaklarına garameten taksim edilir.

Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.”

şeklinde hükümler yer almaktadır.

Anılan madde 01.04.2018 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş olup, söz konusu düzenleme ile; Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince 6183 sayılı Kanuna göre haczedilen malların, aynı Kanuna göre tespit edilen değerinin %10 fazlasıyla birlikte ödenmesi ve madde belirtilen diğer şartların da sağlanması kaydıyla, mahcuz mal üzerine tatbik edilen hacizlerin kaldırılması ve üç ay süreyle aynı mal üzerine tahsil dairelerince haciz konulmaması sağlanmaktadır.

Diğer taraftan, vergi dairelerince hazcedilen malın rayiç bedeli vergi borcuna mahsuben nakit olarak ödense dahi, malın rayiç bedeli ödendikten sonra geriye hala borç kaldığı durumlarda, haciz kaldırılmamaktadır.

Bazı Hallerde Haczin Kaldırılmasına Yönelik Uygulama Sürecinin İşleyişi

Bazı haller kapsamında haczin kaldırılmasına ilişkin yeni düzenleme kapsamında,en son (Seri: A Sıra No: 11) No.lu Tahsilat Genel Tebliği Seri: A Sıra No: 1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ 14 Haziran 2018 tarihli ve 30451 Sayılı Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiş olup, anılan tebliğle, 30.06.2007 tarihli ve 26568 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (Seri: A Sıra No: 1) No.lu Tahsilat Genel Tebliğinin İkinci Kısım, Birinci Bölüm “XI- Haczedilen Malların Paraya Çevrilmesi” başlıklı bölümden sonra gelmek üzere “XII- Bazı Hallerde Haczin Kaldırılması” başlıklı yeni bir bölüm eklenmiştir.